Іаган Швабскі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Іаган Швабскі
Нараджэнне 1290[1][2]
Смерць 13 снежня 1313[3]
Род Габсбургі
Бацька Рудольф II Швабскі
Маці Агнеса Чэшская[d]
Дзейнасць арыстакрат
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Іаган Швабскі (ням.: Johann von Schwaben), празваны Парыцыда (лац.: Parricida — бацьказабойца, забойца старэйшага сваяка; 1290 — 1313, Піза) — сын герцага Рудольфа II Швабскага, унук караля Германіі Рудольфа I Габсбурга.

Пасля ранняй смерці бацькоў Іаган выхоўваўся пры двары дзядзькі, германскага караля Альбрэхта I. Па дасягненні паўналецця неаднаразова заяўляў пра свае правы на габсбургскія землі, Чэхію, асабліва на асабістае ўладанне яго маці (дачкі чэшскага караля Пржэмысла Отакара II), графства Кібург. У адпаведнасці з дагаворам 1283 года бацька Іагана Рудольф II адмовіўся ад сваіх правоў на аўстрыйскую спадчыну пад абяцанне брата Альбрэхта I перадаць яму іншыя тэрыторыі. Гэта абяцанне выканана не было, таму Іаган уступіў у змову з некалькімі верхнешвабскімі рыцарамі, якія таксама былі незадаволены каралём.

1 мая 1308 года на беразе ракі Рэйс у Швейцарыі каля гарадка Віндзіш змоўшчыкі атакавалі Альбрэхта I, які адстаў ад сваёй світы, і забілі яго, рассекшы яму чэрап. Іагану атрымалася бегчы і пазбегнуць месці сыноў караля.

Далейшы лёс Іагана не зусім ясны. Паводле аднаго падання, ён быў дараваны Папам Кліментам V і памёр аўгусцінскім манахам у Пізе, паводле іншай — у 1313 годзе сустрэўся з імператарам Генрыхам VII і прасіў дараванні, паводле трэцяй версіі Іаган жыў манахам у замку Эйген і толькі перад смерцю, у 1368 годзе даў сябе пазнаць. Імператар Генрых VII, неўзабаве пасля свайго ўзыйшоў на германскі прастол, абвясціў апалу забойцу свайго папярэдніка.

Гісторыя Іагана Швабскага знайшла сваё адлюстраванне ў п’есе Шылера Вільгельм Тэль.

Зноскі

  1. Lundy D. R. Johann 'the Patricide' Habsburg // The Peerage Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Pas L. v. Johann Parracida von Habsburg // Genealogics — 2003. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 15 кастрычніка 2015.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Митрофанов, П. История Австрии с древнейших времён до 1792 г. — М., 2003
  • Пристер, Е. Краткая история Австрии. — М., 1952
  • Шимов, Я. Австро-Венгерская империя. — М., 2003