Стаўка Вярхоўнага Галоўнакамандавання

Стаўка Вярхоўнага Галоўнакамандавання
Стаўка Вярхоўнага Галоўнакамандавання
	Эмблема УС СССР
Гады існавання	23 чэрвеня 1941 —3 жніўня 1945
Краіна	СССР
Падпарадкаванне	Вярхоўнаму галоўнакамандуючаму
Уваходзіць у	Узброеных Сіл СССР
Тып	камандаванне[d]
Удзел у	Вялікая Айчынная вайна

Ста́ўка Вярхо́ўнага Галоўнакама́ндавання (Стаўка ВГК, СВГК) — надзвычайны орган вышэйшага ваеннага кіравання, які ажыццяўляў у гады Вялікай Айчыннай вайны стратэгічнае кіраўніцтва Савецкімі Узброенымі Сіламі.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

23 чэрвеня 1941 года быў скасаваны Галоўны Ваенны савет Чырвонай Арміі. У той жа дзень, пастановай Савета Народных Камісараў СССР і ЦК УКП(б) № 825 была створана Стаўка Галоўнага Камандавання Узброеных Сіл СССР . У яе склад увайшлі: С. К. Цімашэнка (старшыня), Г. К. Жукаў, І. В. Сталін, В. М. Молатаў, К. Я. Варашылаў, С. М. Будзёны, М. Г. Кузняцоў ^{[цытата 1]}.

10 ліпеня 1941 года пастановай Дзяржаўнага Камітэта Абароны ў сувязі з утварэннем Галоўных камандаванняў напрамкаў (Паўночна-Заходняе, Заходняе і Паўднёва-Заходняе) пераўтворана ў Стаўку Вярхоўнага Камандавання. Старшынёй стаў І. В. Сталін, а ў яе склад быў уведзены Б. М. Шапашнікаў.

8 жніўня 1941 года перайменавана ў Стаўку Вярхоўнага Галоўнакамандавання (СВГК).

17 лютага 1945 года пастановай ДКА быў вызначаны наступны склад Стаўкі Вярхоўнага Галоўнакамандавання: І. В. Сталін (Вярхоўны Галоўнакамандуючы), Г. К. Жукаў (намеснік народнага камісара абароны), А. М. Васілеўскі (намеснік народнага камісара абароны), А. І. Антонаў, М. А. Булганін, М. Г. Кузняцоў. СВГК ажыццяўляла сваю дзейнасць пад кіраўніцтвам ДКА.

Склад[правіць | правіць зыходнік]

	23 чэрвеня — 10 ліпеня 1941	10 ліпеня 1941 — 17 лютага 1945	17 лютага — 3 жніўня 1945
старшыня	Сямён Канстанцінавіч Цімашэнка	Іосіф Вісарыёнавіч Сталін	Іосіф Вісарыёнавіч Сталін
склад	Іосіф Вісарыёнавіч Сталін	Сямён Канстанцінавіч Цімашэнка	Аляксей Інакенцьевіч Антонаў
	Георгій Канстанцінавіч Жукаў	Георгій Канстанцінавіч Жукаў	Георгій Канстанцінавіч Жукаў
	Сямён Міхайлавіч Будзённы	Сямён Міхайлавіч Будзённы	Аляксандр Міхайлавіч Васілеўскі
	Клімент Яфрэмавіч Варашылаў	Клімент Яфрэмавіч Варашылаў	Мікалай Аляксандравіч Булганін
	Мікалай Герасімавіч Кузняцоў	Барыс Міхайлавіч Шапашнікаў	Мікалай Герасімавіч Кузняцоў
	Вячаслаў Міхайлавіч Молатаў	Вячаслаў Міхайлавіч Молатаў

Фарміраванні[правіць | правіць зыходнік]

Цэнтральны штаб партызанскага руху (ЦШПР) пры Стаўцы Вярхоўнага Галоўнакамандавання.

