Салянка (род раслін)
Салянка (род раслін) | |||||||||||||||||||
![]() Salsola soda — тыпавы від роду | |||||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||
Salsola L., 1753 | |||||||||||||||||||
Сінонімы | |||||||||||||||||||
Тыпавы від | |||||||||||||||||||
|
Саля́нка[2] (Salsola) — род кветкавых раслін сямейства Аксамітнікавыя (Amaranthaceae).
Батанічнае апісанне
[правіць | правіць зыходнік]Аднагадовыя травы, дрэвы, кусты, паўкусты з прамастойнымі або галінастымі сцёбламі. Вшыня ад 0,3 да 5 м. Лісце дробнае, мясістае, вузкае. Кветкі непрыкметныя, размешчаныя ў пазухах лісця або сабраныя ў коласападобных і мяцёлкавых суквеццях. Плод — арэшак.
Распаўсюджанне і экалогія
[правіць | правіць зыходнік]Расліны роду распаўсюджаны ў паўпустынях і пустынях Афрыкі і Еўразіі. Заносныя (інтрадукцыйны) віды ў Аўстраліі і Амерыцы. Растуць на саланчаках, саланцах, пясках. Трапляюцца ўздоўж дарог, на пустках, каля жылля.
Віды
[правіць | правіць зыходнік]Род налічвае каля 174 відаў[3].
Некаторыя віды:
- Salsola abrotanoides Bunge
- Salsola affinis C.A.Mey. ex Schrenk
- Salsola aperta Paulsen
- Salsola arbuscula Pall.
- Salsola arbusculiformis Drobow
- Salsola canescens (Moq.) Boiss.
- Salsola chinghaiensis A.J.Li
- Salsola chorassanica Botsch.
- Salsola collina Pall. — Салянка ўзгоркавая
- Salsola crassa M.Bieb.
- Salsola cyclophylla
- Salsola damascena
- Salsola dendroides
- Salsola drummondii
- Salsola dshungarica
- Salsola ferganica
- Salsola foliosa
- Salsola griffithii
- Salsola heptapotamica
- Salsola iberica
- Salsola ikonnikovii
- Salsola imbricata
- Salsola implicata
- Salsola incanescens
- Salsola jacquemontii
- Salsola junatovii
- Salsola kali
- Salsola kali subsp. ruthenica (Iljin) Soó [syn. Salsola ruthenica Iljin — Салянка руская, ці Курай]
- Salsola komarovii
- Salsola korshinskyi
- Salsola lanata
- Salsola laricifolia
- Salsola makranica
- Salsola micranthera
- Salsola monoptera
- Salsola montana
- Salsola nepalensis
- Salsola nitraria
- Salsola orientalis
- Salsola passerina
- Salsola paulsenii
- Salsola pellucida
- Salsola pestifer
- Salsola praecox
- Salsola richteri — Салянка Рыхтэра
- Salsola rosacea
- Salsola rubescens
- Salsola sativa
- Salsola sclerantha
- Salsola sinkiangensis
- Salsola soda L. typus[4]
- Salsola subcrassa
- Salsola sukaczevii
- Salsola tamariscina
- Salsola tomentosa
- Salsola tragus L.
- Salsola turkestanica
- Salsola vermiculata
- Salsola verrucosa
- Salsola zaidamica
Від Salsola brachiata Pall. цяпер змешчаны ў манатыпны род Pyankovia пад назвай Pyankovia brachiata.
Значэнне і выкарыстанне
[правіць | правіць зыходнік]Выкарыстоўваюцца ў якасці дэкаратыўных раслін, корму авечкам, вярблюдам, козам. Некаторыя віды салянак выкарыстоўваюцца для замацавання пясчаных глеб. Кусты і дрэвы выкарыстоўваюцца ў якасці паліва.
У медыцыне
[правіць | правіць зыходнік]Салянка Рыхтэра (Salsola richteri) (чэркез) утрымлівае ў пладах, лісцях і кветках алкалоіды сальсалін і сальсалідзін, якія выкарыстоўваюцца пры лячэнні гіпертаніі[5].
Зноскі
- ↑ NCU-3e. Names in current use for extant plant genera Electronic version 1.0. Entry for Salsola L. (англ.). International Association for Plant Taxonomy (last updated Sept 24, 1997). Архівавана з першакрыніцы 25 сакавіка 2012. Праверана 29 студзеня 2011.
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 117. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ The Plant List (2013): Salsola
- ↑ NCU-3e. Names in current use for extant plant genera Electronic version 1.0. Entry for Salsola L. (англ.). International Association for Plant Taxonomy (last updated Sept 24, 1997). Архівавана з першакрыніцы 25 сакавіка 2012. Праверана 29 студзеня 2011.
- ↑ Солянка (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Скуратовіч А. М. Салянка // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 122. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
- Солянка // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)
- Солянка // Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Ред. кол.: Г. И. Воробьёв (гл. ред.) и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — Т. 2. Лимонник—Ящерицы. — С. 383. — 631 с. — 100 900 экз. (руск.)
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Салянка (род раслін)
- Солянка — род Salsola: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
- Salsola // ИАС «ООПТ России» (руск.)