Канфуцый: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др робат дадаў: min:Konfusius |
др Bot: Migrating 191 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q4604 (translate me) |
||
Радок 35: | Радок 35: | ||
}} |
}} |
||
{{Link FA|zh-yue}} |
{{Link FA|zh-yue}} |
||
[[af:Konfusius]] |
|||
[[als:Konfuzius]] |
|||
[[am:ኮንግ-ፉጸ]] |
|||
[[an:Confucio]] |
|||
[[ang:Confucius]] |
|||
[[ar:كونفوشيوس]] |
|||
[[arc:ܩܘܢܦܘܫܝܘܣ]] |
|||
[[arz:كونفوشيوس]] |
|||
[[ast:Confucio]] |
|||
[[ay:Confucius]] |
|||
[[az:Kon Fu Dzı]] |
|||
[[ba:Конфуций]] |
|||
[[bar:Konfuzius]] |
|||
[[bat-smg:Konfucėjos]] |
|||
[[bcl:Confucius]] |
|||
[[be-x-old:Канфуцый]] |
|||
[[bg:Конфуций]] |
|||
[[bi:Confucius]] |
|||
[[bm:Confucius]] |
|||
[[bn:কনফুসিয়াস]] |
|||
[[bo:ཁུང་ཙི།]] |
|||
[[br:Konfusius]] |
|||
[[bs:Konfučije]] |
|||
[[ca:Confuci]] |
|||
[[cbk-zam:Confucius]] |
|||
[[cdo:Kūng-cṳ̄]] |
|||
[[ce:Конфуци]] |
|||
[[ceb:Confucio]] |
|||
[[ckb:کۆنفووشیوس]] |
|||
[[co:Confuciu]] |
|||
[[cr:ᑯᓐᕗᓯ]] |
|||
[[cs:Konfucius]] |
|||
[[cv:Конфуци]] |
|||
[[cy:Conffiwsiws]] |
|||
[[da:Konfutse]] |
|||
[[de:Konfuzius]] |
|||
[[diq:Konfuçius]] |
|||
[[dsb:Konfucius]] |
|||
[[dv:ކޮންފޫޝާ]] |
|||
[[el:Κομφούκιος]] |
|||
[[en:Confucius]] |
|||
[[eo:Konfuceo]] |
|||
[[es:Confucio]] |
|||
[[et:Kong Fuzi]] |
|||
[[eu:Konfuzio]] |
|||
[[ext:Confúciu]] |
|||
[[fa:کنفوسیوس]] |
|||
[[fi:Kungfutse]] |
|||
[[fiu-vro:Kong Fuzi]] |
|||
[[fj:Confucius]] |
|||
[[fo:Konfusius]] |
|||
[[fr:Confucius]] |
|||
[[frp:Confucius]] |
|||
[[fy:Konfusius]] |
|||
[[ga:Confúicias]] |
|||
[[gan:孔子]] |
|||
[[gd:Confucius]] |
|||
[[gl:Confucio]] |
|||
[[gn:Konfúsio]] |
|||
[[gu:કન્ફ્યુશિયસ]] |
|||
[[ha:Confucius]] |
|||
[[hak:Khûng-chṳ́]] |
|||
[[he:קונפוציוס]] |
|||
[[hi:कन्फ्यूशियस]] |
|||
[[hif:Confucius]] |
|||
[[hr:Konfucije]] |
|||
[[hsb:Konfucius]] |
|||
[[ht:Confucius]] |
|||
[[hu:Konfuciusz]] |
|||
[[hy:Կոնֆուցիոս]] |
|||
[[ia:Confucio]] |
|||
[[id:Kong Hu Cu (filsuf)]] |
|||
[[ie:Konfuzius]] |
|||
[[ig:Konfúkius]] |
|||
[[ilo:Confucius]] |
|||
[[io:Kong Zi]] |
|||
[[is:Konfúsíus]] |
|||
[[it:Confucio]] |
|||
[[iu:Kunpusiusi]] |
|||
[[ja:孔子]] |
|||
[[jbo:kongzi]] |
|||
[[jv:Kong Hu Cu]] |
|||
[[ka:კონფუცი]] |
|||
[[kaa:Konfutsiy]] |
|||
[[kab:Confucius]] |
|||
[[kk:Құң-зы]] |
|||
[[kl:Konfusiusi]] |
|||
[[km:ខុង ជឺ]] |
|||
[[ko:공자]] |
|||
[[ku:Konfusyus]] |
|||
[[kw:Confucius]] |
|||
[[ky:Конфуций]] |
|||
[[la:Confucius]] |
|||
[[lad:Konfusio]] |
|||
[[lb:Konfuzius]] |
|||
[[li:Confucius]] |
|||
[[lij:Confucio]] |
|||
[[lo:ຂົງຈື້]] |
|||
[[lt:Konfucijus]] |
|||
[[lv:Konfūcijs]] |
|||
[[map-bms:Konfusius]] |
|||
[[mg:Confucius]] |
|||
[[min:Konfusius]] |
|||
[[mk:Конфучиј]] |
|||
[[ml:കൺഫ്യൂഷ്യസ്]] |
|||
[[mn:Күнз]] |
|||
[[mr:कन्फ्यूशियस]] |
|||
[[ms:Confucius]] |
|||
[[mt:Konfuċju]] |
|||
[[my:ကွန်ဖြူးရှပ်]] |
|||
[[mzn:کونفوسیوس]] |
|||
[[nap:Confucio]] |
|||
[[nds:Konfuzius]] |
|||
[[nds-nl:Konfusius]] |
