Мацвей Рыгоравіч Вайнруб
Мацвей Рыгоравіч Вайнруб | |
---|---|
| |
Дата нараджэння | 2 мая 1910 |
Месца нараджэння | г. Барысаў |
Дата смерці | 14 лютага 1998 (87 гадоў) |
Месца смерці | г. Кіеў |
Месца пахавання | |
Альма-матар | |
Грамадзянства | |
Прыналежнасць | |
Род войскаў | танкавыя войскі |
Гады службы | 1929—1970 |
Званне |
|
Камандаваў | |
Бітвы/войны | Вялікая Айчынная вайна |
Узнагароды і званні | |
Сувязі | Яўсей Рыгоравіч Вайнруб — старэйшы брат, таксама Герой Савецкага Саюза |
У адстаўцы | старшы навуковы супрацоўнік Украінскага Навукова-даследчага інстытута тэхнічнай інфармацыі |
Мацвей Рыгоравіч Вайнруб (2 мая 1910, г. Барысаў — 14 лютага 1998, г. Кіеў) — камандуючы бранетанкавымі і механізаванымі войскамі 8-й гвардзейскай арміі 1 — га Беларускага фронту, гвардыі генерал-лейтэнант танкавых войскаў. Герой Савецкага Саюза (1945)[1].
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Нарадзіўся ў сям'і рабочага. Яўрэй.
Малодшы брат Героя Савецкага Саюза Яўсея Рыгоравіча Вайнруба.
У 1924—1929 гадах працаваў шкловыдзімальнікам на Барысаўскім шкляным заводзе.
У 1927 годзе скончыў 2 курса рабфака.
Служба ў Чырвонай Арміі да Вялікай Айчыннай вайны
[правіць | правіць зыходнік]У Чырвонай Арміі з 1929 года[1].
У 1931 годзе скончыў Беларускую аб'яднаную ваенную школу.
У 1941 годзе скончыў Ваенную акадэмію імя М. В. Фрунзе[1].
Вялікая Айчынная вайна
[правіць | правіць зыходнік]Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны з чэрвеня 1941 года. Ваяваў у складзе войскаў Заходняга, Паўднёва-Заходняга, Сталінградскага і 1-га Беларускага франтоў[1]. Камандаваў танкавым палком. У якасці камандуючага бранетанкавымі сіламі 62-й арміі і намесніка камандарма В. І. Чуйкова Мацвей Рыгоравіч Вайнруб ярка праявіў сябе ў абароне Сталінграда. У ходзе Сталінградскай бітвы падраздзяленні пад яго камандаваннем не дапусцілі гітлераўцаў да Цэнтральнай чыгуначнай станцыі, а затым спынілі наступ фашысцкіх войскаў на гэтым участку фронту, ён асабіста кіраваў атакай на «Дом спецыялістаў»[2].
Камандуючы бранетанкавымі і механізаванымі войскамі 8-й гвардзейскай арміі (1-ы Беларускі фронт) гвардыі генерал-маёр танкавых войскаў Мацвей Рыгоравіч Вайнруб асабліва вызначыўся падчас Вісла-Одэрская наступальнай аперацыі, калі ён умела кіраваў баявымі дзеяннямі рухомай танкавай групы па прарыву абароны праціўніка на левым беразе ракі Віслы ў раёне польскага горада Магнушаў[1].
Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 6 красавіка 1945 года «за ўмелае камандаванне даручанымі войскамі і праяўленыя мужнасць і гераізм у баях з нямецка-фашысцкімі захопнікамі» гвардыі генерал-маёр танкавых войскаў Вайнрубу Мацвею Рыгоравічу прысвоена званне Героя Савецкага Саюза з уручэннем ордэна Леніна і медалі «Залатая Зорка» (№ 5175).
Пасля вайны
[правіць | правіць зыходнік]Пасля вайны генерал-маёр танкавых войскаў Мацвей Рыгоравіч Вайнруб быў прызначаны намеснікам камандуючага Кіеўскай ваеннай акругай.
