Нарымонт Гедзімінавіч: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Xqbot (размовы | уклад)
Боты
183 865 правак
др робат Дадаем: fi:Narimantas
др афармленне
Радок 1: Радок 1:
'''Нарымонт–Глеб Гедзімінавіч''' (''Нарымунт'', ''Нарымант''; ~[[1295]] – [[2 лютага]] [[1348]]), князь полацкі ([[1336]]–[[1345]]). Другі сын [[Гедзімін]]а ад першага шлюбу.
'''Нарымонт-Глеб Гедзімінавіч''' (''Нарымунт'', ''Нарымант''; ~[[1295]] — [[2 лютага]] [[1348]]) — князь полацкі ([[1336]]—[[1345]]). Другі сын [[Гедзімін]]а ад першага шлюбу.


Упершыню згадваецца ў [[1331]], калі Гедзімін затрымаў на [[Валынь|Валыні]] наўгародскага архіепіскапа Васілія, адпусціўшы з умовай абрання Нарымонта [[Князі наўгародскія|князем Вялікага Ноўгарада]]. Прыбыў у [[Горад Ноўгарад Вялікі|Ноўгарад]] у кастрычніку [[1333]], атрымаў у кармленне [[Горад Ладага|Ладагу]], [[Горад Арэшак|Арэшак]], [[Горад Карэла|Карэлу]], палову [[Горад Капор'е|Капор'я]]. Каля [[1335]] паехаў з Ноўгарада, хутчэй за ўсё, каб заняць полацкі сталец пасля смерці князя [[Воін Полацкі|Воіна]]. Пакінуў у Ноўгарадзе замест сябе сына [[Аляксандр Нарымонтавіч|Аляксандра]]. У [[1338]] адмовіўся прыехаць на дапамогу наўгародцам для адбіцця шведскай агрэсіі і нават адклікаў Аляксандра з Арэшка. Намеснікі Нарымонта, аднак, заставаліся ў Арэшку да [[1348]]. Каля [[1338]] разам з полацкім епіскапам [[Рыгор I, епіскап полацкі|Рыгорам I]] падпісаў дагавор з [[Горад Рыга|Рыгай]].<ref>Захаваўся толькі дадатак пра вольны гандаль. Дагавор раней памылкова датаваўся [[1330]].</ref> Ускосна згадваецца як полацкі кароль у дагаворы [[Смаленская зямля|Смаленска]] з Рыгай (~[[1340]]). Паводле [[Летапісец вялікіх князёў літоўскіх|Летапісца вялікіх князёў літоўскіх]] па Гедзіміне атрымаў [[Пінскае княства]] "''зо всеми околичностями над Припетю рекою аж до Днепра''", якое заставалася і за яго нашчадкамі — [[Нарымонтавічы|Нарымонтавічамі]] да канца [[XIV стагоддзе|XIV ст.]] Пад час міжкняжання ([[1341]]–[[1345]]) быў буйнейшым землеўладальнікам і, відаць, самым уплывовым князем [[ВКЛ]]. Супраць яго і [[Яўнут Гедзімінавіч|Яўнута]] выступілі браты [[Альгерд]] і [[Кейстут]], пасля заняцця Альгердам вялікакняскага стальца (1345) Нарымонт уцёк да хана [[Залатая Арда|Залатой Арды]] [[Джанібек]]а, а Альгерд перадаў Полацкае княства свайму сыну [[Андрэй Альгердавіч|Андрэю]]. Нарымонт вярнуўся ў ВКЛ каля [[1346]], у [[1347]] годзе браў удзел у паходзе супраць [[Тэўтонскі ордэн|Тэўтонскага ордэна]], загінуў у [[бітва на Стрэве, 1348|бітве на рацэ Стрэве (2.2.1348)]].
Упершыню згадваецца ў [[1331]], калі Гедзімін затрымаў на [[Валынь|Валыні]] наўгародскага архіепіскапа Васілія, адпусціўшы з умовай абрання Нарымонта [[Князі наўгародскія|князем Вялікага Ноўгарада]]. Прыбыў у [[Горад Ноўгарад Вялікі|Ноўгарад]] у кастрычніку [[1333]], атрымаў у кармленне [[Горад Ладага|Ладагу]], [[Горад Арэшак|Арэшак]], [[Горад Карэла|Карэлу]], палову [[Горад Капор'е|Капор’я]]. Каля [[1335]] паехаў з Ноўгарада, хутчэй за ўсё, каб заняць полацкі сталец пасля смерці князя [[Воін Полацкі|Воіна]]. Пакінуў у Ноўгарадзе замест сябе сына [[Аляксандр Нарымонтавіч|Аляксандра]]. У [[1338]] адмовіўся прыехаць на дапамогу наўгародцам для адбіцця шведскай агрэсіі і нават адклікаў Аляксандра з Арэшка. Намеснікі Нарымонта, аднак, заставаліся ў Арэшку да [[1348]]. Каля [[1338]] разам з полацкім епіскапам [[Рыгор I, епіскап полацкі|Рыгорам I]] падпісаў дагавор з [[Горад Рыга|Рыгай]].<ref>Захаваўся толькі дадатак пра вольны гандаль. Дагавор раней памылкова датаваўся [[1330]].</ref> Ускосна згадваецца як полацкі кароль у дагаворы [[Смаленская зямля|Смаленска]] з Рыгай (~[[1340]]). Паводле [[Летапісец вялікіх князёў літоўскіх|Летапісца вялікіх князёў літоўскіх]] па Гедзіміне атрымаў [[Пінскае княства]] «''зо всеми околичностями над Припетю рекою аж до Днепра''», якое заставалася і за яго нашчадкамі — [[Нарымонтавічы|Нарымонтавічамі]] да канца [[XIV стагоддзе|XIV ст.]] Пад час міжкняжання ([[1341]]—[[1345]]) быў буйнейшым землеўладальнікам і, відаць, самым уплывовым князем [[ВКЛ]]. Супраць яго і [[Яўнут Гедзімінавіч|Яўнута]] выступілі браты [[Альгерд]] і [[Кейстут]], пасля заняцця Альгердам вялікакняскага стальца (1345) Нарымонт уцёк да хана [[Залатая Арда|Залатой Арды]] [[Джанібек]]а, а Альгерд перадаў Полацкае княства свайму сыну [[Андрэй Альгердавіч|Андрэю]]. Нарымонт вярнуўся ў ВКЛ каля [[1346]], у [[1347]] годзе браў удзел у паходзе супраць [[Тэўтонскі ордэн|Тэўтонскага ордэна]], загінуў у [[бітва на Стрэве, 1348|бітве на рацэ Стрэве (2.2.1348)]].


