Іван Львовіч Ястржэмбскі

Іван Ястржэмбскі
Дата нараджэння	11 (23) верасня 1814
Месца нараджэння	Такліноў, Брагінская воласць[d], Рэчыцкі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	1880-я ці не раней за 1883
Грамадзянства	Расійская імперыя
Адукацыя	Харкаўскі ўніверсітэт Харкаўскі нацыянальны ўніверсітэт імя В. Н. Каразіна (1841)
Асноўныя ідэі	Петрашэвец
Род дзейнасці	рэвалюцыянер
Месца працы	Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны тэхналагічны інстытут Пецярбургскі дзяржаўны ўніверсітэт шляхоў зносін Пецярбургскі тэхналагічны інстытут Інстытут інжынераў шляхоў зносін[d]

Ян Фердынанд (Іван Львовіч) Ястржэмбскі (польск.: Jan Ferdynand Jastrzębski, руск.: Иван Львович Ястржембский; 11 (23) верасня 1814, Такліноў, Мінская губерня — 1880-я ці не раней за 1883) — рэвалюцыянер-петрашэвец.

Біяграфія

Метрычны запіс царквы Сялецкага базыльянскага манастыра пра нараджэнне-хрышчэнне Яна Фердынанда Ястржэмбскага.

Нарадзіўся ў сям'і рэчыцкага асэсара Леана (Льва) Ястржэмбскага ў фальвараку Такліноў Рэчыцкага павета Мінскай губерні. Вучыўся ў школе оўруцкіх базыльян, у Віленскім і Кіеўскім універсітэтах, але скончыў у 1841 годзе Імператарскі Харкаўскі ўніверсітэт.

Выкладаў палітэканомію і статыстыку ў Інстытуце інжынераў шляхоў зносін і Тэхналагічным інстытуце ў Пецярбургу.

Крытыкаваў антынавуковую тэорыю народанасялення Т. Р. Мальтуса, прапагандаваў ідэі перадавых заходне-еўрапейскіх эканамістаў (Ш. Фур’е і інш.). На фарміраванне яго філасофскіх поглядаў аказаў уплыў А. І. Герцэн. З 1848 актыўны член рэвалюцыйнага гуртка М. В. Петрашэўскага. 2 мая 1848 г. арыштаваны і заключаны ў Петрапаўлаўскую крэпасць.

3 студзеня прыгавораны да расстрэлу. У той самы дзень дастаўлены на Сямёнаўскі плац для прывядзення прысуду ў выкананне; смяротная кара заменена па канфірмацыі 6 гадамі катаргі. Сасланы ў Табольскую губерню. У 1857 годзе атрымаў дазвол вярнуцца ва ўнутраныя губерні Расіі, дзе да 1872 знаходзіўся пад наглядам паліцыі.

У другой палове 1850-х як інжынер удзельнічаў у будаўніцтве шашы Масква — Варшава на тэрыторыі Магілёўскай губерні. Аўтар мемуараў.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — С. 312.
• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 2: Усвея — Яшын; Дадатак / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2003. — 616 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0276-8. — С. 308.

Спасылкі

• Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003.