У 1951 годзе ён скончыў Ваенную акадэмію Генеральнага штаба[1], а ў 1956 годзе завочна — Новасібірскі індустрыяльны інстытут.
З 1970 года генерал-лейтэнант Мацвей Рыгоравіч Вайнруб — у адстаўцы[1]. Жыў у сталіцы Украіны — горадзе-героі Кіеве. Працаваў старшым навуковым супрацоўнікам Украінскага Навукова-даследчага інстытута тэхнічнай інфармацыі.
Памёр 14 лютага 1998 года. Пахаваны ў Кіеве на Соўскіх могілках.
Памяць
[правіць | правіць зыходнік]- Помнік[3] на Соўскіх могілках у горадзе—герое Кіеве
- У 2010 годзе Поштай Украіны выпушчаны мастацкі канверт, прысвечаны Герою Савецкага Саюза Мацвею Вайнрубу.
- У Барысаве ў гонар Мацвея Вайнруба і яго брата Яўсея названа вуліца — вуліца Братоў Вайнрубаў.
- 5 мая 2013 года ў горадзе Ашдодзе (Ізраіль) адкрыты помнік двум родным братам — танкістам, яўрэям, Героям Савецкага Саюза Мацвею Рыгоравічу і Яўсею Рыгоравічу Вайнрубам[4].
Узнагароды
[правіць | правіць зыходнік]- Медаль «Залатая Зорка» Героя Савецкага Саюза № 5175 (6 красавіка 1945 года)
- Два Ордэна Леніна
- Чатыры Ордэна Чырвонага Сцяга
- Ордэн Багдана Хмяльніцкага 1-й ступені
- Ордэн Суворава 2-й ступені
- Ордэн Кутузава 2-й ступені
- Ордэн Айчыннай вайны 1-й ступені
- Два Ордэна Чырвонай Зоркі
- Медалі
- Замежныя ордэны
Ганаровы званні
[правіць | правіць зыходнік]- Ганаровы грамадзянін Валгаграда (15 студзеня 1993 года)
- Ганаровы грамадзянін горада Барысава (Беларусь)
- Ганаровы грамадзянін горада Познані (Польшча)
Сачыненні
[правіць | правіць зыходнік]- Эти стальные парни. Повесть о пережитом. — Киев: Молодь, 1972.
- Однополчане. — Киев, 1982.
- Фронтовые судьбы. — Киев, 1985.
Зноскі
- ↑ а б в г д е ё Вайнруб Матвей Григорьевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 99. — 737 с.
- ↑ «Полем боя становится город» — глава з кнігі Крылова Мікалая Іванавіча «Сталинградский рубеж»
- ↑ Помнік на Соўскіх могілках
- ↑ В Ашдоде открыли обелиск братьям-героям Архівавана 10 мая 2013. (руск.)
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Мацвей Рыгоравіч Вайнруб на сайце «Героі краіны»
- «Здесь родились Вайнрубы» Архівавана 28 снежня 2008. — на сайце «Rosenbloom»
- Они сражались за Родину — на сайце «Еврейский обозреватель»
- Сайт адміністрацыі Валгаграда
- Нарадзіліся 2 мая
- Нарадзіліся ў 1910 годзе
- Памерлі 14 лютага
- Памерлі ў 1998 годзе
- Пахаваныя ў Кіеве
- Выпускнікі Ваеннай акадэміі імя М. В. Фрунзэ
- Выпускнікі Ваеннай акадэміі Генштаба
- Асобы
- Генерал-лейтэнанты СССР
- Героі Савецкага Саюза
- Кавалеры ордэна Леніна
- Кавалеры ордэна Чырвонага Сцяга
- Кавалеры ордэна Багдана Хмяльніцкага I ступені
- Кавалеры ордэна Суворава II ступені
- Кавалеры ордэна Кутузава II ступені
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны I ступені
- Кавалеры ордэна Чырвонай Зоркі
- Танкісты Вялікай Айчыннай вайны
- Члены КПСС
- Ганаровыя грамадзяне Барысава
- Ганаровыя грамадзяне Валгаграда
- Пахаваныя на Соўскіх могілках