Джура Курапа

Джура Курапа
Джура Курапа
	сербск.: Ђуро Курепа
	;
Дата нараджэння	16 жніўня 1907[…]
Месца нараджэння	Majske Poljane[d], Гліна, Сісацка-Маславінская жупанія[d], Харватыя;
Дата смерці	2 лістапада 1993[…] (86 гадоў)
Месца смерці	Бялград, акруга Бялград[d], Рэспубліка Сербія[d], Саюзная Рэспубліка Югаславія[d];
Месца пахавання	Новыя могілкі[d];
Грамадзянства	СФРЮ; Каралеўства Югаславія; Аўстра-Венгрыя; Саюзная Рэспубліка Югаславія[d];
Род дзейнасці	матэматык, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	матэматыка, тапалогія, тэорыя мностваў і тэорыя лікаў
Месца працы	Заграбскі ўніверсітэт; Бялградскі ўніверсітэт;
Навуковая ступень	доктар фізіка-матэматычных навук
Альма-матар	Калеж дэ Франс (1935); Faculty of Science, University of Zagreb[d] (1931); Парыжскі ўніверсітэт (1935); Варшаўскі ўніверсітэт (1937);
Навуковы кіраўнік	Maurice René Fréchet[d]
Вядомы як	матэматычная логіка, тэорыя мностваў
Член у	Сербская акадэмія навук і мастацтваў (2 лістапада 1993);
Узнагароды	AVNOJ award[d] (1976)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Джу́ра Ку́рапа (сербск.: Ђуро Курепа / Đuro Kurepa; 16 жніўня 1907, Майске Полянэ — 2 лістапада 1993, Бялград) — сербскі югаслаўскі матэматык, доктар фізіка-матэматычных навук, правадзейны член Сербскай акадэміі навук і мастацтваў, на працягу шматлікіх гадоў прафесар Бялградскага ўніверсітэта. Аўтар звыш 700 навуковых артыкулаў, кніг, аглядаў і іншых публікацый.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Джура Курапа нарадзіўся 16 жніўня 1907 года ў вёсцы Майске Полянэ Каралеўства Харватыі і Славоніі, якое ўваходзіла ў склад Аўстра-Венгрыі. Быў малодшым з чатырнаццаці дзяцей у сваіх бацькоў Радэ і Андэліі Курапаў.

Скончыў мясцовую агульнаадукацыйную школу, пазней працягнуў навучанне ў муніцыпалітэце Гліна, затым вучыўся ў старэйшай школе ў Крыжаўці. У 1931 годзе скончыў факультэт прыродазнаўчых навук Заграбскага ўніверсітэта, пасля чаго на працягу некаторага часу працаваў памочнікам выкладчыка матэматыкі. Пазней адправіўся працягваць навучанне ў Францыю, вучыўся ў Калеж дэ Франс і Парыжскім універсітэце. Пад кіраўніцтвам выдатнага французскага матэматыка Марыса Рэнэ Фрэшэ у 1935 годзе абараніў доктарскую дысертацыю на тэму Ensembles ordonnées et ramifiés^[8].

Стаўшы доктарам матэматычных навук, Курапа працягваў вывучэнне прадмета ў Парыжскім універсітэце і ў Варшаўскім універсітэце. У 1937 годзе ўладкаваўся працаваць памочнікам прафесара ў Заграбскім універсітэце, з 1948 года з’яўляўся штатным прафесарам гэтай навучальнай установы. Пасля заканчэння Другой сусветнай вайны і стварэння Сацыялістычнай Федэратыўнай Рэспублікі Югаславія правёў маштабнае турнэ па пяці буйных амерыканскіх ВНУ: чытаў лекцыі ў Гарвардскім універсітэце, Чыкагскім універсітэце, Каліфарнійскім універсітэце, Інстытуце перспектыўных даследаванняў у Прынстане і Калумбійскім універсітэце.

Пачынаючы з 1965 года Джура Курапа працаваў у Бялградскім універсітэце, прысвяціў сябе вывучэнню матэматычнай логікі і тэорыі мностваў. З’яўляўся правадзейным членам некалькіх навуковых арганізацый, як то Сербская акадэмія навук і мастацтваў і Югаслаўская акадэмія навук і мастацтваў (у 1991 годзе пераназвана ў Харвацкую акадэмію навук і мастацтваў). Акрамя таго, быў заснавальнікам і прэзідэнтам Таварыства матэматыкаў і фізікаў Харватыі, заснавальнікам і галоўным рэдактарам часопіса «Mathematica Balkanica», прэзідэнтам Югаслаўскага нацыянальнага камітэта па матэматыцы, Балканскага матэматычнага таварыства, Саюза югаслаўскіх таварыстваў матэматыкаў, фізікаў і астраномаў. У 1976 годзе ганараваны ўзнагародай AVNOJ, у 1977 годзе сышоў з Бялградскага ўніверсітэта на заслужаны адпачынак^[9].

Памёр 2 лістапада 1993 года ў Бялградзе. Яго пляменнік Светазар Курапа таксама быў даволі вядомым матэматыкам^[10].

Зноскі

↑ ^а ^б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ ^а ^б Đuro Kurepa // Hrvatski biografski leksikon — 1983.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1563573"></a>
↑ https://graves.mf.uni-lj.si/graves/888/duro-kurepa
↑ https://beogradskagroblja.com/znamenite-licnosti/
↑ ^а ^б ^в ^г Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>
↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ ^а ^б Матэматычная генеалогія — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Kurepa biography (нявызн.). www-history.mcs.st-andrews.ac.uk. Праверана 14. 9. 2012.
↑ Ђуро КУРЕПА (нявызн.)(недаступная спасылка). www.sanu.ac.rs. Архівавана з першакрыніцы 5 сакавіка 2016. Праверана 14. 9. 2012.
↑ Umro istaknuti matematičar Svetozar Kurepa — Dnevnik.hr

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Джура Курапа
Джура Курапа (англ.) у праекце «Матэматычная генеалогія».
Біяграфія Джура Курапы Архівавана 12 сакавіка 2009. (англ.)

[_1724aafd92499396-1] а ^б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[_addc6d06c9c34448-2] а ^б Đuro Kurepa // Hrvatski biografski leksikon — 1983.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1563573"></a>

[_6bccc42c8a565f86-3] ttps://graves.mf.uni-lj.si/graves/888/duro-kurepa

[_148a2a785dc05714-4] ttps://beogradskagroblja.com/znamenite-licnosti/

[_033495c6053bf66f-5] а ^б ^в ^г Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[_fe609f7741bd7ca6-6] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[_736e502e1913cbea-7] а ^б Матэматычная генеалогія — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[8] Kurepa biography (нявызн.). www-history.mcs.st-andrews.ac.uk. Праверана 14. 9. 2012.

[9] Ђуро КУРЕПА (нявызн.)(недаступная спасылка). www.sanu.ac.rs. Архівавана з першакрыніцы 5 сакавіка 2016. Праверана 14. 9. 2012.

[10] Umro istaknuti matematičar Svetozar Kurepa — Dnevnik.hr

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]