Адрасы[правіць | правіць зыходнік]

Кабінет Сталіна ў Крамлі.
першыя дні вайны і да канца 1941 — вуліца Кірава, 37 (б. сядзіба Дакучаева-Салдаценкава), пазней там знаходзілася Прыёмная міністра Абароны СССР, пазней Прыёмная міністра абароны Расіі)^[2]^[3]^[4]^[5].
з 1942 — Крэмль

Цытаты[правіць | правіць зыходнік]

↑ Першыя пасяджэнні Стаўкі Галоўнага Камандавання Узброеных сіл у чэрвені праходзілі без Сталіна. Старшынства наркама абароны СССР маршала С. К. Цімашэнкі было толькі намінальным. Як члену Стаўкі, мне прыйшлося прысутнічаць толькі на адным з гэтых пасяджэнняў, але няцяжка было заўважыць: наркам абароны не падрыхтаваны да той пасады, якую займаў. Ды і члены Стаўкі таксама. Функцыі кожнага былі не зразумелыя - палажэнні аб Стаўцы не існавала. Людзі, якія ўваходзілі ў яе склад, зусім і не збіраліся падпарадкоўвацца наркаму абароны. Яны патрабавалі ад яго дакладаў, інфармацыі, нават справаздачы аб яго дзеяннях. С. К. Цімашэнка і Г. К. Жукаў дакладвалі аб становішчы на сухапутных франтах…^[1]

Дакументы[правіць | правіць зыходнік]

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

↑ Кузняцоў 1969.
↑ Жуков Г. К. Воспоминания и размышления. Глава 11. Ставка Главного Командования Вооруженных Сил СССР. (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 2 студзеня 2013. Праверана 21 лістапада 2017.
↑ В. В. Карпов.Генералиссимус. Кн. 1. М., «Вече», 2009. С. 337—338
↑ Юлиан Толстов. Дворец мецената — приёмная министра обороны.
↑ Дмитрий Андреев/ Шесть бед — один ответ // «Красная звезда», 26 декабря, 2006.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Папоў С. В. Ста́ўка Вярхо́ўнага Галоўнакама́ндавання // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 178. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Василевский А. М. Дело всей жизни. 4-е изд. — М., Политиздат, 1983.
Колл. авт. Великая Отечественная война 1941—1945: Словарь-справочник / Под общей редакцией М. М. Кирьяна. — 2-е изд. — М.: Политиздат, 1988. — ISBN 5-250-00107-6.
Военный энциклопедический словарь. М., Военное издательство, 1984.
Кузнецов Н. Г. Накануне. — Воениздат, 1969. — 376 с. — (Военные мемуары). — 200 000 экз.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

[2] Першыя пасяджэнні Стаўкі Галоўнага Камандавання Узброеных сіл у чэрвені праходзілі без Сталіна. Старшынства наркама абароны СССР маршала С. К. Цімашэнкі было толькі намінальным. Як члену Стаўкі, мне прыйшлося прысутнічаць толькі на адным з гэтых пасяджэнняў, але няцяжка было заўважыць: наркам абароны не падрыхтаваны да той пасады, якую займаў. Ды і члены Стаўкі таксама. Функцыі кожнага былі не зразумелыя - палажэнні аб Стаўцы не існавала. Людзі, якія ўваходзілі ў яе склад, зусім і не збіраліся падпарадкоўвацца наркаму абароны. Яны патрабавалі ад яго дакладаў, інфармацыі, нават справаздачы аб яго дзеяннях. С. К. Цімашэнка і Г. К. Жукаў дакладвалі аб становішчы на сухапутных франтах…^[1]

[FOOTNOTEКузняцоў1969-1] Кузняцоў 1969.

[3] Жуков Г. К. Воспоминания и размышления. Глава 11. Ставка Главного Командования Вооруженных Сил СССР. (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 2 студзеня 2013. Праверана 21 лістапада 2017.

[4] В. В. Карпов.Генералиссимус. Кн. 1. М., «Вече», 2009. С. 337—338

[5] Юлиан Толстов. Дворец мецената — приёмная министра обороны.

[6] Дмитрий Андреев/ Шесть бед — один ответ // «Красная звезда», 26 декабря, 2006.

[цытата 1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[1]