Франсіска дэ Кеведа

Франсіска дэ Кеведа
Francisco Gómez de Quevedo y Santibáñez Villegas
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	14 (24) верасня 1584
Месца нараджэння	Мадрыд, Мадрыд, Іспанія
Дата смерці	8 верасня 1645(1645-09-08)[…] (60 гадоў)
Месца смерці	Вільянуэва-дэ-лос-Інфантэс[d], правінцыя Сьюдад-Рэаль, Кастылія — Ла-Манча, Іспанія
Грамадзянства	Іспанія
Маці	María Gómez de Santibáñez[d]
Жонка	Esperanza de Mendoza[d]
Альма-матар	Універсітэт Алькалы[d] Мадрыдскі ўніверсітэт
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	пісьменнік, паэт, раманіст
Кірунак	барока
Жанр	сатыра, круцельскі раман
Мова твораў	іспанская
Грамадская дзейнасць
Член у	ордэн Сант'яга[d]
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Франсі́ска Го́мес дэ Кеведа-і-Сантыба́нес Вільле́гас (ісп.: Francisco Gómez de Quevedo y Santibáñez Villegas, 14 верасня 1580, Мадрыд — 8 верасня 1645, Вільянуэва-дэ-лос-Інфантэс, Габсбургская Іспанія) — празаік і паэт, буйнейшы іспанскі сатырык XVII.

Пасля заканчэння ўніверсітэта ў Вальядалідзе знаходзіўся пры двары, дзе праславіўся дасціпансцю, вучонасцю і з’едлівымі сатырычнымі вершамі. У 1611 годзе пасля дуэлі вымушаны быў пакінуць радзіму, удзельнічаў у італьянскіх паходах. У Іспанію ён вярнуўся толькі пасля смерці Філіпа ІІІ, у 1621 годзе, а праз два гады атрымаў ганаровую пасаду каралеўскага сакратара, але ў 1639 г. быў абвінавачаны ў сачыненні памфлета супраць караля і яго ўлюбёнцаў, быў арыштаваны і правёў у турме чатыры гады. Ён выйшаў адтуль хворым і хутка сканаў.

Кеведа трагічна ўспрыняў заняпад краіны, усеагульнае разлажэнне нораваў, пануючыя ў грамадстве карысталюбства і эгаізм. Яго летрыльі, рамансы, сатырычныя санеты аздобленыя рэзкім пачуццём смутку і агіды. Толькі любоўныя санеты з’яўляюцца выключэннем: ў іх Кеведа не бязлітасны, а поўны прыкрасці. Аднак і ў яго любоўнай лірыцы вобраз смерці і разлажэння сустракаецца вельмі часта.

Аўтар круцельскага раману «Гісторыя жыцця прайдзісвета па імені дон Паблас» (1626), цыклу сацыяльна-палітычных памфлетаў «Сны» (1627), зборніка вершаў «Час адплаты, ці Свядомая Фартуна» (1638, выд. 1650).

Беларускія пераклады

Асобныя творы на беларускую пераклаў М. Шчур.

Літаратура

• Lázaro Carreter F. Estilo barroco y personalidad creadora: Góngora, Quevedo, Lope de Vega. — Salamanca: Ediciones Anaya, 1966.
• Ayala F. Cervantes y Quevedo. — Barcelona: Editorial Seix Barral, 1974.
• Garciasol R. de. Quevedo. — Madrid: Espasa-Calpe, 1976.
• Quevedo in perspective. / James Iffland, ed. — Newark: Juan de la Cuesta, 1982.
• Arellano I. a.o. Rostros y máscaras: personajes y temas de Quevedo. — Pamplona: Ediciones Universidad de Navarra, 1999.
• García Marruz F. Quevedo. — México: Fondo de Cultura Económica, 2003.
• Gutiérrez C. M. La espada, el rayo y la pluma: Quevedo y los campos literario y de poder. — West Lafayette: Purdue UP, 2005.
• González Quintás E. La metáfora en la poesía de Quevedo: la naturaleza y la mujer. Barañáin: Ediciones Universidad de Navarra, 2006.
• Борхес Х. Л. Кеведо. // Собрание сочинений. — СПб.: Амфора, 2005. — Т. 2. — С. 358—365.
• Сергиевская Г. Е. Консептизм как основа схождения двух философских языков: Грасиан и Кеведо //Когнитивные стили коммуникации. Теория и прикладные модели. — Симферополь, 2004. — C. 154—156.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Франсіска дэ Кеведа
• Старонка ў віртуальнай бібліятэцы «Мігель дэ Сервантэс»
• http://www.usc.es/~quevd Архівавана 4 сакавіка 2007.