Аляксандр Стагановіч: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 14: Радок 14:


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Нарадзіўся [[25 студзеня]] [[1890]] года ў вёсцы [[Несутычы]] [[Навагрудскі павет (Расійская імперыя)|Навагрудскага павета]] [[Мінская губерня|Мінскай губерні]] ў [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] (сёння [[Навагрудскі раён]] [[Гродзенская вобласць|Гродзенскай вобласці]].
Нарадзіўся [[25 студзеня]] [[1890]] года ў вёсцы [[Несутычы]] [[Навагрудскі павет (Расійская імперыя)|Навагрудскага павета]] [[Мінская губерня|Мінскай губерні]] ў [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] (сёння [[Навагрудскі раён]] [[Гродзенская вобласць|Гродзенскай вобласці]]).


У часе [[Першая сусветная вайна|Першай сусветнай вайны]] знаходзіўся ў складзе Расійскага экспедыцыйнага корпусу ў [[Францыя|Францыі]].
У часе [[Першая сусветная вайна|Першай сусветнай вайны]] знаходзіўся ў складзе Расійскага экспедыцыйнага корпуса ў [[Францыя|Францыі]].


У [[1920]] г. вярнуўся ў [[Заходняя Беларусь|Заходнюю Беларусь]]. У [[1925]] г. уступіў у [[БСРГ|Беларускую сялянска-работніцкую грамаду]]. У [[1928]] г. вылучаны дэпутатам ад Наваградскай акругі ў польскі сойм па спісе «Змагання за Інтарэсы Работнікаў і Сялян» (Zmahańnie za Intaresy Robotnikau i Sielian), але за два дні да выбараў арыштаваны і зняволены. Пасля асабістага заступніцтва маршалка сойму вызвалены. У сойме падчас сваёй кадэнцыі быў сябрам скарбнікам [[Беларусы ў парламенце Польскай Рэспублікі (1918—1939)|Беларускага сялянска-работніцкага клуба «Змаганне»]]. У канцы [[1928]] г. адмовіўся ад дэпутацкага мандату ў знак пратэсту супраць супрацоўніцтва з [[КПЗБ]].
У [[1920]] г. вярнуўся ў [[Заходняя Беларусь|Заходнюю Беларусь]]. У [[1925]] г. уступіў у [[БСРГ|Беларускую сялянска-работніцкую грамаду]]. У [[1928]] г. вылучаны дэпутатам ад Наваградскай акругі ў польскі сойм па спісе «Змагання за Інтарэсы Работнікаў і Сялян» (Zmahańnie za Intaresy Robotnikau i Sielian), але за два дні да выбараў арыштаваны і зняволены. Пасля асабістага заступніцтва маршалка сойму вызвалены. У сойме падчас сваёй кадэнцыі быў сябрам скарбнікам [[Беларусы ў парламенце Польскай Рэспублікі (1918—1939)|Беларускага сялянска-работніцкага клуба «Змаганне»]]. У канцы [[1928]] г. адмовіўся ад дэпутацкага мандату ў знак пратэсту супраць супрацоўніцтва з [[КПЗБ]].
Радок 22: Радок 22:
[[4 чэрвеня]] [[1928]] года большасцю галасоў дэпутатаў сойму быў пазбаўлены дэпутацкай недатыкальнасці, а пазней быў арыштаваны з абвінавачваннем у антыдзяржаўнай дзейнасці і за прыналежнасць да [[БСРГ]], асуджаны на шэсць гадоў турмы. У лютым [[1929]] г. польскі сойм адабраў ягоны мандат.
[[4 чэрвеня]] [[1928]] года большасцю галасоў дэпутатаў сойму быў пазбаўлены дэпутацкай недатыкальнасці, а пазней быў арыштаваны з абвінавачваннем у антыдзяржаўнай дзейнасці і за прыналежнасць да [[БСРГ]], асуджаны на шэсць гадоў турмы. У лютым [[1929]] г. польскі сойм адабраў ягоны мандат.


