Эразм Ратэрдамскі: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др r2.7.1) (робат дадаў: ia:Desiderio Erasmo
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{НК}}
{{НК}}

[[Выява:Holbein-erasmus.jpg|thumb|Эразм Ратэрдамскі]]
[[Выява:Holbein-erasmus.jpg|thumb|Эразм Ратэрдамскі]]
'''Эразм Ратэрдамскі''' ({{lang-la |Erasmus Roterodamus}}, {{lang-nl|Gerrit Gerritszoon}} [[27 кастрычніка]] [[1467]] — [[12 ліпеня]] [[1536]]) — [[Нідэрланды|нідэрландскі]] мысліцель-гуманіст, [[пісьменнік]], вучоны-філолаг. Буйнейшы прадстаўнік Паўночнага [[Адраджэнне|Адраджэння]].
'''Эразм РАТЭРДАМСКІ''' ({{lang-la |Erasmus Roterodamus}}, {{lang-nl|Gerrit Gerritszoon}}; {{ДН|27|10|1467}} — {{ДН|12|7|1536}}) — [[Нідэрланды|нідэрландскі]] мысліцель-гуманіст, [[пісьменнік]], навуковец-філолаг. Буйнейшы прадстаўнік Паўночнага [[Адраджэнне|Адраджэння]].

Адукацыю атрымаў у [[Парыжскі ўніверсітэт|Парыжскім універсітэце]], займаўся навуковай дзейнасцю ў [[Францыя|Францыі]], [[Італія|Італіі]], [[Германія|Германіі]], [[Швейцарыя|Швейцарыі]], усталёўваючы ідэі гуманізму і вальнадумства. Яго літаратурная спадчына ўключае творы па [[філасофія|філасофіі]] і [[Багаслоўе|багаслоўі]], [[этыка|этычныя]] і [[педагогіка|педагагічныя]] трактаты, навучальныя дапаможнікі і анталогіі антычнай мудрасці, сатырычныя дыялогі і лірычныя вершы. Шмат часу Эразм Ратэрдамскі аддаў перакладчыцкай і выдавецкай дзейнасці.


== «Пахвала Дурасці» ==
Адукацыю атрымаў у [[Парыж|Парыжскім]] універсітэце, займаўся навуковай дзейнасцю ў [[Францыя|Францыі]], [[Італія|Італіі]], [[Германія|Германіі]], [[Швейцарыя|Швейцаріі]], усталёўваючы ідэі гуманізму і вальнадумства. Яго літаратурная спадчына ўключае творы па [[філасофія|філасофіі]] і [[Багаслоўе|багаслоў’і]], [[этыка|этычныя]] і [[педагогіка|педагагічныя]] трактаты, навучальныя дапаможнікі і анталогіі антычнай мудрасці, сатырычныя дыялогі і лірычныя вершы. Шмат часу Эразм Ратэрдамскі аддаў перакладчыцкай і выдавецкай дзейнасці.
У «Пахвале Дурасці» (1509) выкрываліся і высмейваліся бязглуздыя звычкі і заганы, бессэнсоўныя правілы, што панавалі сярод [[чалавек|людзей]]. Эразм Ратэрдамскі быў перакананы, што чалавек павінен жыць пад знакам высокіх маральных ідэалаў, у гармоніі з [[Розум|розумам]], [[Прырода|прыродай]] і [[Прыгажосць|прыгажосцю]], але пакуль што ў поглядах і ўчынках людзей верх бярэ дурасць. Яе прысутнасць выяўляецца ў паўсядзённых жыццёвых справах, у норавах [[грамадства]] і ў псеўдамудрасці філасофскіх павучанняў. Дурасць, праслаўляючы сябе, імкнецца пераканаць, што ў гэтым свеце найбольшую карысць прыносяць менавіта тыя справы, у якія не ўмешваюцца розум, здаровы сэнс, развага, чым дурней, тым лепш. ''«Што датычыцца ганьбы, якую, па агульным меркаванні, наклікаюць на чалавека такія справы, то для маіх дурняў,'' — гаварыў мысліцель, — ''яе быццам бы і не існуе: яны або яе не ўсведамляюць, або калі ўсведамляюць, то лёгка з ёю мірацца. Во калі на галаву ўпадзе камень — гэта сапраўдная бяда, а ганьба, знявага, зняслаўленне і дурная пагалоска прыносяць непрыемнасць у такой меры, у якой мы іх заўважаем. А калі не заўважаем — дык і няма ніякай бяды. Што табе да таго, калі ўсе вакол цябе свішчуць, а ты сам сабе пляскаеш у далоні? Але ўсё гэта становіцца магчымым толькі пры дапамозе Дурасці»''.


