Царква Святога Дзмітрыя Салунскага (Лелікава)

Царква Святога Дзмітрыя Салунскага
	Праваслаўны храм
Царква Святога Дзмітрыя Салунскага
	; Царква ў чэрвені 2013 года
	51°55′25,15″ пн. ш. 24°41′09,58″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Вёска	Лелікава
Канфесія	Праваслаўе
Епархія	Брэсцкая і Кобрынская
Благачынне	Кобрынскае
Архітэктурны стыль	народнае дойлідства
Дата пабудовы	XVIII стагоддзе
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 112Г000439шыфр 112Г000439
Стан	руіны
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Царква́ Свято́га Дзмі́трыя Салу́нскага — праваслаўны храм у вёсцы Лелікава Кобрынскага раёна Брэсцкай вобласці. Знаходзіцца на ўсходняй ускраіне вёскі.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Пабудавана ў ХVIII стагоддзі з дрэва^[1] як уніяцкая^[2]. У XIX стагоддзі перад царквой пастаўлена двух’ярусная (васьмярык на чацверыку) шатровая званіца з макаўкай.

У савецкія часы царкву зачынілі і размясцілі ў ёй калгасны склад. У 1970-я гады на гарышчы храма знайшлі кавалак рызы XVI стагоддзя^[2].

10 сакавіка 2019 года ў храме адбыўся пажар^[3]. Па прыбыцці на месца здарэння пажарнікі выявілі, што з-пад даху ішоў дым, дзверы былі адчыненыя і ўнутры адбывалася гарэнне. Святар, які знаходзіўся на вуліцы, распавёў, што ён прыбыў да храма пасля званка мясцовых жыхароў, трапіць унутр яму перашкодзілі дым і высокая тэмпература. Агнём знішчаны дах плошчай 75 кв.м., пашкоджаны сцены і маёмасць^[4]. Прычына пажара — няспраўная электраправодка.

У выніку пажара захавалася 30 % будынка і званіца. Частка вяскоўцаў выступае за аднаўленне царквы. Аднак Беларуская Праваслаўная Царква, якая з’яўляецца ўласнікам храма, лічыць рэстаўрацыю занадта дарагой. Яна плануе ўзвядзенне новай царквы ў іншым месцы^[2].

Раней абмяркоўваўся варыянт знесці царкву і збудаваць на яе месцы новую. Але выключыць будынак са спісу гісторыка-культурных кашоўнасцей немагчыма. Брэсцкая епархія паведаміла, што рэшткі згарэлай царквы закансервуюць^[2].

Архітэктура[правіць | правіць зыходнік]

Помнік народнага дойлідства. Мае падоўжна-восевую аб’ёмна-прасторавую кампазіцыю, сфарміраваную прамавугольным зрубам з трохсценнай апсідай, да якой асіметрычна далучаецца рызніца. Зруб накрыты вальмавым дахам, вільчык якога па цэнтры прарэзаны васьмігранным барабанам з цыбулепадобным купалам і па ўскрайках адзначаны крыжамі. Да галоўнага фасада дабудаваны ніжэйшы працяглы, але больш нізкі прытвор пад двухсхільным дахам. Гарызантальна ашаляваныя бакавыя фасады рытмічна прарэзаны прамавугольнымі аконнымі праёмамі і расчлянёны брусамі-сцяжкамі ў прасценках.

Даўжыня царквы — 19 м, шырыня — 5 м, вышыня — 6 м. Дах — металічны на драўляным лачанні. Пабудова была электрыфікавана^[4].

Зноскі

↑ Якімовіч Ю. А. Драўлянае дойлідства Беларускага Палесся ХVII — XIX стст. Мн., 1978. — С. 90.
↑ ^а ^б ^в ^г Станислав Коршунов.. Я живу в Леликово. Как сгоревший 300-летний храм рассорил местных друг с другом, церковью и властями (руск.)(недаступная спасылка). Tut.by (3 жніўня 2020). Архівавана з першакрыніцы 7 жніўня 2020. Праверана 11 жніўня 2020.
↑ У Лелікаве пад Кобрынам згарэла старая драўляная царква, строгі і элегантны палескі шэдэўр (бел.). Наша ніва (11 сакавіка 2019). Праверана 11 жніўня 2020.
↑ ^а ^б В Кобринском районе спасатели ликвидировали пожар в здании церкви XVIII века (руск.). Міністэрства па надзвычайных сітуацыях Рэспублікі Беларусь (11 сакавіка 2019). Праверана 11 жніўня 2020.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1984. — Брэсцкая вобласць. — 368 с., іл. — С. 258
Праваслаўныя храмы Беларусі: энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін; [рэдакцыйны савет: Г. П. Пашкоў, Л. В. Календа]. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2007. — 653 с. 2000 экз. ISBN 978-985-11-0389-4.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Царква Святога Дзмітрыя Салунскага (Лелікава) на сайце Праваслаўная архітэктура Беларусі (бел.)
Царква Святога Дзмітрыя Салунскага (Лелікава) на сайце Radzima.org
Царква Святога Дзмітрыя Салунскага (Лелікава) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
Царква Святога Дзмітрыя Салунскага (Лелікава) на сайце «Архіварта»

[1] Якімовіч Ю. А. Драўлянае дойлідства Беларускага Палесся ХVII — XIX стст. Мн., 1978. — С. 90.

[ref1-2] а ^б ^в ^г Станислав Коршунов.. Я живу в Леликово. Как сгоревший 300-летний храм рассорил местных друг с другом, церковью и властями (руск.)(недаступная спасылка). Tut.by (3 жніўня 2020). Архівавана з першакрыніцы 7 жніўня 2020. Праверана 11 жніўня 2020.

[3] У Лелікаве пад Кобрынам згарэла старая драўляная царква, строгі і элегантны палескі шэдэўр (бел.). Наша ніва (11 сакавіка 2019). Праверана 11 жніўня 2020.

[mns-4] а ^б В Кобринском районе спасатели ликвидировали пожар в здании церкви XVIII века (руск.). Міністэрства па надзвычайных сітуацыях Рэспублікі Беларусь (11 сакавіка 2019). Праверана 11 жніўня 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]