У [[Другая сусветная вайна|Другую сусветную вайну]] падчас нямецкай акупацыі быў кіраўніком [[Беларуская народная самапомач|Беларускай народнай самапомачы]] на Наваградскую акругу. Ад лета [[1944]] г. — на эміграцыі.
У [[Другая сусветная вайна|Другую сусветную вайну]] падчас нямецкай акупацыі быў кіраўніком [[Беларуская народная самапомач|Беларускай народнай самапомачы]] на Наваградскую акругу. З лета [[1944]] г. — у эміграцыі.


Адзін з ініцыятараў аднаўлення [[Рада БНР|Рады БНР]], браў удзел у з’едзе ў Остэргофене, дзе было заяўлена пра аднаўленне дзейнасці Рады. Напрыканцы 1940-х гг. выехаў у [[ЗША]]. Быў сябрам [[БАЗА|Беларуска-амерыканскага задзіночання]], [[Згуртаванне беларускіх ветэранаў|Згуртавання беларускіх ветэранаў]] і япархіяльнай Рады [[БАПЦ]]. Ад [[1957]] г. — намеснік Прэзідэнта Рады БНР.
Адзін з ініцыятараў аднаўлення [[Рада БНР|Рады БНР]], браў удзел у з’едзе ў Остэргофене, дзе было заяўлена пра аднаўленне дзейнасці Рады. Напрыканцы 1940-х гг. выехаў у [[ЗША]]. Быў сябрам [[БАЗА|Беларуска-амерыканскага задзіночання]], [[Згуртаванне беларускіх ветэранаў|Згуртавання беларускіх ветэранаў]] і япархіяльнай Рады [[БАПЦ]]. Ад [[1957]] г. — намеснік Прэзідэнта Рады БНР.
Радок 30: Радок 30:
== Успаміны ==
== Успаміны ==
Пасля смерці Аляксандра Стагановіча з дазволу і пры фундацыі дачкі [[Тамара Стагановіч|Тамары Стагановіч]] былі надрукаваныя ўспаміны Аляксандра Стагановіча. «Успаміны пасла» былі першай кнігай у серыі «Беларуская мемуарная бібліятэка» выдавецтва «Лімарыус» ў [[2011]] годзе, потым яшчэ перавыдаваліся. У [[2014]] годзе пры падтрымцы Тамары Стагановіч была заснаваная прэмія за найлепшую кнігу ў галіне непрыдуманай літаратуры імя Аляксандра і Марыі Стагановічаў. Прэмія ўручалася ў [[2015]] і [[2017]] гадах.
Пасля смерці Аляксандра Стагановіча з дазволу і пры фундацыі дачкі [[Тамара Стагановіч|Тамары Стагановіч]] былі надрукаваныя ўспаміны Аляксандра Стагановіча. «Успаміны пасла» былі першай кнігай у серыі «Беларуская мемуарная бібліятэка» выдавецтва «Лімарыус» ў [[2011]] годзе, потым яшчэ перавыдаваліся. У [[2014]] годзе пры падтрымцы Тамары Стагановіч была заснаваная прэмія за найлепшую кнігу ў галіне непрыдуманай літаратуры імя Аляксандра і Марыі Стагановічаў. Прэмія ўручалася ў [[2015]] і [[2017]] гадах.

⚫
{{зноскі}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
* Jacek Majchrowski, ''Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej'', Warszawa, 1994
* Jacek Majchrowski, ''Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej'', Warszawa, 1994
* Успаміны пасла / Аляксандр Стагановіч; прадм. А. В. Пашкевіча; камент. А. В. Пашкевіча, А. Э. Гардзіенкі. — Мінск: Лімарыус, 2011. — 270 с.: іл. — (Беларуская мемуарная бібіліятэка).
* Успаміны пасла / Аляксандр Стагановіч; прадм. А. В. Пашкевіча; камент. А. В. Пашкевіча, А. Э. Гардзіенкі. — Мінск: Лімарыус, 2011. — 270 с.: іл. — (Беларуская мемуарная бібіліятэка).

