Ала Канстанцінаўна Тарасава

Ала Канстанцінаўна Тарасава
Дата нараджэння	25 студзеня (6 лютага) 1898
Месца нараджэння	Кіеў, Кіеўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	5 красавіка 1973(1973-04-05)[…] (75 гадоў)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР
Месца пахавання	Увядзенскія могілкі[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Муж	Іван Міхайлавіч Масквін
Прафесія	актрыса, палітык, тэатральны педагог, педагог
Гады актыўнасці	з 1916
Тэатр	Маскоўскі Мастацкі тэатр
Узнагароды
IMDb	ID 0850290
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ала Канстанцінаўна Тара́сава (руск.: А́лла Константи́новна Тара́сова; 25 студзеня (6 лютага) 1898, Кіеў — 5 красавіка 1973, Масква) — савецкая актрыса тэатра і кіно, педагог; вучаніца С. Станіслаўскага і У. Неміровіча-Данчанкі. Герой Сацыялістычнай Працы (1973), народная артыстка СССР (1937). Лаўрэат пяці Сталінскіх прэмій (1941, 1946 — двойчы, 1947, 1949). Кавалер трох ордэнаў Леніна (1948, 1967, 1973).

Біяграфія

Нарадзілася 25 студзеня (6 лютага паводле старога стылю) 1998 года ў сям’і прафесара медыцынскага факультэта Кіеўскага ўніверсітэта Канстанціна Пракоф’евіча Тарасава (1865—1931) і Леанілы Мікалаеўны Тарасавай (1870—1966).

З 1906 па 1910 год вучылася ў Кіева-Пячэрскай жаночай гімназіі, у 1910—1914 гадах — у прыватнай гімназіі на Фундуклееўскай вуіцы.

З 1914 жыла ў Маскве, вучылася ў прыватнай Школе драматычнага мастацтва Масаліцінава, Аляксандрава і Падгорнага, хадзіла на лекцыі Маскоўскім гарадскім народным універсітэце імя Шаняўскага. У 1916 годзе Школу пераўтварылі ў Другую студыю Маскоўскага Мастацкага тэатра.

З 1916 года іграла ў спектаклях ММТ. Падчас Грамадзянскай вайны з 19919 па 1922 года гастралявала з «Качалаўскай групай». Колькі часу жыла ў ЗША. З 1923 года гастралявала з групай за мяжою. З 1925 — у трупе Маскоўскага Мастацкага Акадэмічнага тэатра, дзе праслужыла да канца дзён.

Тарасава праславілася ў васямнаццаць гол, сыграўшы ў п’есе Зінаіды Гіпіус «Зялёнае кальцо». Асаблівы поспех мела ў спектаклях па п’есах А. П. Чэхава.

З 1951 па 1955 года Ала Тарасава — дырэктарка ММАТа, з 1970 па 1973 год — старшыня Савета старэйшын ММАТа. З 1967 года была педагогам у Школе-студыі ММАТа (з 1968 года — прафесарам).

Член КПСС з 1954 года. . ДЭпутат ВЯрховнага Савета СССР 3—5 скліканняў (1952—1960).

Сканала 5 кастрычніка 1973 года ў Маскве, пахавана на Увядзенскіх могілках.

Сям’я

Ала Тарасава мела двух братоў — Яўгенія і Геолгія, і дзвюх сясцёр — Алену і Ніну, дачка каторай — Галіна Каліноўская — таксама стала акторкай ММАТ і народнай артысткай РСФСР. Тарасава тройцы была замужам. Першы муж — Аляксандр Кузьмін, сын ад іх шлюба — Аляксей Кузьмін-Тарасаў. Дрцгі муж — Іван Масквін (1874—1946) — актор, тэатральны рэжысёр. Радчас шлюбу абое супругі набылі званне Народнага артыса СССР. Трэці раз Тарасава была ў шлюбе з генерал-маёрам авіяцыі Аляксандрам Проніным.

