Тэадора Кробер

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Тэадора Кробер
Дата нараджэння 24 сакавіка 1897(1897-03-24)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 4 ліпеня 1979(1979-07-04)[2][3] (82 гады)
Месца смерці
Грамадзянства
Муж Альфрэд Льюіс Кробер[1]
Дзеці Карл Кробер[d][1] і Урсула Кробер Ле Гуін[1]
Род дзейнасці пісьменніца, антраполаг
Навуковая сфера антрапалогія[4] і літаратура[4]
Альма-матар
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Тэадора Ковел Кракаў Кробер Куін (англ.: Theodora Covel Kracaw Kroeber Quinn; 24 сакавіка 1897, Дэнвер — 4 ліпеня 1979, Берклі, Каліфорнія) — амерыканская пісьменніца, антраполаг, археолаг і даследчыца культуры індзейцаў. Жонка Альфрэда Кробера, маці Урсулы Ле Гуін.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Тэадора Ковел Кракаў нарадзілася ў 1897 годзе ў Дэнверы. Яе бацькі былі ўладальнікамі крамы і мігрантамі з Польшчы[5][6]. Па словах Тэадоры, яе дзяцінства было шчаслівым[5]. У яе было двое старэйшых братоў[5]. У 1915 годзе Тэадора скончыла школу і паступіла ў Каліфарнійскі ўніверсітэт у Берклі. У 1921 годзе яна скончыла універсітэт cum laude і атрымала ступень магістра клінічнай псіхалогіі[6][7]. Тады ж яна выйшла замуж за Кліфтана Браўна, у іх нарадзілася двое дзяцей. Муж і жонка пражывалі ў Санта-Фэ, дзе Тэадора пачала цікавіцца культурай індзейцаў. У 1923 годзе Кліфтан памёр ад пнеўманіі, якой захварэў падчас Першай сусветнай вайны[5].

Пасля смерці мужа Тэадора вярнулася ў аспірантуру і пачала вывучаць антрапалогію. Тут яна наведала семінар Альфрэда Крэбера, аднаго з вядучых антраполагаў ЗША, які быў старэйшы за яе на 21 год і таксама быў удаўцом. У 1926 годзе яны пажаніліся[6][5]. У іх нарадзіліся двое дзяцей. Іх сын Карл[en] стаў навукоўцам, дачка Урсула — пісьменніцай[7]. Альфрэд таксама ўсынавіў двух дзяцей жонкі ад першага шлюбу. У чэрвені 1926 года муж і жонка адправіліся ў 8-месячную экспедыцыю на тэрыторыю Наска ў Пяру[5]. У 1942 годзе ў іх была яшчэ адна экспедыцыя ў Перу, падчас якой яны вывучалі плямёны юрок і махавэ[6].

У 1926 годзе Кробер апублікавала першую навуковую працу ў часопісе American Anthropologist[en][7][8]. У далейшым яна вярнулася да напісання кніг і навуковай працы ўжо пасля таго, як яе дзеці выраслі[5]. У 1959 годзе яна апублікавала зборнік легенд каліфарнійскіх індзейцаў The Inland Whale[5]. У 1960 годзе Кробер аўдавела. Праз год яна апублікавала кнігу «Ішы ў двух мірах» пра індзейца Ішы, з якім працаваў яе муж[5]. Кніга атрымала шырокі поспех і стала бэстсэлерам, і сама вучоная стала вядомай[6]. Твор быў перакладзены на дзевяць моў. «Ішы ў двух мірах» лічыцца адной з найбольш вядомых кніг пра індзейцаў[7]. Да 2001 года было прададзена больш за мільён копій твора[9]. Кробер таксама апублікавала біяграфію свайго мужа Alfred Kroeber, A Personal Configuratio і пісала апавяданні, артыкулы і паэзію[7].

У 1969 годзе Кробер выйшла замуж за мастака і псіхатэрапеўта Джона Куіна. Ён быў маладзейшы за жонку на 40 гадоў[6]. Пасля замужжа яна таксама стала цікавіцца мастацтвам. Яна памерла ў 1979 годзе на 83-м годзе жыцця[7].

Зноскі

  1. а б в г д е ё Ogilvie M. B. The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th CenturyRoutledge, 2003. — Vol. 1. — P. 725–726. — 798 p. — ISBN 978-1-135-96342-2
  2. а б Theodora Kroeber // Internet Speculative Fiction Database — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Theodora Kroeber // FemBio database Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. а б Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  5. а б в г д е ё ж з Buzaljko 1989.
  6. а б в г д е Finding Aid to the Theodora Kroeber Papers, 1881–1983 (bulk 1960–1979). Online Archive of California. University of California, Berkeley. Архівавана з першакрыніцы 22 красавіка 2019. Праверана 30 студзеня 2019.
  7. а б в г д е Mandelbaum, David Memorial to Theodora Kroeber Quinn (1897–1979)(англ.) // Journal of California and Great Basin Anthropology  (англ.). — 1979. — Т. 1. — № 2. — С. 237—239. Архівавана з першакрыніцы 25 студзеня 2019.
  8. Clements, Forrest E.; Schenck, Sara M.; Brown, Theodora K. A New Objective Method for Showing Special Relationships(англ.) // American Anthropologist  (англ.) : journal. — 1926. — October — Т. 28. — № 4. — С. 585—604. — DOI:10.1525/aa.1926.28.4.02a00010
  9. Justice, Faith L. (2001-01-23). "Ursula K. Le Guin". Salon. Архівавана з арыгінала 2012-11-03. Праверана 2010-04-22.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]