Ян Антоні Храпавіцкі

Ян Антоні Храпавіцкі
Ян Антоні Храпавіцкі
	; Ян Антоні Храпавіцкі. Партрэт са збораў В. Федаровіча ў Віцебску
	; Герб «Газдава»
Ваявода віцебскі
	1669 — 1685
Папярэднік	Уладзіслаў Валовіч
Пераемнік	Леанард Габрыэль Пацей
Нараджэнне	1 кастрычніка 1612; Падбярэззе, Віцебскі павет, Віцебскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая;
Смерць	3 лістапада 1685 (73 гады); Лукішкі, Віцебскі павет, Віцебскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая;
Род	Храпавіцкія[d]
Бацька	Крыштаф Храпавіцкі[d]
Маці	Алена з Войнаў-Ясянецкіх[d]
Жонка	Беата Канстанцыя з Вярбіцкіх ; Ганна з Вылежынскіх
Дзеці	Ян Францішак, Крыштаф Антоні, Карнэлія, Барбара, Кацярына, Юзаф, Міхал, Антоні, Вацлаў, Стэфан Антоні, Людвіка Агнешка, Францішак Ян, Марыяна
Веравызнанне	кальвінізм
Дзейнасць	пісьменнік
	Ян Антоні Храпавіцкі на Вікісховішчы

Ян Антоні Храпавіцкі (1 кастрычніка 1612, вёска Падбярэззе каля Віцебска — 3 лістапада 1685, Лукішкі пад Віцебскам) — дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага, аўтар дзённіка. Харунжы (з 1650) і падкаморы смаленскі (з 1660), ваявода віцебскі (з 1669). Трымаў Дарагабужскае, Азярыцкае і Маркаўскае староствы, адміністратар Магілёўскай эканоміі (1684).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Прадстаўнік шляхецкага роду Храпавіцкіх герба «Газдава», сын Крыштафа і Алены з Войнаў-Ясянецкіх. Скончыў калегіум Навадворскага ў Кракаве, працягваў навучанне ў Лондане і Падуі. У 1637 годзе перайшоў з кальвінізму ў каталіцтва, што дало яму магчымасць займацца грамадскай і палітычнай дзейнасцю і зрабіць кар’еру.

Займаў шэраг дзяржаўных пасадаў. Быў сакратаром караля польскага і вялікага князя літоўскага Яна Казіміра. Актыўны ўдзельнік палітычнага жыцця Рэчы Паспалітай: браў удзел у працы 24 соймаў, маршалак соймаў 1665 і 1668 гадоў, уваходзіў у шматлікія соймавыя камісіі, а таксама ў Скарбовы Трыбунал Вялікага Княства Літоўскага.

У сярэдзіне XVII ст. удзельнічаў у працы камісіі для размежавання Веліжскага і Усвяцкага старостваў з Невельскім. Браў удзел у перамовах з Маскоўскай дзяржавай, а таксама ў падпісанні Андросаўскага перамір’я (1667).

Дзённік[правіць | правіць зыходнік]

Пакінуў дзённік за 1658—1685 гады — каштоўную гістарычную крыніцу, дзе ёсць звесткі пра палітычнае жыццё Рэчы Паспалітай, соймы, штодзённае жыццё заможнай шляхты, звычаі і норавы.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Пазднякоў В. Храпавіцкі Ян Антоні // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 717. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.