Перайсці да зместу

Элеанора Нікій

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Элеанора Нікій
Éléonore Niquille
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 1897[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 30 верасня 1957(1957-09-30)
Месца смерці
Пахаванне Берн (Швейцарыя)
Грамадзянства
Бацька Алойз Нікій
Маці Юлія Лукашэвіч
Альма-матар
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці пісьменніца
Гады творчасці 1939—1957
Узнагароды

Элеано́ра Нікíй (фр.: Éléonore Niquille; 1897, Віцебск, Беларусь, Расійская імперыя — 30 верасня 1957, Берн, Швейцарыя) ― швейцарская паэтэса, пісьменніца, перакладчыца.

Элеанора Нікій нарадзілася ў 1897 годзе ў Віцебску ад бацькі швейцарца Алойза Нікія і мясцовай маці Юліі Лукашэвіч[3]. Бацька выкладаў французскую мову пры царскім двары, шмат вандраваў па Расійскай імперыі. Пасля смерці маці бацька адправіў дзяўчынку ў Швейцарыю да бабулі. Пасля падзення манархіі ў Расійскай імперыі бацька сам вярнуўся ў Швейцарыю.

Э. Нікій навучалася ў Фрыбургскім універсітэце, потым у Сарбоне. Працавала на Швейцарскім радыё.

Яна была адзінай жанчынай у складзе створанага не задоўга да яе смерці Таварыства фрыбургскіх пісьменнікаў[4].

Памерла ў 1957 годзе ад анкалагічнай хваробы. Пахаваная ў Берне[5].

Асабістае жыццё

[правіць | правіць зыходнік]

Не мела сям’і, дзяцей, нічога не вядома пра яе прыватнае жыццё.

Дэбютавала, як адзначала ў інтэрв'ю і лістах сама Э. Нікій, не ў зусім зручны час — у 1939 годзе з паэтычным зборнікам «Начныя дбанні». З пачатку літаратурнай кар’еры пісьменніца падкрэслівала, як цяжка быць жанчынай у швейцарскай літаратуры і зарабляць літаратурай[6].

У 1940 з'яўляецца яе першы псіхалагічны раман «Павяванні жыцця» — пра гады, праведзеныя ў Расійскай імперыі ў самым пачатку 20 ст[7]. У 1941 годзе пісьменніца зноў вяртаецца да паэзіі, гэтым разам французскай адаптацыі старакітайскіх вершаў — «Флейта ўдалечыні…». У 1943 годзе Элеанора Нікій публікуе ўзрушальны зборнік паэм «Золкавы пілігрым», натхнёны жудой вайны.

Пасля вайны ў 1949 годзе яна прапануе чытацтву раман «Перадача» пра французскае Супраціўленне.

Будуць іншыя зборнікі прозы і паэзіі, якія пры жыцці перакладаліся на англійскую мову і прапаноўваліся на розныя прэміі.

Аднак Элеанора Нікій акрамя літаратарства была вымушана рэгулярна зарабляць грошы працай на радыё. Так, працуючы на радыё, паэтэса стварала творчыя радыёгульні (напрыклад, «Тупік анёла», 1954), якія карысталіся папулярнасцю і выходзілі потым асобнымі выданнямі-чытанкамі[8].

Пераклала Амара Хаяма на французскую мову.

Настальгія, адзінота пісьменніцы і Другая сусветная вайна вызначылі галоўныя тэмы і пытанні творчасці паэткі і празаіка. Вайна і пасляваенны крызіс да ўсяго паўплывалі на тое, што кнігі яе хоць і пазітыўна сустракаліся крытыкамі не заўсёды даходзілі да чытача, занятага побытавымі клопатамі і (пост)ваеннай траўмай[9].

  • Vigiles (паэмы), Les Ed. des Nouveaux Cahiers, La Chaux-de-Fonds, 1939
  • Le Destin vanne (раман), Les Ed. des Nouveaux Cahiers, La Chaux-de-Fonds, 1940
  • La complainte de la passion (навелы), Les Ed. des Nouveaux Cahiers, La Chaux-de-Fonds, 1941
  • Une flute au loin… (паэмы), Ed. des Nouveaux cahiers, La Chaux-de-Fonds, 1942
  • Le Pèlerin de l’aube (паэмы), Les Ed. du Chandelier, Bienne, 1943
  • La Porte des innocents (раман), Ed. des Portes de France, Porrentruy, 1944
  • Guetteurs d'étoiles (паэмы), Les Ed du Chandelier, Bienne, 1947
  • Transmettre (раман), Edition du Chandelier, Bienne, 1949
  • L’archange qui boitait (раман), La clé d’or, Paris, 1951
  • Le bestiaire de Tristanet, Les Ed. du Centre, Aurillac, 1952
  • L’impasse de l’ange, P Clairac, Aurillac, 1954
  • Le Rubaiyat d’Omar Khayyam (traduit en vers par Éléonore Niquille), P Clairac, Aurillac, 1954
  • Le Pèlerin émerveillé (паэмы), P Clairac, Aurillac, 1953
  • Sonnets vagabonds, P Clairac, Aurillac, 1955
  • Chants pour attendre l’aube, Sésame, Aurillac, 1958
  • Encore cette flûte lointaine, Sésame, Aurillac, 1958
  • Sous les tilleuls de l’enfance, Imprimerie St Paul, Fribourg, 1960.

Зноскі

  1. Virtual International Authority File[Dublin, Ohio]: OCLC, 2003. Праверана 22 сакавіка 2020.
  2. а б Viceversa Literatur, ViceversaRotpunktverlag, 2007. — ISSN 1662-0402 Праверана 22 сакавіка 2020.
  3. Уладзіслаў Гарбацкі, Швейцарская пісьменніца з Віцебску, Новы Час, 02-05-2021, https://novychas.by/kultura/szvejcarskaja-pismennica-z-vicebsku
  4. Eléonore Niquille, Notice biographique, Le Culturactif Suisse, http://www.culturactif.ch/ecrivains/niquille.htm
  5. «Éléonore Niquille», Viceversa littérature, https://www.viceversalitterature.ch/author/13721
  6. Grazia Bernasconi-Romano, «Une Russo-Gruérienne tirée de près de 40 ans d’oubli littéraire», La Liberté, 20 mai 1995, p. 24.
  7. «Eléonore Niquille à découvrir au clair d’une réédition», La Liberté, 19 février 1998, p. 17.
  8. Уладзіслаў Гарбацкі, Швейцарская пісьменніца з Віцебску, Новы Час, 02-05-2021, https://novychas.by/kultura/szvejcarskaja-pismennica-z-vicebsku
  9. «Sous les tilleuls de l’enfance», Journal et Feuille d’Avis du Valais, 3 décembre 1960, p. 17.