Іван Аляксандравіч Сцебут

Іван Аляксандравіч Сцебут
Дата нараджэння	31 студзеня (12 лютага) 1833 ці 13 лютага 1833(1833-02-13)
Месца нараджэння	Вялікія Лукі, Велікалуцкі павет[d], Пскоўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	20 кастрычніка 1923(1923-10-20) (90 гадоў)
Месца смерці	Масква, Маскоўская губерня, РСФСР, СССР
Грамадзянства	Расійская імперыя
Род дзейнасці	аграном
Навуковая сфера	сельская гаспадарка
Месца працы	Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія Маскоўская сельскагаспадарчая акадэмія імя К. А. Ціміразева
Альма-матар	Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія
Член у	Q130396306?
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Іван Аляксандравіч Сцебут (12 лютага 1833, горад Вялікія Лукі, Пскоўская вобласць — 20 кастрычніка 1923) — рускі і беларускі вучоны-аграном, адзін з заснавальнікаў раслінаводства на Беларусі, прафесар (1860).

Біяграфія

Скончыў Горы-Горацкі земляробчы інстытут (1854 цяпер Беларуская сельскагаспадарчая акадэмія). Пасля заканчэння інстытута пакінуты працаваць памочнікам упраўляючага вучэбнай фермай (1854—1858). У 1858 Міністэрствам дзяржаўнай маёмасці камандзіраваны за мяжу для падрыхтоўкі да прафесарскага звання. Быў слухачом ва ўніверсітэтах Германіі, Бельгіі, Англіі, Францыі. У 1860 годзе прызначаны прафесарам Горы-Горацкага земляробчага інстытута, вёў курс земляробства. Навукова-даследчая праца была звязана з Горы-горацкім вопытным полем, на якім ён заклаў шэраг вопытаў па вывучэнню севаабаротаў, вапнаванню і прымяненню ўгнаенняў, распрацаваў праект рэарганізацыі вопытнага поля ў вопытную сельскагаспадарчую станцыю. У 1865 абараніў магістрскую дысертацыю «Вапнаванне глебы». У 1865—1894 гадах прафесар Пятроўскай земляробчай лясной акадэміі ў Маскве, узначаліў першую ў Расіі кафедру раслінаводства. Праводзіў работу па падбору і агратэхніцы палявых культур, прымяненню ўгнаенняў. Удзельнік кангрэсаў і з’ездаў па сельскай гаспадарцы, кіраваў работай шматлікіх камітэтаў і камісій, выступаў з лекцыямі і дакладамі, арганізатар правядзення першых з’ездаў па сельскагаспадарчай вопытнай справе (1901, 1902). У 1898—1908 гадах старшыня Вучонага камітэта Міністэрства земляробства. Удзельнічаў у распрацоўцы Палажэння аб сельскагаспадарчых вопытных установах. Адзін з заснавальнікаў у Пецярбургу (1904) вышэйшых жаночых сельскагаспадарчых курсаў (Сцебутаўскія курсы). Заснавальнік і рэдактар журнала «Русское сельское хозяйство».

Ушанаванне памяці

У 1959 устаноўлены бюст на тэрыторыі Беларускай сельскагаспадарчай акадэміі. Яго імем названа адна з вуліц Горак.

Навуковыя працы

• Известкование почвы (1865).
• Гипсовые почвы (1868).
• Культура растений, ее основание и средства" (1869)
• О возделывании подсолнечника в России (1870).
• Возделывание льна (1872).
• Статьи о русском сельском хозяйстве, его недостатках и мерах к его усовершенствованию, 1857—1882. — М.,1883.
• Сельскохозяйственное знание и сельскохозяйственное образование. — М.,1870,1889.
• Коллекции по культуре сахарной свекловицы (1892).
• Возделывание хлебных зерновых растений (1893).
• Об акклиматизации новых и малоизвестных растений в различных местностях России (1905).

Літаратура

• Сце́бут Іван Аляксандравіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 306. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Сце́бут Іван Аляксандравіч // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — С. 53. — 583 с., іл. — 10 000 экз.

Спасылкі

• Стебут, Иван Александрович // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
• Биография И. А. Стебута // Брянская областная научная универсальная библиотека имени Ф. И. Тютчева (руск.)
• Стебут Иван Александрович (1833—1923) // Белорусская сельскохозяйственная библиотека (БелСХБ) (руск.)
• Валерий Ермоленко «Не идеалист и не реалист, прежде всего — честный человек» (руск.) // СБ. Беларусь сегодня