Гней Пампей Вялікі: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др афармленне
др вікіфікацыя
Радок 19: Радок 19:
'''Пампей — Гней Пампей «Магн» («Вялікі»)'''; {{дз|1=сын Гнея Пампея Страбона}} ({{lang-la|Gnaeus Pompeius Magnus}}; [[106 да н.э.|106]] — [[48 да н.э.]]): [[Старажытны Рым|рымскі]] ваенны і палітычны дзеяч перыяду грамадзянскіх войн, у выніку якіх была знішчана рэспубліка і ўстаноўлены прынцыпат.
'''Пампей — Гней Пампей «Магн» («Вялікі»)'''; {{дз|1=сын Гнея Пампея Страбона}} ({{lang-la|Gnaeus Pompeius Magnus}}; [[106 да н.э.|106]] — [[48 да н.э.]]): [[Старажытны Рым|рымскі]] ваенны і палітычны дзеяч перыяду грамадзянскіх войн, у выніку якіх была знішчана рэспубліка і ўстаноўлены прынцыпат.


Быў асобай палітычна няўстойлівай і беспрынцыпнай. Будучы буйным землеўладальнікам і рабаўладальнікам, Гней Пампей вылучыўся ў барацьбе ў 80-я да н.э., калі далучыўся да [[Луцый Карнэлій Сула|Сулы]] і абараняў устаноўлены ім рэжым, пазней удзельнічаў у падаўленні [[паўстанне Спартака|паўстання Спартака]]. У 67 да н.э. атрымаў надзвычайныя паўнамоцтвы на тры гады для барацьбы з піратамі ў [[Міжземнае мора|Міжземным моры]]. Камандаваў рымскім войскам у [[Трэцяя пантыйская вайна|Трэцяй пантыйскай вайне]] з [[Мітрыдат VI, цар пантыйскі|Мітрыдата VI Еўпатарам]] і канчаткова перамог апошняга (65 да н.э.). Адмова сената зацвердзіць мерапрыемствы Пампея на Усходзе і надзяліць яго салдат зямлёй прывяла яго ў 60 да н.э. да саюзу з [[Марк Ліцыній Крас|Красам]] і [[Гай Юлій Цэзар|Цэзарам]], якія стварылі ў Рыме першы трыумвірат. Пасля яго распаду ў 53 да н.э. быў абраны (у 52 да н.э.) адзінаасобным [[рымскі консул|консулам]], стаў рашучым палітычным праціўнікам Цэзара. У 50 да н.э. пад час [[грамадзянская вайна ў Рыме, 49 да н.э.|грамадзянскай вайны]] Пампею было даручана камандаванне войскам для барацьбы супраць Цэзара, ад якога ён панёс паразу [[бітва пад Фарсалам, 48 да н.э.|пад Фарсалам]] ([[48 да н.э.]]). Пасля паражэння ў тым жа годзе ён уцёк у Егіпет, дзе і быў забіты.<ref name="СкТв">Скарына Ф.: Творы… С. 185.</ref>
Быў асобай палітычна няўстойлівай і беспрынцыпнай. Будучы буйным землеўладальнікам і рабаўладальнікам, Гней Пампей вылучыўся ў барацьбе ў 80-я да н.э., калі далучыўся да [[Луцый Карнэлій Сула|Сулы]] і абараняў устаноўлены ім рэжым, пазней удзельнічаў у падаўленні [[паўстанне Спартака|паўстання Спартака]]. У 67 да н.э. атрымаў надзвычайныя паўнамоцтвы на тры гады для барацьбы з піратамі ў [[Міжземнае мора|Міжземным моры]]. Камандаваў рымскім войскам у [[Трэцяя пантыйская вайна|Трэцяй пантыйскай вайне]] з [[Мітрыдат VI, цар пантыйскі|Мітрыдата VI Еўпатарам]] і канчаткова перамог апошняга (65 да н.э.). Адмова сената зацвердзіць мерапрыемствы Пампея на Усходзе і надзяліць яго салдат зямлёй прывяла яго ў 60 да н.э. да саюзу з [[Марк Ліцыній Крас|Красам]] і [[Гай Юлій Цэзар|Цэзарам]], якія стварылі ў Рыме першы [[трыумвірат]]. Пасля яго распаду ў 53 да н.э. быў абраны (у 52 да н.э.) адзінаасобным [[рымскі консул|консулам]], стаў рашучым палітычным праціўнікам Цэзара. У 50 да н.э. пад час [[грамадзянская вайна ў Рыме, 49 да н.э.|грамадзянскай вайны]] Пампею было даручана камандаванне войскам для барацьбы супраць Цэзара, ад якога ён панёс паразу [[бітва пад Фарсалам, 48 да н.э.|пад Фарсалам]] ([[48 да н.э.]]). Пасля паражэння ў тым жа годзе ён уцёк у Егіпет, дзе і быў забіты.<ref name="СкТв">Скарына Ф.: Творы… С. 185.</ref>


Воіны Пампея называлі яго Магнам («Вялікім»). Паводле цверджанняў некаторых крыніц, пасля смерці Пампея ўсе яго статуі былі знішчаныя, аднак вядома, што Цэзар быў забіты каля статуі Пампея, а імператар [[Адрыян]] вярнуў тыя статуі, якія былі схаваныя ў храмах.
Воіны Пампея называлі яго Магнам («Вялікім»). Паводле цверджанняў некаторых крыніц, пасля смерці Пампея ўсе яго статуі былі знішчаныя, аднак вядома, што Цэзар быў забіты каля статуі Пампея, а імператар [[Адрыян]] вярнуў тыя статуі, якія былі схаваныя ў храмах.