Званні і ўзнагароды

• Герой сацыялістычнай працы(1973)
• Заслужаная артыстка РСФСР (1933)
• Народная артыстка СССР (1937)
• Сталінская прэмія першай ступені (1941) — за выдатныя дасягненні ў сферы тэатральна-драматычнага мастацтва
• Сталінская прэмія першай ступені (1946) — за выкананне ролі Юліі Тугіной у спектаклі «Последняя жертва» А. М. Астроўскага
• Сталінская прэмія другой ступені (1946) — за за выкананне ролі Кручынінай у фільме «Без вины виноватые» (1945)
• Сталінская прэмія першай ступені (1947) — за выкананне ролі Лізы Мураўёвай у спектаклі «Победители» Б. Ф. Чырскова
• Сталінская прэмія першай ступені (1949) — за выкананне ролі Соф’і Раманаўны ў спектаклі «Зелёная улица» А. А. Сурава
• Тры ордэны Леніна (1948, 1967, 1973)
• Ордэн Кастрычніцкай рэвалюцыі (1978)
• Ордэн працоўнага чырвонага сцяга (03.05.1937) — за выдатныя заслугі развіцця ў справе рускага тэатральнага мастацтва
• Ордэн «Знак Пошаны» (23.03.1938) — в сувязі з выпускам «выбітных кінафільмаў, што атрымалі аднадушнае адабрэнне гледачоў» —«Ленин в Октябре», «Петр I» і «Богатая невеста»
• Медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
• Медаль «У памяць 800-годдзя Масквы»

Роли в театре

Другая студыя Маскоўскага Мастацкага тэатра

• 1916 — «Зелёное кольцо», паводле Зінаіды Гіпіус, — Фіначка

Маскоўскі Мастацкі тэатр

• 1916 — «Царь Фёдор Иоаннович», паводле А. К. Талстога, — Спадарычна (Боярышня)

Гастролі «Качалаўскай групы»

• 1919 — «Вишнёвый сад», паводле А. П. Чехова — Аня
• 1919 — «Осенние скрипки», паводле Ільі Сургучова, — Верачка
• 1921 — «У жизни в лапах», паводле Кнута Гамсуна, — Фані Норман
• 1921 — «Гамлет», паводле У. Шэкспіра, — Афелія
• 1921 — «Три сестры», паводле А. П. Чэхава, — Пакаёўка

