Тарпеданосец

Тарпеданосец
Узбраенне	тарпеда
Military designation	VT і VTB
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Тарпедано́сец — баявы самалёт і малы быстраходны баявы карабель, узброены тарпедамі для паражэння ваенных караблёў і транспартных суднаў праціўніка.

Тарпедны катар праекта 123К «Камсамолец»

Тарпедны катар на падводных крылах праекта 206M «Шторм» (ВМС Кубы)

Тарпеданосцы былі пашыраны ў марской авіяцыі многіх дзяржаў у 1930—1950-х гадах. Найбольш выкарыстоўваліся ў ходзе Другой сусветнай вайны. Самалёты-тарпеданосцы выкарыстоўваліся выкарыстоўваліся для скідвання не толькі тарпед, але і авіяцыйных бомбаў і марскіх мін. У СССР першы атрад мінна-тарпеднай авіяцыі быў сфарміраваны з бамбардзіроўшчыкаў ТБ-1 на Чарнаморскім флоце ў 1931 годзе. У пасляваенны перыяд у СССР на ўзбраенні Ваенна-марскіх флатоў стаялі самалёты Іл-28, Ту-14, Ту-16. З сярэдзіны 1950-х гадоў з развіццём авіяцыйных ракет тарпеданосцы паступова замяніліся ракетаносцамі. Авіяцыйныя тарпеды засталіся на ўзбраенні процілодачных лятальных апаратаў.

Караблі-тарпеданосцы ў ваенна-марскіх флатах і сілах многіх дзяржаў былі пашыраны з Першай сусветнай вайны да 1970-х гадоў. У СССР будаваліся да 1990-х гадоў, у тым ліку тарпедныя катары на падводных крылах і паветранай падушцы.

Літаратура

• Калаткоў У. Я. Тарпедано́сец // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 443. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Тарпедано́сец // Тлумачальны слоўнік беларускай мовы: У 5-ці т / АН БССР, Інстытут мовазнаўства імя Я. Коласа. — Мн.: Беларус. Сав. Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1983. — Т. 5 кн. 1: С — Улагодзіць / [рэдактар М. Р. Суднік]. — С. 480. — 663 с.
• Торпедоно́сец // Военный энциклопедический словарь / Отв. ред. Еремина Н.. — М.: Эксмо, 2007. — С. 916. — 1024 с. — 5 000 экз. — ISBN 978-5-699-23223-9. (руск.)
• Торпедоно́сец // Военно-морской словарь (руск.) / Гл. ред. В. Н. Чернавин. — М.: Воениздат, 1989. — С. 442. — 511 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00174-X.