Версія ад 20:32, 15 кастрычніка 2013

Гней Пампей Магн
GNAEVS POMPEIVS MAGNVS
Род дзейнасці Военачальнік, неаднаразовы консул Рымскай рэспублікі
Дата нараджэння 29 верасня 106 да н.э.(-106-09-29)
Месца нараджэння Піцэн, Рымская рэспубліка
Дата смерці 29 верасня 48 да н.э.(-048-09-29) (58 гадоў)
Месца смерці Пелузій, Егіпет Пталамеяў
Грамадзянства
Веравызнанне старажытнарымская рэлігія
Бацька Гней Пампей Страбон
Маці Луцылія
Жонка 1. Антыстыя
2. Эмілія Скавра
3. Муцыя Тэрцыя
4. Юлія Цэзарыс
5. Карнелія Метэла
Дзеці 1. Гней Пампей Малодшы
2. Пампея Магна
3. Секст Пампей
(усе ад трэцяга шлюбу)
Партыя
Член у
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пампей — Гней Пампей «Магн» («Вялікі»); сын Гнея Пампея Страбона (лац.: Gnaeus Pompeius Magnus; 106 — 48 да н.э.): рымскі ваенны і палітычны дзеяч перыяду грамадзянскіх войн, у выніку якіх была знішчана рэспубліка і ўстаноўлены прынцыпат.

Быў асобай палітычна няўстойлівай і беспрынцыпнай. Будучы буйным землеўладальнікам і рабаўладальнікам, Гней Пампей вылучыўся ў барацьбе ў 80-я да н.э., калі далучыўся да Сулы і абараняў устаноўлены ім рэжым, пазней удзельнічаў у падаўленні паўстання Спартака. У 67 да н.э. атрымаў надзвычайныя паўнамоцтвы на тры гады для барацьбы з піратамі ў Міжземным моры. Камандаваў рымскім войскам у Трэцяй пантыйскай вайне з Мітрыдата VI Еўпатарам і канчаткова перамог апошняга (65 да н.э.). Адмова сената зацвердзіць мерапрыемствы Пампея на Усходзе і надзяліць яго салдат зямлёй прывяла яго ў 60 да н.э. да саюзу з Красам і Цэзарам, якія стварылі ў Рыме першы трыумвірат. Пасля яго распаду ў 53 да н.э. быў абраны (у 52 да н.э.) адзінаасобным консулам, стаў рашучым палітычным праціўнікам Цэзара. У 50 да н.э. пад час грамадзянскай вайны Пампею было даручана камандаванне войскам для барацьбы супраць Цэзара, ад якога ён панёс паразу пад Фарсалам (48 да н.э.). Пасля паражэння ў тым жа годзе ён уцёк у Егіпет, дзе і быў забіты.[3]

Воіны Пампея называлі яго Магнам («Вялікім»). Паводле цверджанняў некаторых крыніц, пасля смерці Пампея ўсе яго статуі былі знішчаныя, аднак вядома, што Цэзар быў забіты каля статуі Пампея, а імператар Адрыян вярнуў тыя статуі, якія былі схаваныя ў храмах.

Верагодная выява — мармуровая галава са збораў Тышкевіча, якая трапіла ў Новую Карлсбергскую гліптатэку ў Капенгагене (1887), і паказвае Пампея каля 50 да н.э., на вяршыні магутнасці. Партрэты з Венецыі і Фларэнцыі паказваюць маладзейшага Пампея[4].

Зноскі

  1. http://www.infoplease.com/ipa/A0932250.html
  2. http://www.theguardian.com/notesandqueries/query/0,5753,-2010,00.html
  3. Скарына Ф.: Творы… С. 185.
  4. Хафнер Г. Выдающиеся портреты античности : 337 портретов в слове и образе / Пер. с нем. В. А. Сеферьянц. — М.: Прогресс, 1984. — 311 с. (руск.)

Літаратура

  • Плутарх, «Жыццё Пампея».
  • Caesar, «De bello civili».
  • Büchner, «Ueber den Lebensplan d. Gn. Pompeius Magnus» (1847 — 49, 2 прагр.).
  • Dressel, «Ueber die Politische Rolle des Gnaeus Pompeius Magnus» (1863).
  • Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А. Ф. Коршунава, паказальнікі А. Ф. Коршунава, В. А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990. — С. 185. — 207 с.: іл. ISBN 5-343-00151-3.

Спасылкі


Шаблон:Рымскія консулы 75-51 да н. э.