{{зноскі}}
{{зноскі}}


== Літаратура ==
{{літ|1=Scriptores Rerum Prussicarum. II. Leipzig, 1863. ss. 75, 511.|Сапунов А. Река Западная Двина. Витебск, 1893. сс. 276—277.|Puzyna J. Narymunt Giedyminowicz // Miesiecznik Heraldyczny. R. 9, 1930. № 3.|Tenże. Potomstwo Narymunta Giedyminowicza // Miesiecznik Heraldyczny. R. 11, 1932. № 10.|Новгородская первая летопись. М.-Л., 1950. сс. 345, 349.|ПСРЛ. Т. 25. М.-Л., 1949. сс. 170—176; Т. 32. М., 1975. сс. 41, 68, 138. Т. 35. М., 1980. сс. 68, 85, 97 і інш.|Полоцкие грамоты XIII—начала XIV вв. Сост. А. Хорошкевич. Вып. 1. М., 1977. сс. 39—41; Вып. 3. М., 1980. сс. 127—132.|Krupa K. Książęta litewscy w Nowogrodzie Wielkim do 1430 r. // Kwartalnik historyczny. R. C. 1993. № 1.}}
⚫
* {{Крыніцы/ЭнцВКЛ|[[Алесь Белы|Белы А.]]|Нарымонт|2|349-350}}

** Scriptores Rerum Prussicarum. II. Leipzig, 1863. ss. 75, 511.
== Крыніцы ==
** Сапунов А. Река Западная Двина. Витебск, 1893. сс. 276—277.
⚫
*{{Крыніцы/ЭнцВКЛ|[[Алесь Белы|Белы А.]]|Нарымонт|2|349-350}}
** Puzyna J. Narymunt Giedyminowicz // Miesiecznik Heraldyczny. R. 9, 1930. № 3.
** Tenże. Potomstwo Narymunta Giedyminowicza // Miesiecznik Heraldyczny. R. 11, 1932. № 10.
** Новгородская первая летопись. М.-Л., 1950. сс. 345, 349.
** ПСРЛ. Т. 25. М.-Л., 1949. сс. 170—176; Т. 32. М., 1975. сс. 41, 68, 138. Т. 35. М., 1980. сс. 68, 85, 97 і інш.
** Полоцкие грамоты XIII—начала XIV вв. Сост. А. Хорошкевич. Вып. 1. М., 1977. сс. 39—41; Вып. 3. М., 1980. сс. 127—132.
** Krupa K. Książęta litewscy w Nowogrodzie Wielkim do 1430 r. // Kwartalnik historyczny. R. C. 1993. № 1.