|||
[[ne:कन्फुसियस]] |
|||
[[nl:Confucius]] |
|||
[[nn:Konfutse]] |
|||
[[no:Konfucius]] |
|||
[[nov:Kongzi]] |
|||
[[nrm:Confucius]] |
|||
[[oc:Confuci]] |
|||
[[os:Конфуций]] |
|||
[[pa:ਕਨਫ਼ੂਸ਼ੀਅਸ]] |
|||
[[pag:K'ung-Tzu]] |
|||
[[pam:Confucius]] |
|||
[[pdc:Konfyuschus]] |
|||
[[pi:कोन्ग् चि]] |
|||
[[pih:Konfucii]] |
|||
[[pl:Konfucjusz]] |
|||
[[pms:Confucio]] |
|||
[[pnb:کنفیوشس]] |
|||
[[pnt:Κομφούκιον]] |
|||
[[ps:كنفيوشيوس]] |
|||
[[pt:Confúcio]] |
|||
[[qu:Khunfuqi]] |
|||
[[rm:Confucius]] |
|||
[[rmy:Confucius]] |
|||
[[ro:Confucius]] |
|||
[[roa-rup:Confutsiu]] |
|||
[[ru:Конфуций]] |
|||
[[rue:Конфуцій]] |
|||
[[sah:Конфуций]] |
|||
[[sc:Confuciu]] |
|||
[[scn:Cunfuciu]] |
|||
[[sco:Confucius]] |
|||
[[sg:Confucius]] |
|||
[[sh:Konfucije]] |
|||
[[si:කොංෆූසි]] |
|||
[[simple:Confucius]] |
|||
[[sk:Konfucius]] |
|||
[[sl:Konfucij]] |
|||
[[sm:Konefasia]] |
|||
[[so:Confucius]] |
|||
[[sq:Konfuci]] |
|||
[[sr:Конфучије]] |
|||
[[st:Konfuzius]] |
|||
[[stq:Confucius]] |
|||
[[su:Kong Hu Cu]] |
|||
[[sv:Konfucius]] |
|||
[[sw:Konfusio]] |
|||
[[szl:Kůnfucyjus]] |
|||
[[ta:கன்பூசியஸ்]] |
|||
[[te:కన్ఫ్యూషియస్]] |
|||
[[tg:Конфусиус]] |
|||
[[th:ขงจื๊อ]] |
|||
[[tk:Konfusiý]] |
|||
[[tl:Confucius]] |
|||
[[tpi:Kongzi]] |
|||
[[tr:Konfüçyüs]] |
|||
[[tt:Конфуций]] |
|||
[[ty:Confucius]] |
|||
[[ug:كۇڭزى]] |
|||
[[uk:Конфуцій]] |
|||
[[ur:کنفیوشس]] |
|||
[[uz:Konfutsiy]] |
|||
[[vec:Confucio]] |
|||
[[vi:Khổng Tử]] |
|||
[[vls:Confucius]] |
|||
[[wa:Confuciusse]] |
|||
[[war:Confucius]] |
|||
[[wuu:孔子]] |
|||
[[xal:Конфуций]] |
|||
[[xh:Confucius]] |
|||
[[yi:קאנפוציוס]] |
|||
[[yo:Kọnfukiọsi]] |
|||
[[za:Gungjswj]] |
|||
[[zea:Confucius]] |
|||
[[zh:孔子]] |
|||
[[zh-classical:孔子]] |
|||
[[zh-min-nan:Khóng-chú]] |
|||
[[zh-yue:孔子]] |
Версія ад 17:30, 8 сакавіка 2013
Канфу́цый (Кун Фуцы, пін. Kongfuzi, У-Дж. K'ung-fu-tzu, па-кітайску: 孔子), майстар Канг — кітайскі філосаф, культавая постаць кітайскай культуры, заснавальнік канфуцыянства. Лічыцца, што Канфуцый жыў паміж 551 і 479 да н.э.. Канфуцый нарадзіўся ў горадзе Цюфу кітайскага княства Лу (кіт. 鲁) пад імем Кун Цю. У дзесяць гадоў юнак Канфуцый стаў сіратой.
Канфуцый заснаваў школу фiласофіі, у цэнтры яго вучэння знаxодзiцца парадак, дасягнуць якога можна, стаўшы высокамаральным мужам (цзюнцзы, 君子). Вучэнне Канфуцыя закранае рэлiгійны, фiласофскi i грамадска-палiтычны светапогляды, прычым у грамадскай i палiтычнай этыцы на пярэдні план выступаюць нормы паводзін.
Найбуйнейшы ўплыў на стварэнне заходняй гуманiтарнай гiсторыi склаў яго твор Луньюй ("Гутаркі і суджэнні", 论语). Гэты твор разглядае i тлумачыць чатыры фундаментальныя паняццi яго вучэння: гуманнасць (仁 Жэн), справядлівасць (義 Йi), шанаванне бацькоў (孝 Сяо) i рытуал (禮 Лi).
У 60-гадовым узросце Канфуцый вяртаецца дамоў i сістэматызуе лiтаратурную крыніцу мiнулага — Шы Цзынь (Кнiгу Песняў 詩經).
Творы
- Гутаркі і суджэнні (论语)