Міхаіл Эдышэравіч Чыяўрэлі

Міхаіл Эдышэравіч Чыяўрэлі
груз. მიხეილ ჭიაურელი
Дата нараджэння	25 студзеня (6 лютага) 1894
Месца нараджэння	Тыфліс, Тыфліскі павет, Тыфліская губерня[d], Расійская імперыя
Дата смерці	31 кастрычніка 1974(1974-10-31) (80 гадоў)
Месца смерці	Тбілісі, Грузінская ССР, СССР
Месца пахавання	Дыдубійскі пантэон[d] Мтацмінда[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Жонка	Верыко Анджапарыдзэ
Дзеці	Сафіко Чыяўрэлі і Атар Чыяўрэлі[d]
Адукацыя	Тбіліская акадэмія мастацтваў (1912)
Прафесія	кінарэжысёр, сцэнарыст, акцёр, палітык, тэатральны рэжысёр, мастак, мастак-мультыплікатар, сцэнограф, педагог, скульптар
Тэатр	Усерасійскі дзяржаўны ўніверсітэт кінематаграфіі імя С. А. Герасімава
Прэміі
Узнагароды	народны артыст Грузінскай ССР[d] (1943) вялікі афіцэр ордэна Белага льва[d] (10 лістапада 1950) заслужаны дзеяч мастацтваў Грузінскай ССР[d] (1941)
IMDb	ID 0157102

Міхаіл Эдышэравіч Чыяўрэлі (груз. მიხეილ ჭიაურელი; 25 студзеня [6 лютага] 1894, Тыфліс, Расійская імперыя — 31 кастрычніка 1974, Тбілісі) — грузінскі кінаакцёр, рэжысёр тэатра, кіно, мультыплікацыі, мастак-мультыплікатар, сцэнарыст, скульптар, педагог; народны артыст СССР (1948). Лаўрэат пяці Сталінскіх прэмій (1941, 1943, 1946, 1947, 1950).

Біяграфія

У 1921 годзе ўдзельнічаў у арганізацыі Тэатра рэвалюцыйнай сатыры пры Грузінскім аддзяленні РОСТ. З 1922 па 1924 гады жыў у Германіі, дзе займаўся ў скульптурных майстэрнях, пасля чаго з 1924 па 1926 гады працаваў як скульптар у Тыфлісе (аўтар першай скульптуры У. Леніна ў Грузіі).

З 1926 па 1928 гады — акцёр і рэжысёр «Рабочага тэатра», «Чырвонага тэатра» пры Пралеткульце. З 1926 па 1941 гады — рэжысёр і мастацкі кіраўнік арганізаванага ім у 1934 годзе сумесна з Давідам Дзнеладзэ Грузінскага тэатра музычнай камедыі імя В. Абашыдзэ на базе перасоўнага музычна-драматычнага тэатра «Кааптэатр», які існаваў з 1926 года.

З 1928 года — рэжысёр трэста АТ «Дзяржкінапрам Грузіі» (з 1938 — Тбіліская кінастудыя, цяпер — «Грузія-фільм»), з 1940 года — мастацкі кіраўнік гэтай студыі. У 1946—1955 гадах — рэжысёр кінастудыі «Масфільм», у 1955—1957 гадах — Свярдлоўскай кінастудыі. Выкладаў у кінаакцёрскай школе пры Тбіліскай кінастудыі, у 1950—1960 гадах — педагог УДІКа (Масква) (з 1951 — прафесар).

Член УКП(б) з 1940 года. Дэпутат Вярхоўнага Савета СССР 1-3 скліканняў (1937—1954). Памёр 31 кастрычніка 1974 года на 81-м годзе жыцця ў Тбілісі. Пахаваны ў Пантэоне дзеячаў грузінскай культуры на гары Мтацмінда.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).