Перайсці да зместу

Франсуа-Жазеф Тальма

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Франсуа-Жазеф Тальма
фр.: François-Joseph Talma
Дата нараджэння 15 студзеня 1763(1763-01-15)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 19 кастрычніка 1826(1826-10-19)[1][3][…] (63 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Жонка Charlotte Vanhove[d] і Julie Talma[d]
Дзеці Alphonse-Alexandre Bazile-Talma[d] і Marie Péan[d]
Прафесія стаматолаг, тэатральны акцёр, пісьменнік, stomatologist
Тэатр
Член у
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Франсуа-Жазеф Тальма́ (фр.: François-Joseph Talma; 15 студзеня 1763, Парыж, Францыя — 19 кастрычніка 1826, Парыж, Францыя) — французскі акцёр і педагог, рэфарматар тэатральнага мастацтва.

Дзяцінства і юнацтва Тальма правёў у Лондане, дзе пазнаёміўся з драматычнымі творамі Шэкспіра. Вярнуўшыся ў Францыю, вучыцца ў Каралеўскай школе дэкламацыі і спеваў. У 1787 годзе залічаны ў трупу тэатра «Камеды Франсэз». З пачаткам Вялікай французскай рэвалюцыі «Камеды Франсэз» распаўся і на яго месцы паўстаў новы «Тэатр Нацыі». У 1791 годзе рэвалюцыйным урадам прымаецца Дэкрэт аб свабодзе тэатраў. У «Тэатры Нацыі» паўсталі 2 групоўкі акцёраў, так званая «чорная эскадра», якая стаяла на кансерватыўных пазіцыях, і «чырвоная эскадра», якая прапагандавала рэвалюцыйны класіцызм, якую ўзначальваў Тальма. Неўзабаве адбыўся разрыў, і адразу пасля прыняцця Дэкрэта група Тальма сышла з «Тэатра Нацый» і ўтварыла свой «Тэатр Рэвалюцыі», які Тальма і ўзначаліў. З 1806 года прафесар драматычнага класа Парыжскай кансерваторыі[4][5].

Будучы выдатным прадстаўніком класіцызму на сцэне, Тальма ўнёс у яго і шмат новага. Так, граючы Карла IX у аднайменнай п’есе Шэн’е, акцёр адмаўляецца адлюстроўваць свайго героя звычайным тыранам — як гэта было прынята ў сучасным яму тэатры. Тальма імкнецца зазірнуць у душу каралю, паказаць усю шматграннасць гэтага чалавека.

У стварэнні артыстычнага гардэроба аказаў дапамогу яго сябар — мастак Луі Давід.

  1. а б François Joseph Talma — 2009.
  2. François-Joseph Talma // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Francois-Joseph Talma // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. БелЭн 2002.
  5. ВСЭ 1976.
  • Тальма́ Франсуа Жазеф // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 410. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
  • Тальма́ Франсуа Жозеф // Т. 25. Струнино — Тихорецк. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — С. 239. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
  • Тальма́ Франсуа Жозеф // Театральная энциклопедия. В 5 томах. / Под редакцией С. С. Мокульского (том 1), П. А. Маркова (тома 2—5). — М., Советская энциклопедия, 1961—1967. — Т. 5: Табакова — Яшугин. — М., 1967. — Стб. 37—39. — 1136 стб. с илл., 8 л. илл. — 38 000 экз. (руск.)