Ісаў дэ Буандэльмонці

Ісаў дэ Буандэльмонці
Ησαύ Μπουοντελμόντι
Цар эпірскі 1385 — 1411
Папярэднік	Марыя Ангеліна Дукіня Палеалог
Пераемнік	Джорджыа дэ Буандэльмонці
Нараджэнне	1355 Фларэнцыя, Фларэнційская рэспубліка
Смерць	1411 Яніна, Яніна, Ном Яніна, Эпір, Грэцыя
Род	Буандэльмонці[d]
Бацька	Манентэ Буандэльмонці
Маці	Лапа Акцыяёлі
Жонка	Марыя Ангеліна Дукіня Палеалагіня і Еўдакія Балшыч[d]
Дзеці	Джорджыа дэ Буандэльмонці
Дзейнасць	tyrant

Ісаў дэ Буандэльмонці (грэч. Ησαύ Μπουοντελμόντι; 6 лютага 1411) — кіраўнік Эпірскага царства з 1385 па 1411 гады.

Паходжанне

Ісаў быў сынам фларэнційскага арыстакрата Манентэ Буандэльмонці і Лапы Акцыяёлі, сястры валадара Карынфа Нікало Акцыяёлі.

Здабыццё ўлады

Ісаў у пошуках поспеху прыбыў у Грэцыю да свайго дзядзькі, але ў 1379 годзе ў бітве ён быў палонены валадаром Эпіра Фамой Пралюбавічам. Правёушы некалькі гадоў у палоне, Буандэльмонці атрымаў у спадчыну яго царства, ажаніўшыся ў лютым 1385 года з удавой цара — Марыяй Ангелінай Дукіняй Палеалог.

Цар эпірскі

Ісаў адмовіўся ад тыранічнай палітыкі свайго папярэдніка, паменшыўшы падаткі і аднавіўшы на пасадзе архіепіскапа Яніны Матфея. Таксама ён спрабаваў ужыцца з албанскімі кланамі і Візантыйскай імперыяй, якая ў 1386 годзе даравала яму тытул дэспата. Такім чынам, кіраўнік незалежнай дзяржавы змог умацаваць свае пазіцыі.

Але дамовіцца з албанцамі было значна цяжэй. У 1385 годзе дэспат Арты Гін Буа Шпата накіраваўся да Яніны, але дэ Буандэльмонці змог арганізаваць эфектыўную абарону. Пасля гэтага цару прыйшлося шукаць падтрымку ў Асманскай імперыі, і ў 1386 годзе ён прынёс амаж султану Мураду I. Але сітуацыя працягвала заставацца нестабільнай і пасля гэтага саюза, калі ў 1389 годзе ў бітве на Косавым поле султан быў забіты. Яніна зноў апынулася пад пагрозай, ад якой горад выратавалі ўменні Ісава і турэцкая дапамога.

Вярнуўшыся ў горад праз 14 месяцаў (1389—1390 год) знаходжання пры турэцкім двары, Ісаў атрымаў падтрымку ад асманскага палкаводца Эўрэноса і змог разбіць албанцаў. Наступныя 4 гады былі азмрочаны толькі канфліктам з Венецыяй з-за спрэчнага порта. У снежні 1394 года памерла Марыя, і за гэтым рушыла ўслед вайна з Іаанам. У студзені 1396 года цар ажаніўся з дачкой Шпаты Ірынай, што было адной з умоў мірнага дагавора. Больш не маючы патрэбу ў дапамозе туркаў, Ісаў стаў іх праціўнікам. Ён змог перамагчы іх у некалькіх сутычках, чым яшчэ больш умацаваў сваю ўладу.

У 1399 годзе Ісаў заручыўся падтрымкай албанскіх кланаў і выступіў у паход супраць брата ўласнай жонкі і кіраўніка Гіракастра Іаана Зенебішы. Але ён быў палонены, і большая частка яго ўладанняў дасталася Зенебішы. Але суседнія магнаты змаглі вызваліць цара, а таксама забяспечыць дапамогу Венецыі. У 1400 годзе Ісаў вярнуўся ў Яніну, дзе і памёр 6 лютага 1411 года.

Сям’я

Ад першых двух шлюбаў — з Марыяй Ангелінай Дукіняй Палеалог і Ірынай Буа Шпатай Ісаў не меў спадчыннікаў. Толькі ад трэцяга шлюбу з Еўдакіяй Балшыч у яго было трое дзяцей, уключаючы:

• Джорджыа дэ Буандэльмонці — атрымаў у спадчыну тытул цара эпірскага.

Літаратура

• Fine, John Van Antwerp (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. University of Michigan Press. ISBN 978-0472082605. http://books.google.gr/books?id=Hh0Bu8C66TsC. 
• Kazhdan, Alexander, ed (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6. 
• Miller, William (1908). The Latins in the Levant, a History of Frankish Greece (1204–1566). New York: E.P. Dutton and Company. https://archive.org/details/bub_gb_5UztIt_jIoUC. 
• Nicol, Donald MacGillivray (2010). The Despotate of Epiros 1267–1479: A Contribution to the History of Greece in the Middle Ages. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521130899. http://books.google.com/books?id=XIj0FfKto9AC. 
• Soulis, George Christos (1984). The Serbs and Byzantium during the reign of Tsar Stephen Dušan (1331–1355) and his successors. Dumbarton Oaks. ISBN 0-88402-137-8.