Масоўскі Мастацкі Акадэмічны тэатр

• [[1923 — «На дне», паводле Максіма Горкага, — Насця
• [[1923 — «Три сестры», паводле Чэхава, — Ірына
• [[1923 — «Братья Карамазовы» паводле Ф. М. Дастаеўскага — Грушенька
• [[1923 — «Иванов» паводле Чэхава — Саша
• [[1923 — «У жизни в лапах», паводле Гамсуна, — Служанка ў Гіле
• [[1924 — «Дядя Ваня», паводле Чэхава — Соня
• [[1924 — «Царь Фёдор Иоаннович», паводле А. К. Талстога, — Княжна Мсціслаўская
• [[1925 — «Горе от ума» паводле А. С. Грыбаедава, — Наталья Дзмітрыеўна
• [[1925 — «Пугачёвщина», паводле Канстанціна Транёва, — Усцінья
• [[1926 — «На всякого мудреца довольно простоты», паводле А. М. Астроўскага — Машенька
• [[1926 — «Горячее сердце», паводле А. М. Астроўскага — Параша
• [[1926 — «Дни Турбиных», паводле М. А. Булгакава — Алена
• [[1927 — «Бронепоезд 14-69», паводле Усевалада Іванова — Маша
• [[1928 — «Елизавета Петровна», паводле Д. Смоліна, — Елізавета Пятроўна
• [[1928 — «Унтиловск», паводле Леаніда Ляонава, — Васка
• [[1929 — «Безумный день, или Женитьба Фигаро» (фр. La Folle Journée, ou le Mariage de Figaro), паводле Бомарше — Сюзанна
• 1930 — «Отелло» (анг. Othello), паводле Шэкспіра — Дэздэмона
• 1931 — «Хлеб», паводле В. М. Кіршона — Вольга
• 1931 — «Страх», паводле А. Н Афінагенава, — Алена Макарава
• 1933 — «Таланты и поклонники», паводле А. М. Астроўскага, — Негіна
• 1935 — «Враги», паводле М. Горкага, — Тацьяна
• 1937 — «Анна Каренина» («Ганна Карэніна»), паводле Л. М. Талстога, — Ганна Карэніна
• 1940 — «Три сестры», паводле Чэхава — Маша
• 1944 — «Последние дни», паводле Булгакава, — Пушкіна
• 1944— «Последняя жертва», паводле А. М. Астроўскага — Юлія Паўлаўна Тугіна
• 1947 — «Победители», паводле Барыса Чырскова, — Ліза Мураўёва
• 1947 — «Дядя Ваня», паводле А. П. Чэхава — Алена Андрэеўна
• 1948 — «Зелёная улица», паводле Анатолія Сурава, — Соф’я Раманаўна
• 1949 — «Заговор обречённых», паводле Мікалая Вірта, — Ганна Лихта
• 1953 — «Дачники», паводле Горкага — Варвара
• 1953 — «Ломоносов», паводле Усевалада Іванова, — Нарышкіна
• 1954 — «Сердце не прощает», паводле Анатолія Сафронава, — Екацярына Тапіліна
• 1957 — «Марыя Сцюарт» (Мария Стюарт, анг., ням. Mary Stuart), паводле Фрыдрыха Шылера, — Марыя Сцюарт
• 1958 — «Вишнёвый сад», паводле Чэхава, — Ранеўская
• 1960 — «Чайка», паводле Чэхава, — Аркадзіна
• 1961 — «Цветы живые», паводле Мікалая Пагодзіна, — Серафіма
• 1963 — «Без вины виноватые», паводле А. М. Астроўскага — Кручыніна
• 1964 — «Кремлёвские куранты», паводле М. Пагодзіна — Забеліна
• 1965 — «Чти отца своего», паводле В. Лаўрэнцьева, — Соф’я Іванаўна
• 1966 — «Тяжкое обвинение», паводле Л. Шэйніна — Ларыса Лукінічна
• 1968 — «Дым отечества», паводле Канстанціна Сіманава, — Маці
• 1968 — «Враги», паводле Горкага — Паліна
• 1969 — «Царская милость», паводле Камена Зідарава, — Ірына Радзівонава
• 1971 — «Валентин и Валентина», паводле М. Рошчына, — Маці Валянціны

Century-Theatre (Нью-Ёрк)

• 1924 — «Миракль», паводле К. Фалмелера, — Манахіня

Фильмография

1. 1923 —«Раскольников»  — Дуня
2. 1927 — «Кто ты такой?» — Мэры
3. 1928 — «Василисина победа» — Васіліса
4. 1933 — «Гроза» — Кацярына
5. 1934 — «Мечтатели» («Восстание человека») — Наталья Тварагова
6. 1937—1938 — «Пётр Первый» — Екацярына I;
7. 1940 — «Бабы» — Варвара Кладава
8. 1945 — «Без вины виноватые» — Кручыніна
9. 1966 — «Долгая счастливая жизнь» — Ранеўская (эпізод са спектакля «Вишнёвый сад»)

Літаратура

• Тара́сава Ала Канстанцінаўна // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 436. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Тара́сова Алла Константиновна / Зубков Ю. А. // Т. 25. Струнино — Тихорецк. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — С. 274—275. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
• Образцова А. Г. Тара́сова Алла Константиновна // Театральная энциклопедия. В 5 томах. / Под редакцией С. С. Мокульского (том 1), П. А. Маркова (тома 2—5). — М., Советская энциклопедия, 1961—1967. — Т. 5: Табакова — Яшугин. — М., 1967. — Стб. 57—58. — 1136 стб. с илл., 8 л. илл. — 38 000 экз. (руск.)