Пелегрында
Вёска
Пелегрында
|
Пелегрында́[1] (трансліт.: Pieliehrynda, руск.: Пелегринда, літ.: Pelegrindа́) — вёска ў Астравецкім раёне Гродзенскай вобласці. Уваходзіць у склад Гервяцкага сельсавета.
Да 27 сакавіка 1959 года вёска ўваходзіла ў склад Рымдзюнскага сельсавета[2].
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]«Palegryda» як засценак вёскі Кністушкі вядома з сярэдзіны XVIII ст.[3]
У Пелегрындзе жыў самы вядомы ў Гервяцкім краі чараўнік, знахар Шымуціс, памерлы ў 1930-х гадах. Падчас этнаграфічных экспедыцый 1970-х гадоў пра яго было сабрана шмат аповедаў. Сваіх ведаў Шымуціс нікому не перадаў[4].
Назва
[правіць | правіць зыходнік]Назва Пелегрынды балцка-літоўская, двухасноўная — з літ.: pilti «сыпаць» і grindas «памост, насціл» і значыць «сыпаная дарога». Тая ж першая аснова Pil- ёсць і ў мясцовым тапоніме Пількальня (у Пастаўскім раёне над ракой Сэрваччу), што значыць «Сыпаная гара» (kalnas «гара»).
Пелегрында знаходзілася каля ранейшай дарогі з Гервятаў у Солы і Смаргонь, дарога ішла праз забалочаную пойму ракі. Брод праз яе (пазней на яго месцы пабудавалі мост) і называўся «piliagrinda». Да цяперашняга часу ў народнай памяці мясцовых літоўскамоўных жыхароў такая матывацыя ўжо забытая, першую частку слова яны звязваюць з літ. pelė «мыш»[5].
Такую ж назву мае вёска ў Ігналінскім раёне Літвы — у міжваенны час таксама па-польску пісалі «Pielegrynda», а пазней паводле народнага літоўскага вымаўлення выправілі на «Piliagrinda».
У літоўскай мове падобным чынам утвораныя словы akmengrinda, kūlgrinda «выкладзены з камянёў насціл праз балота», lentgrinda «насціл з дошак», žemgrinda «насыпаная гаць праз балота».
Вядомыя асобы
[правіць | правіць зыходнік]- Альфонсас Аўгуліс — першы пасол Літвы ў Беларусі.
Зноскі
- ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гродзенская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2004. — 469 с. ISBN 985-458-098-9 (DJVU).
- ↑ Рашэнне выканкома Маладзечанскага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 27 сакавіка 1959 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1959, № 4.
- ↑ V. Vaitkevičius. Gervėčių sala istorijos tėkmėje // Liaudies kultūra. 2011. Nr. 5 (140). С. 34.
- ↑ S. Matulevičienė. Lietuviška Gervėčių sala Baltarusijoje: 2011 metų tyrimai // Tautosakos darbai XLII. С. 328.
- ↑ V. Vaitkevičius. Gervėčių sala istorijos tėkmėje // Liaudies kultūra. 2011. Nr. 5 (140). С. 30.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх