Перайсці да зместу

Скандынавістыка

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Скандынавія ў рэгіянальным кантэксце

Скандынавістыка або скандынавазнаўства (англ.: Scandinavian studies) — гэта міждысцыплінарная акадэмічная вобласць рэгіёназнаўства, галоўным чынам у ЗША і Германіі, якая ў першую чаргу факусуецца на даследаванні скандынаўскіх моў (таксама вядомых як паўночнагерманскія мовы) і культуры, якая адносіцца да Скандынавіі, а таксама на даследаванні скандынаўскай мовы і культуры ў іншых краінах Паўночнай Еўропы. Нярэдка ў якасці сіноніма да скандынавістыкі выкарыстоўваецца тэрмін «нардыстыка».

Праблема вызначэння

[правіць | правіць зыходнік]

У той час як «Скандынавія» вызначаецца як Данія, Нарвегія і Швецыя, тэрмін «скандынаўскі» ў этнічным, культурным і лінгвістычным сэнсе часта выкарыстоўваецца як сінонім для тэрміна «паўночнагерманскі», а таксама адносіцца да народаў і моў Фарэрскіх астравоў, Ісландыі і скандынаўскай этнічнай меншасці ў Фінляндыі.

Скандынавістыка не існуе як асобная вобласць навуковых даследаванняў у самой Скандынавіі або ў краінах Паўночнай Еўропы, паколькі яе аб’ект і прадмет будуць успрымацца празмерна шырока, каб іх можна было асэнсавана разглядаць у рамках адной навуковай дысцыпліны. Бліжэйшай па сэнсу сумежнай вобласцю навукі ў Скандынавіі з’яўляецца больш вузкая дысцыпліна нардычнай лінгвістыкі, якая ахоплівае паўночнагерманскія мовы. Асноўным напрамкам скандынавістыкі з’яўляецца даследаванне скандынаўскіх моў, асабліва трох буйнейшых моў — дацкай, нарвежскай і шведскай.

Скандынавістыка ва ўніверсітэтах свету

[правіць | правіць зыходнік]

Універсітэты, якія прапануюць адукацыйныя праграмы і праводзяць даследаванні ў сферы скандынавістыкі, размешчаны ў Паўночнай Амерыцы і Еўропе. Аддзяленні скандынавістыкі у ЗША маюцца ў Каліфарнійскім універсітэце, Універсітэце Берклі, Вашынгтонскім універсітэце і Універсітэце Вісконсін-Мэдысан. Універсітэцкі каледж Лондана і Эдынбургскі ўніверсітэт з’яўляюцца базай для адзіных кафедраў скандынавістыкі ў Вялікабрытаніі, у той час як іншыя інстытуты, такія як Універсітэт Абердзіна, маюць адпаведныя спецыялізаваныя даследчыя інстытуты.

У некаторых універсітэтах ЗША скандынавістыка змяшчаецца ў той жа аддзел, што і балтазнаўства (англ.: Baltic studies), хоць краіны Балтыі, іх культура і мова гэтак жа не звязаныя са Скандынавіяй і скандынаўскімі мовамі, як і з англійскай. Наадварот, балтыйскія даследаванні звычайна групуюцца разам са славянскімі або ўсходнееўрапейскімі даследаваннямі ў скандынаўскіх універсітэтах, такіх як Універсітэт Осла, і лічацца зусім не звязанымі са скандынавістыкай.