Babesia
| Babesia | |||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||
|
Babesia Starcovici, 1893 | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Babesia — род апікомплексаў з атраду Piroplasmorida.
Гісторыя даследаванняў[правіць | правіць зыходнік]
Упершыню апісаны ў 1888 годзе румынскі навукоўцам мікрабіёлагам Віктарам Бабешам як узбуджальнік інфекцыйнага захворвання (піраплазмоз) буйной рагатай жывёлы. У 1893 годзе па прозвішчы першаадкрывальніка названы род, да якога аднеслі гэтага ўзбуджальніка.
Этыялогія[правіць | правіць зыходнік]
Унутрыклеткавыя паразіты, якія паражаюць эрытрацыты крыві буйной рагатай жывёлы, коней, авечак, свінняў, сабак, чалавека.
У эрытрацытах адбывацца бясполае размнажэнне пратыстаў падзелам кожнай на 2-4 асобіны. Прадстаўнікі роду маюць розную форму і памеры, часцей характэрныя колцавыя формы, якія размяшчаюцца ўздоўж сценак эрытрацыту. Пары пратыстаў утвараюць грушападобныя формы. Заражанасць эрытрацытаў складае ад доляй адсотка (бессімптомныя формы захворванняў) да дзясяткаў адсоткаў (вострыя формы).
Эпізааталогія[правіць | правіць зыходнік]
Перанос пратыстаў ажыццяўляецца цыклічна паміж прамежкавымі гаспадарамі. У якасці гаспадароў выступаюць як жывёлы, спецыфічна адчувальныя да ўзбуджальнікаў, так і неадчувальныя (у асноўным, дробныя грызуны). Перанос паміж гаспадарамі ажыццяўляецца часцей кляшчамі, радзей праз кроў пры аперацыях і траўмах. Асноўнымі пераносчыкамі Babesia divergens з’яўляюцца кляшчы відаў Ixodes ricinus і Ixodes persulcatus. Пераносчык Babesia ovis — віду Rhipicephalus bursa.
У арганізме кляшчоў пратысты размножваюцца бясполым шляхам у кішэчніку, а таксама ўнутрыклеткава. У кляшчах яны цыркулююць трансфазна (ад лічынкі да німфы і затым да імага), а таксама трансаварыяльна (праз яйцы да наступнага пакалення кляшчоў). Як правіла, у другім і наступных пакаленнях кляшчоў пасля атрымання ўзбуджальніка з крыві хворай жывёлы лічынкі маюць генералізаванае носьбіцтва пратыстаў ва ўсіх органах, у тым ліку ў слінных залозах.
Пры харчаванні кляшча на жывёле пратысты трапляюць са сліны кляшча ў кроў, дзе ўкараняюцца ў эрытрацыты і пачынаюць размнажэнне. У большасці выпадкаў адбываецца адначасовае заражэнне рознымі відамі роду і іншымі ўзбуджальнікамі небяспечных хвароб (вірусамі клешчавога энцэфаліту, ўзбуджальнікамі барэліёзу і інш.).
Класіфікацыя[правіць | правіць зыходнік]
Адзінай класіфікацыі не распрацаваная. Частка даследчыкаў не падзяляюць Babesia і найпростыя віды роду Piroplasma, іншыя падзяляюць род на 4 роды або падроды і адпаведна адрозніваюць хваробы, імі выкліканыя[1]:
- Piroplasma — піраплазмозы
- Nuttallia — нуталіёзы
- Babesiella — бабезіёзы
- Francaiella — франсаіелёзы
Некаторыя віды[1]:
Зноскі
- ↑ а б Т. 2. Ангола — Барзас. — М. : Советская энциклопедия, 1970. — 632 с. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Дагель В. А., Палянскі ю. і., Хейсин е. м. агульная протозоология. Мн., Л., 1962.
- Levine N. D. Protozoan parasites of domestic animals and of man. — Minneapolis, 1961.
Слоўнікі і энцыклапедыі | |
|---|---|
| Таксанамія | |
| Нарматыўны кантроль | Microsoft: 2780581805 |