«Пахвала Дурасці» выяўляе сапраўдную каштоўнасць і схільнасць чалавечай асобы, дазваляючы убачыць у ёй уласныя слабасці і недасканаласць.
== «Пахвала Дурноце» ==
У «Пахвале Дурноце» ([[1509]]) выкрываліся і высмейваліся бязглуздыя звычкі і заганы, бессэнсоўныя правілы, што панавалі сярод [[чалавек|людзей]]. Эразм Ратэрдамскі быў перакананы, што чалавек павінен жыць пад знакам высокіх маральных ідэалаў, у гармоніі з [[Розум|розумам]], [[Прырода|прыродай]] і [[Прыгажосць|прыгажосцю]], але пакуль што ў поглядах і ўчынках людзей верх бярэ дурнота. Яе прысутнасць выяўляецца ў паўсядзённых жыццёвых справах, у норавах [[грамадства]] і ў псеўдамудрасці філасофскіх павучанняў. Дурнота, праслаўляючы сябе, імкнецца пераканаць, што ў гэтым свеце найбольшую карысць прыносяць менавіта тыя справы, у якія не ўмешваюцца розум, здаровы сэнс, развага, чым дурней, тым лепш. «Што датычыцца ганьбы, якую, па агульным меркаванні, наклікаюць на чалавека такія справы, то для маіх дурняў, — гаварыў мысліцель, — яе быццам бы і не існуе: яны або яе не ўсведамляюць, або калі ўсведамляюць, то лёгка з ёю мірацца. Во калі на галаву ўпадзе камень — гэта сапраўдная бяда, а ганьба, знявага, зняслаўленне і дурная пагалоска прыносяць непрыемнасць у такой меры, у якой мы іх заўважаем. А калі не заўважаем — дык і няма ніякай бяды. Што табе да таго, калі ўсе вакол цябе свішчуць, а ты сам сабе пляскаеш у далоні? Але ўсё гэта становіцца магчымым толькі пры дапамозе Дурноты».


== Беларускія пераклады ==
«Пахвала дурноце» выяўляе сапраўдную каштоўнасць і схільнасць чалавечай асобы, дазваляючы убачыць у ёй уласныя слабасці і недасканаласць.
На беларускую мову [[Уладзімір Шатон|У. Шатонам]] перакладзена «Пахвала Дурасці».


== Гл. таксама ==
== Гл. таксама ==

Версія ад 19:50, 23 кастрычніка 2011

Эразм Ратэрдамскі

Эразм РАТЭРДАМСКІ (лац.: Erasmus Roterodamus, нідэрл.: Gerrit Gerritszoon; 27 кастрычніка 1467 — 12 ліпеня 1536) — нідэрландскі мысліцель-гуманіст, пісьменнік, навуковец-філолаг. Буйнейшы прадстаўнік Паўночнага Адраджэння.

Адукацыю атрымаў у Парыжскім універсітэце, займаўся навуковай дзейнасцю ў Францыі, Італіі, Германіі, Швейцарыі, усталёўваючы ідэі гуманізму і вальнадумства. Яго літаратурная спадчына ўключае творы па філасофіі і багаслоўі, этычныя і педагагічныя трактаты, навучальныя дапаможнікі і анталогіі антычнай мудрасці, сатырычныя дыялогі і лірычныя вершы. Шмат часу Эразм Ратэрдамскі аддаў перакладчыцкай і выдавецкай дзейнасці.

«Пахвала Дурасці»

У «Пахвале Дурасці» (1509) выкрываліся і высмейваліся бязглуздыя звычкі і заганы, бессэнсоўныя правілы, што панавалі сярод людзей. Эразм Ратэрдамскі быў перакананы, што чалавек павінен жыць пад знакам высокіх маральных ідэалаў, у гармоніі з розумам, прыродай і прыгажосцю, але пакуль што ў поглядах і ўчынках людзей верх бярэ дурасць. Яе прысутнасць выяўляецца ў паўсядзённых жыццёвых справах, у норавах грамадства і ў псеўдамудрасці філасофскіх павучанняў. Дурасць, праслаўляючы сябе, імкнецца пераканаць, што ў гэтым свеце найбольшую карысць прыносяць менавіта тыя справы, у якія не ўмешваюцца розум, здаровы сэнс, развага, чым дурней, тым лепш. «Што датычыцца ганьбы, якую, па агульным меркаванні, наклікаюць на чалавека такія справы, то для маіх дурняў, — гаварыў мысліцель, — яе быццам бы і не існуе: яны або яе не ўсведамляюць, або калі ўсведамляюць, то лёгка з ёю мірацца. Во калі на галаву ўпадзе камень — гэта сапраўдная бяда, а ганьба, знявага, зняслаўленне і дурная пагалоска прыносяць непрыемнасць у такой меры, у якой мы іх заўважаем. А калі не заўважаем — дык і няма ніякай бяды. Што табе да таго, калі ўсе вакол цябе свішчуць, а ты сам сабе пляскаеш у далоні? Але ўсё гэта становіцца магчымым толькі пры дапамозе Дурасці».

«Пахвала Дурасці» выяўляе сапраўдную каштоўнасць і схільнасць чалавечай асобы, дазваляючы убачыць у ёй уласныя слабасці і недасканаласць.

Беларускія пераклады

На беларускую мову У. Шатонам перакладзена «Пахвала Дурасці».

Гл. таксама