Перайсці да зместу

Газаправод

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Газаправод — інжынернае збудаванне, прызначанае для транспартавання газу і яго прадуктаў (у асноўным прыроднага газу) з дапамогай трубаправода. Газ па газаправодах і газавых сетках падаецца пад некаторым залішнім ціскам.

Тыпы газаправодаў

[правіць | правіць зыходнік]

Газаправоды падраздзяляюцца на:

  • Магістральныя газаправоды — прызначаны для транспарціроўкі газу на вялікія адлегласці. Праз пэўныя інтэрвалы на магістралі ўстаноўлены газакампрэсарныя станцыі, якія падтрымліваюць ціск у трубаправодзе. У канечным пункце магістральнага газаправода размешчаны газаразмеркавальныя станцыі, на якіх ціск паніжаецца да ўзроўню, неабходнага для забеспячэння спажыўцоў.
  • Газаправоды размеркавальных сетак — прызначаны для дастаўкі газу ад газаразмеркавальных станцый да канечнага спажыўца.

Паводле ціску ў магістралі:

  • Магістральныя[1]:
    • першай катэгорыі — да 10,0 МПа;
    • другой катэгорыі — да 2,5 МПа.
  • Размеркавальныя:
    • нізкага ціску — да 0,005 МПа;
    • сярэдняга ціску — ад 0,005 да 0,3 МПа;
    • высокага ціску
      • 1 катэгорыя — ад 0,6 да 1,2 МПа (для ЗВГ да 1,6 МПа);
      • 1а катэгорыя — звыш 1,2 МПа;
      • 2 катэгорыя — ад 0,3 да 0,6 МПа.

Паводле тыпа пракладкі:

  • надземныя;
  • падземныя;
  • наземныя;
  • падводныя;
  • надводныя.

Рэзервовыя газаправоды будуюцца па стратэгічных меркаваннях, для забеспячэння гнуткасці ў пагрузцы газавозаў і для зніжэння даўжыні маршруту транспарціроўкі.

Складовыя часткі газаправодаў

[правіць | правіць зыходнік]

У складовыя часткі газаправодаў ўваходзяць:

Вядомы выпадкі выкарыстання газу ў старажытным Кітаі яшчэ ў 2-3 стагоддзі да н. э. Газ падаваўся ад радовішчаў па бамбукавых трубах для асвятлення і для атрымання цеплаты, у прыватнасці, для выпарвання солі з салянага раствора. Стыкі труб канапаціліся пакуллем. Газ па ім падаваўся «самацёкам», г. зн. за кошт ціску крыніцы газу[крыніца?]. Выкарыстанне газу для асвятлення і ацяплення ў Еўропе пачалося ў першай палове XIX стагоддзя, тады ж з'явіліся і першыя газаправоды. У Санкт-Пецярбургу першы газавы завод (вырабляў свяцільнага газ з імпартнага каменнага вугалю) і сістэма размеркавання пабудаваны ў 1835 годзе, у Маскве — у 1865 годзе.

Выдаткі на збудаванне і эксплуатацыю газаправодаў вялікія, таму першыя газаправоды вялікай даўжыні з'явіліся з пачаткам эксплуатацыі радовішчаў прыроднага газу.

Першы ў СССР газаправод ад Дашаўскіх промыслаў да Львова быў пабудаваны ў 1940-1941 гг. (першы газаправод ад Дашавы — да Стрыя быў пабудаваны ў 1924 годзе). Падчас Вялікай Айчыннай вайны былі пабудаваны газаправоды ад Бугуруслана і Пахвістнева да Куйбышава (160 км, дыяметр трубы 300 мм; будаўніцтва вялося вязнямі лагераў Упраўлення асобага будаўніцтва НКВД), а таксама ад Елшанки да Саратава[2].

Першым магістральным газаправодам у СССР стаў газаправод Саратаў — Масква, які ўступіў у строй у 1946 годзе.

Найбуйнейшай сістэмай газаправодаў у свеце з'яўляецца Адзіная сістэма газазабеспячэння.

  • Падводны газаправод НарвегіяВялікабрытанія (1200 км), кампанія Gassco.
  • «Набука» (Туркменія і Азербайджан — ЕС, 3300 км)
  • Баку — Нова-Філя
  • Паўднёва-Каўказскі газаправод

Расійскія магістральныя

[правіць | правіць зыходнік]
  • Ніжняя Тура — Перм — Горкі — Цэнтр (больш за 1700 км, 1974 г.)
  • Урэнгой — Памары — Ужгарад (4451 км, 1983 г.)
  • Ямал — Еўропа (2000 км, 2006 г.)
  • Ямал — Еўропа 2 (праектуемы)
  • Джубга — Лазаревское — Сочы (166 км, падводны)
  • Сахалін — Хабараўск — Уладзівасток
  • «Паўднёвы паток» (які будуецца, 900 км, падводны)
  • «Блакітны паток» (1213 км, 2003 г., падводны)
  • «Паўночны паток» (1200 км, падводны)
  • «Сіла Сібіры» (праектуемы)
  • «Алтай» (праектуемы, 6700 км)
  • «Саюз»
  • «Прагрэс»
  • «Баваненкава — Ухта»

Зноскі

  1. СП 36.13330.2012 «Магистральные трубопроводы» (Актуализированная редакция СНиП 2.05.06-85*)
  2. Кязимов К. Г. «Основы газового хозяйства»: Учебник. — М.: «Высшая школа», 1981. — 320 с.
  • Кудинов В. И. «Основы нефтегазопромыслового дела», изд. «ИКИ», 2005, 720 стр., ISBN 5-93972-333-0.
  • Шаммазов А. М. и др. «История нефтегазового дела России», Москва, «Химия», 2001, 316 стр., УДК 622.276, ББК 65.304.13, ISBN 5-7245-1176-2.
  • Шухов В. Г. «Расчёт газопровода» (техническая документация), 1920, Архив Российской академии наук, фонд №1508, опись 1, дело № 18.
  • «Промышленное газовое оборудование»: справочник под ред. Е. А. Карякина — 6-е изд., перераб. и доп. — Саратов: Газовик, 2013. — 1280 с.