Беларускі нацыянальны цэнтр (справа): Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія]

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Версія ад 09:44, 13 лютага 2021

Справа «Беларускага нацыянальнага цэнтру» (БНЦ) — сфабрыкаваная ДПУ БССР у 1933 годзе справа «контррэвалюцыйнай, паўстанцкай і шпіёнска-дыверсійнай арганізацыі», частка сталінскіх рэпрэсій у БССР.

Паводле следства (агентурная справа «Закардоннікі»), БНЦ быў створаны ў верасні 1932 года дзячамі нацыянальна-вызваленчага руху ў Заходняй Беларусі Максімам Бурсевічам, Паўлам Валошыным, Флягонтам Валынцом, Язэпам Гаўрылікам, Ігнатам Дварчаніным, Пятром Мятлой, Сымонам Рак-Міхайлоўскім і некаторымі іншымі беларускімі палітэмігрантамі, якія пераехалі ў БССР з Польшчы ў красавіку 1930 і верасні 1932 года.

У абвінаваўчым акце сцвярджалася, што БНЦ ставіла мэтай увосень 1933 або вясной 1934 года справакаваць памежны савецка-польскі канфлікт, пасля чаго ўзняць узброенае паўстанне і стварыць беларускую рэспубліку ў федэрацыі з Польшчай.

У лістападзе 1933 — студзені 1934 гадоў пастановай «тройкі» ДПУ па справе было асуджана 108 чалавек, у тым ліку 40 чалавек — да смяротнага пакарання (з іх 15 прысуд заменены 10 гадамі лагераў).

Ваенны трыбунал Беларускай ваеннай акругі ў 1956 г. скасаваў рашэнне калегіі ДПУ ў адносінах да ўсіх абвінавачаных праз адсутнасць доказаў і складу злачынства.

Літаратура

История имперских отношений. Беларусы и русские. 1772—1991 гг. Дело «Белорусского Национального Центра» (1933 г.)

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
-'''Справа «Беларускага нацыянальнага цэнтру»''' ''(БНЦ)'' — сфабрыкаваная [[ДПУ БССР]] у 1933 годзе справа «контррэвалюцыйнай, паўстанцкай і шпіёнска–дыверсійнай арганізацыі», частка [[Сталін|сталінскіх]] [[рэпрэсіі ў БССР|рэпрэсій у БССР]].
+'''Справа «Беларускага нацыянальнага цэнтру»''' ''(БНЦ)'' — сфабрыкаваная [[ДПУ БССР]] у 1933 годзе справа «контррэвалюцыйнай, паўстанцкай і шпіёнска-дыверсійнай арганізацыі», частка [[Сталін|сталінскіх]] [[рэпрэсіі ў БССР|рэпрэсій у БССР]].
-Паводле следства (агентурная справа «Закардоннікі»), БНЦ быў створаны ў верасні 1932 года дзячамі нацыянальна–вызваленчага руху ў [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] [[Максім Тарасавіч Бурсевіч|Максімам Бурсевічам]], [[Павел Пятровіч Валошын|Паўлам Валошыным]], [[Флягонт Ігнатавіч Валынец|Флягонтам Валынцом]], [[Язэп Гаўрылік|Язэпам Гаўрылікам]], [[Ігнат Сымонавіч Дварчанін|Ігнатам Дварчаніным]], [[Пятро Васільевіч Мятла|Пятром Мятлой]], [[Сымон Аляксандравіч Рак-Міхайлоўскі|Сымонам Рак-Міхайлоўскім]] і некаторымі іншымі беларускімі палітэмігрантамі, якія пераехалі ў БССР з Польшчы ў красавіку 1930 і верасні 1932 года.
+Паводле следства (агентурная справа «Закардоннікі»), БНЦ быў створаны ў верасні 1932 года дзячамі нацыянальна-вызваленчага руху ў [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] [[Максім Тарасавіч Бурсевіч|Максімам Бурсевічам]], [[Павел Пятровіч Валошын|Паўлам Валошыным]], [[Флягонт Ігнатавіч Валынец|Флягонтам Валынцом]], [[Язэп Гаўрылік|Язэпам Гаўрылікам]], [[Ігнат Сымонавіч Дварчанін|Ігнатам Дварчаніным]], [[Пятро Васільевіч Мятла|Пятром Мятлой]], [[Сымон Аляксандравіч Рак-Міхайлоўскі|Сымонам Рак-Міхайлоўскім]] і некаторымі іншымі беларускімі палітэмігрантамі, якія пераехалі ў БССР з Польшчы ў красавіку 1930 і верасні 1932 года.
-У абвінаваўчым акце сцвярджалася, што БНЦ ставіла мэтай ўвосень 1933 або вясной 1934 года справакаваць памежны савецка-польскі канфлікт, пасля чаго ўзняць узброенае паўстанне і стварыць беларускую рэспубліку ў федэрацыі з Польшчай.
+У абвінаваўчым акце сцвярджалася, што БНЦ ставіла мэтай увосень 1933 або вясной 1934 года справакаваць памежны савецка-польскі канфлікт, пасля чаго ўзняць узброенае паўстанне і стварыць беларускую рэспубліку ў федэрацыі з Польшчай.
-У лістападзе 1933 - студзені 1934 гадоў пастановай «тройкі» ДПУ па справе было асуджана 108 чалавек, у тым ліку 40 чалавек - да смяротнага пакарання (з іх 15 прысуд заменены 10 гадамі лагераў).
+У лістападзе 1933 — студзені 1934 гадоў пастановай «тройкі» ДПУ па справе было асуджана 108 чалавек, у тым ліку 40 чалавек — да смяротнага пакарання (з іх 15 прысуд заменены 10 гадамі лагераў).
-Ваенны трыбунал Беларускай вайсковай акругі ў 1956 г. скасаваў рашэнне калегіі ДПУ ў адносінах да ўсіх абвінавачаных праз адсутнасць доказаў і складу злачынства.
+Ваенны трыбунал Беларускай ваеннай акругі ў 1956 г. скасаваў рашэнне калегіі ДПУ ў адносінах да ўсіх абвінавачаных праз адсутнасць доказаў і складу злачынства.
 == Літаратура ==
-* [https://www.e-reading-lib.com/chapter.php/1039115/113/istoriya-imperskih-otnosheniy-belarusy-i-russkie-1772-1991-gg.html История имперских отношений. Беларусы и русские. 1772-1991 гг. Дело «Белорусского Национального Центра» (1933 г.)]
+* [https://www.e-reading-lib.com/chapter.php/1039115/113/istoriya-imperskih-otnosheniy-belarusy-i-russkie-1772-1991-gg.html История имперских отношений. Беларусы и русские. 1772—1991 гг. Дело «Белорусского Национального Центра» (1933 г.)]
-[[Катэгорыя:Гісторыя Беларусі (1918—1939)‎]]
+[[Катэгорыя:Гісторыя Беларусі (1918—1939)]]
 [[Катэгорыя:Рэпрэсіі ў БССР]]
 [[Катэгорыя:Судовыя працэсы перыяду сталінскіх рэпрэсій]]