⚫
{{зноскі}}


== Спасылкі ==
== Спасылкі ==
Радок 42: Радок 42:


{{DEFAULTSORT:Стагановіч Аляксандр}}
{{DEFAULTSORT:Стагановіч Аляксандр}}
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Мінскай губерні]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Навагрудскім раёне]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў ЗША]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў ЗША]]
[[Катэгорыя:Удзельнікі Першай сусветнай вайны]]
[[Катэгорыя:Удзельнікі Першай сусветнай вайны]]

Версія ад 20:35, 6 студзеня 2021

Аляксандр Стагановіч
Файл:Аляксандр Стагановіч.jpg
Род дзейнасці грамадскі і палітычны дзеяч
Дата нараджэння 25 студзеня 1890(1890-01-25)
Месца нараджэння
Дата смерці 28 снежня 1988(1988-12-28) (98 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Дзеці Тамара Стагановіч
Партыя
Член у
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аляксандр Стагановіч (25 студзеня 1890 — 28 снежня 1988) — беларускі грамадскі і палітычны дзеяч.[1]

Біяграфія

Нарадзіўся 25 студзеня 1890 года ў вёсцы Несутычы Навагрудскага павета Мінскай губерні ў Расійскай імперыі (сёння Навагрудскі раён Гродзенскай вобласці).

У часе Першай сусветнай вайны знаходзіўся ў складзе Расійскага экспедыцыйнага корпуса ў Францыі.

У 1920 г. вярнуўся ў Заходнюю Беларусь. У 1925 г. уступіў у Беларускую сялянска-работніцкую грамаду. У 1928 г. вылучаны дэпутатам ад Наваградскай акругі ў польскі сойм па спісе «Змагання за Інтарэсы Работнікаў і Сялян» (Zmahańnie za Intaresy Robotnikau i Sielian), але за два дні да выбараў арыштаваны і зняволены. Пасля асабістага заступніцтва маршалка сойму вызвалены. У сойме падчас сваёй кадэнцыі быў сябрам скарбнікам Беларускага сялянска-работніцкага клуба «Змаганне». У канцы 1928 г. адмовіўся ад дэпутацкага мандату ў знак пратэсту супраць супрацоўніцтва з КПЗБ.

4 чэрвеня 1928 года большасцю галасоў дэпутатаў сойму быў пазбаўлены дэпутацкай недатыкальнасці, а пазней быў арыштаваны з абвінавачваннем у антыдзяржаўнай дзейнасці і за прыналежнасць да БСРГ, асуджаны на шэсць гадоў турмы. У лютым 1929 г. польскі сойм адабраў ягоны мандат.

У Другую сусветную вайну падчас нямецкай акупацыі быў кіраўніком Беларускай народнай самапомачы на Наваградскую акругу. З лета 1944 г. — у эміграцыі.

Адзін з ініцыятараў аднаўлення Рады БНР, браў удзел у з’едзе ў Остэргофене, дзе было заяўлена пра аднаўленне дзейнасці Рады. Напрыканцы 1940-х гг. выехаў у ЗША. Быў сябрам Беларуска-амерыканскага задзіночання, Згуртавання беларускіх ветэранаў і япархіяльнай Рады БАПЦ. Ад 1957 г. — намеснік Прэзідэнта Рады БНР.

Памёр 28 снежня 1988 года. Пахаваны ў Іст-Брансуіку на могілках царквы Жыровіцкай Божай Маці БАПЦ.

Успаміны

Пасля смерці Аляксандра Стагановіча з дазволу і пры фундацыі дачкі Тамары Стагановіч былі надрукаваныя ўспаміны Аляксандра Стагановіча. «Успаміны пасла» былі першай кнігай у серыі «Беларуская мемуарная бібліятэка» выдавецтва «Лімарыус» ў 2011 годзе, потым яшчэ перавыдаваліся. У 2014 годзе пры падтрымцы Тамары Стагановіч была заснаваная прэмія за найлепшую кнігу ў галіне непрыдуманай літаратуры імя Аляксандра і Марыі Стагановічаў. Прэмія ўручалася ў 2015 і 2017 гадах.

Зноскі

  1. ↑ Эміграцыйная гісторыя ў асобах. 28 кастрычніка. Аляксандр Стагановіч

Літаратура

  • Jacek Majchrowski, Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa, 1994
  • Успаміны пасла / Аляксандр Стагановіч; прадм. А. В. Пашкевіча; камент. А. В. Пашкевіча, А. Э. Гардзіенкі. — Мінск: Лімарыус, 2011. — 270 с.: іл. — (Беларуская мемуарная бібіліятэка).

Спасылкі

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Аляксандр_Стагановіч&oldid=3769341"