Ян Дамінік Лапацінскі

Ян Дамінік Лапацінскі
Ян Дамінік Лапацінскі
	; Ян Дамінік Лапацінскі
	; Герб «Любіч»
10-ы сакратар вялікі духоўны літоўскі
	25 мая 1755 — 1762
Папярэднік	Антоні Эразм Валовіч[d]
Пераемнік	Томаш Ігнацы Зянковіч
біскуп жамойцкі
	з 15 лютага 1762
Дыяцэзія	Жамойская дыяцэзія
Папярэднік	Антоні Дамінік Тышкевіч
Пераемнік	Ян Стэфан Гедройц
Нараджэнне	9 мая 1708; Лапаціна, Мсціслаўскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая;
Смерць	11 студзеня 1778 (69 гадоў); Янопаль[d], Цяльшэйскі раён[d], Літва;
Род	Лапацінскія
Бацька	Лявон Лапацінскі[d]
Веравызнанне	Каталіцкая Царква
Дзейнасць	каталіцкі святар, каталіцкі біскуп
Узнагароды
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ян Дамінік Лапацінскі (9 мая 1708, мястэчка Лапаціна Мсціслаўскага ваяводства — 11 студзеня 1778) — вялікалітоўскі рэлігійны і дзяржаўны дзеяч. Канонік віленскі (з 1732) і схаластык (з 1753), духоўны сакратар вялікі літоўскі (1755—1762), біскуп жамойцкі (з 1762)^[2].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Прадстаўнік шляхецкага роду Лапацінскіх герба «Любіч», сын Лявона. Навучаўся ў семінарыі місіянераў у Варшаве. Быў пробашчам у Крожах, каралеўскім капеланам.

У 1732 годзе стаў віленскім канонікам.

Прыхільнік Сапегаў, быў капеланам іх саюзніка Міхала Юзафа Масальскага, выхоўваў яго сына Ігнацыя. Зблізіўся з Чартарыйскімі, потым кантактаваў з гетманам вялікім літоўскім Міхалам Казімірам Радзівілам. Далей дзейнічаў у рэчышчы праграмы прыдворнай партыі Ежы Мнішка і яго саюзнікаў Радзівілаў.

У 1764 годзе ўдзельнічаў у абранні каралём і вялікім князем Станіслава Аўгуста Панятоўскага. Супрацоўнічаў у рэалізацыі каралеўскіх планаў рэформ. Потым прыхільна паставіўся да Барскай канфедэрацыі, але адкрыта яе не падтрымаў. У 1771 годзе перад пагрозай арышту расійскімі войскамі выехаў у Прусію, пазней вярнуўся.

Быў добрым адміністратарам, імкнуўся ўзняць узровень адукацыі святароў. Аднавіў некалькі касцёлаў і біскупскіх рэзідэнцый, заснаваў духоўную семінарыю ў Варнях. Трымаў мастацкую галерэю.

Аўтар рэлігійных твораў. Пераклаў кнігі Лангле дзю Трэснуа «Збор кароткай касцёльнай гісторыі» і Верто д’Абера «Гісторыя партугальскай рэвалюцыі» (Вільня, 1753)^[3].