[[Катэгорыя:Князі полацкія]]
[[Катэгорыя:Князі полацкія]]

Версія ад 14:22, 21 жніўня 2010

Нарымонт-Глеб Гедзімінавіч (Нарымунт, Нарымант; ~1295 — 2 лютага 1348) — князь полацкі (1336—1345). Другі сын Гедзіміна ад першага шлюбу.

Упершыню згадваецца ў 1331, калі Гедзімін затрымаў на Валыні наўгародскага архіепіскапа Васілія, адпусціўшы з умовай абрання Нарымонта князем Вялікага Ноўгарада. Прыбыў у Ноўгарад у кастрычніку 1333, атрымаў у кармленне Ладагу, Арэшак, Карэлу, палову Капор’я. Каля 1335 паехаў з Ноўгарада, хутчэй за ўсё, каб заняць полацкі сталец пасля смерці князя Воіна. Пакінуў у Ноўгарадзе замест сябе сына Аляксандра. У 1338 адмовіўся прыехаць на дапамогу наўгародцам для адбіцця шведскай агрэсіі і нават адклікаў Аляксандра з Арэшка. Намеснікі Нарымонта, аднак, заставаліся ў Арэшку да 1348. Каля 1338 разам з полацкім епіскапам Рыгорам I падпісаў дагавор з Рыгай.[1] Ускосна згадваецца як полацкі кароль у дагаворы Смаленска з Рыгай (~1340). Паводле Летапісца вялікіх князёў літоўскіх па Гедзіміне атрымаў Пінскае княства «зо всеми околичностями над Припетю рекою аж до Днепра», якое заставалася і за яго нашчадкамі — Нарымонтавічамі да канца XIV ст. Пад час міжкняжання (1341—1345) быў буйнейшым землеўладальнікам і, відаць, самым уплывовым князем ВКЛ. Супраць яго і Яўнута выступілі браты Альгерд і Кейстут, пасля заняцця Альгердам вялікакняскага стальца (1345) Нарымонт уцёк да хана Залатой Арды Джанібека, а Альгерд перадаў Полацкае княства свайму сыну Андрэю. Нарымонт вярнуўся ў ВКЛ каля 1346, у 1347 годзе браў удзел у паходзе супраць Тэўтонскага ордэна, загінуў у бітве на рацэ Стрэве (2.2.1348).

Зноскі

  1. ↑ Захаваўся толькі дадатак пра вольны гандаль. Дагавор раней памылкова датаваўся 1330.

Літаратура

  • Нарымонт // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т.. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя.
    • Scriptores Rerum Prussicarum. II. Leipzig, 1863. ss. 75, 511.
    • Сапунов А. Река Западная Двина. Витебск, 1893. сс. 276—277.
    • Puzyna J. Narymunt Giedyminowicz // Miesiecznik Heraldyczny. R. 9, 1930. № 3.
    • Tenże. Potomstwo Narymunta Giedyminowicza // Miesiecznik Heraldyczny. R. 11, 1932. № 10.
    • Новгородская первая летопись. М.-Л., 1950. сс. 345, 349.
    • ПСРЛ. Т. 25. М.-Л., 1949. сс. 170—176; Т. 32. М., 1975. сс. 41, 68, 138. Т. 35. М., 1980. сс. 68, 85, 97 і інш.
    • Полоцкие грамоты XIII—начала XIV вв. Сост. А. Хорошкевич. Вып. 1. М., 1977. сс. 39—41; Вып. 3. М., 1980. сс. 127—132.
    • Krupa K. Książęta litewscy w Nowogrodzie Wielkim do 1430 r. // Kwartalnik historyczny. R. C. 1993. № 1.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Нарымонт_Гедзімінавіч&oldid=533669"