Вадасховішча: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Новая старонка: 'thumb|250px|Вадасховішча Круоніскай ГАЭС ([[Літва) на [[Рака Нёман|Нёмане]...' |
др робат Дадаем: be-x-old:Вадасховішча |
||
Радок 42: | Радок 42: | ||
[[Катэгорыя:Гідралогія]] |
[[Катэгорыя:Гідралогія]] |
||
⚫ | |||
[[an:Entibo]] |
[[an:Entibo]] |
||
⚫ | |||
[[az:Su anbarı]] |
[[az:Su anbarı]] |
||
[[be-x-old:Вадасховішча]] |
|||
[[bg:Язовир]] |
[[bg:Язовир]] |
||
[[ca:Embassament]] |
[[ca:Embassament]] |
||
⚫ | |||
[[cv:Шывуправ]] |
[[cv:Шывуправ]] |
||
⚫ | |||
[[da:Reservoir]] |
[[da:Reservoir]] |
||
[[de:Stausee]] |
[[de:Stausee]] |
||
⚫ | |||
[[el:Τεχνητή λίμνη]] |
[[el:Τεχνητή λίμνη]] |
||
[[en:Reservoir]] |
[[en:Reservoir]] |
||
⚫ | |||
[[eo:Baraĵlago]] |
[[eo:Baraĵlago]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[fr:Lac de barrage]] |
[[fr:Lac de barrage]] |
||
[[he:מאגר מים]] |
|||
[[hr:Umjetno jezero]] |
[[hr:Umjetno jezero]] |
||
[[id:Waduk]] |
[[id:Waduk]] |
||
[[it:Lago artificiale]] |
[[it:Lago artificiale]] |
||
[[ |
[[ja:ため池]] |
||
[[lt:Tvenkinys]] |
[[lt:Tvenkinys]] |
||
[[nl:Stuwmeer]] |
[[nl:Stuwmeer]] |
||
[[ja:ため池]] |
|||
[[no:Kunstig innsjø]] |
[[no:Kunstig innsjø]] |
||
[[pl:Zbiornik retencyjny]] |
[[pl:Zbiornik retencyjny]] |
||
[[pt:Lago artificial]] |
[[pt:Lago artificial]] |
||
⚫ | |||
[[qu:Hark'a qucha]] |
[[qu:Hark'a qucha]] |
||
⚫ | |||
[[ru:Водохранилище]] |
[[ru:Водохранилище]] |
||
[[simple:Reservoir]] |
[[simple:Reservoir]] |
||
[[sl:Akumulacijsko jezero]] |
[[sl:Akumulacijsko jezero]] |
||
[[sr:Вештачко језеро]] |
[[sr:Вештачко језеро]] |
||
⚫ | |||
[[sv:Vattenmagasin]] |
[[sv:Vattenmagasin]] |
||
[[th:อ่างเก็บน้ำ]] |
[[th:อ่างเก็บน้ำ]] |
||
[[uk:Водосховище]] |
[[uk:Водосховище]] |
||
[[yi:רעזערווואר]] |
[[yi:רעזערווואר]] |
||
⚫ | |||
[[zh:水庫]] |
[[zh:水庫]] |
||
⚫ |
Версія ад 01:21, 31 кастрычніка 2010
Вадасховішча — штучны вадаём, утвораны, як правіла, у даліне ракі вадападпорнымі будынкамі для назапашвання і захоўвання вады ў мэтах яе выкарыстання ў народнай гаспадарцы.
Вадасховішчы дзеляцца на 2 тыпы: азёрныя і рачныя. Для вадасховішчаў азёрнага тыпу характэрна фарміраванне водных мас, якія істотна адрозніваюцца па сваіх фізічных уласцівасцях ад уласцівасцяў вод прытокаў. Плыні ў гэтых вадасховішчах звязаныя больш за усё з вятрамі. Вадасховішчы рачнога (рэчышчавага) тыпу маюць выцягнутую форму, плыні ў іх, звычайна, сцёкавыя; водная маса па сваіх характарыстыках блізкая рачным водам.
Асноўнымі параметрамі вадасховішча з'яўляюцца аб'ём, плошча паверхні і амплітуда вагання ўзроўняў вады ва ўмовах яго эксплуатацыі.
Стварэнне вадасховішчаў істотна змяняе ландшафт рачных далін, а рэгуляванне імі сцёку пераўтварае натуральны гідралагічны рэжым ракі ў межах падпора. Змены гідралагічнага рэжыму, выкліканыя стварэннем вадасховішчаў, адбываюцца таксама і ў ніжнім б'ефе гідравузлоў, часам на працягу дзясяткаў і нават сотняў кілямэтраў. Адмысловае значэнне мае памяншэнне паводак, у выніку чаго пагаршаюцца умовы нерасту рыб і вырастання травы на паплавах. Памяншэнне хуткасці плыні выклікае выпадзенне наносаў і заглейвання вадасховішчаў; змяняецца тэмпературны і лёдавы рэжым, у ніжнім б'ефе ўтвараецца палонка, якая не замярзае ўсю зіму.
На вадасховішчах вышыня ветравых хваль большая, чым на рэках (да 3 м і больш).
Гідрабіялагічны рэжым вадасховішчаў істотна адрозніваецца ад рэжыму рэк: біямаса ў вадасховішча утвараецца інтэнсіўней, змяняецца краявідавы склад флоры і фауны.
Найбуйнейшыя вадасховішчы
Найбуйнейшымі па плошчы паверхні вадасховішчамі свету з'яўляюцца:
- возера Вольта (8482 км²; Гана)
- Смолвуд (6527 км²; Канада)
- Куйбышаўскае вадасховішча (6450 км²; Расія)
- Возера Карыба (5580 км²; Зімбабве, Замбія)
- Бухтармінскае вадасховішча (5490 км²; Казахстан)
- Братэрскае вадасховішча (5426 км²; Расія)
- Возера Насэр (5248 км²; Егіпет, Судан)
- Рыбінскае вадасховішча (4580 км²; Расія)
Найбуйнейшымі вадасховішчамі па поўным аб'ёме назапашваемай вады з'яўляюцца:
- Возера Вікторыя (204,8 км³; Уганда)
- Брацкае вадасховішча (169,3 км³; Расія)
- Возера Карыба (160,3 км³; Зімбабве, Замбія)
- Возера Насэр (160 км³; Егіпет)
- Возера Вольта (148 км³; Гана)
- Даніэль Джонсан (141,2 км³; Канада)
- Гуры (138 км³; Венесуэла)
- Тартар (85 км³; Ірак)
- Краснаярскае вадасховішча (73,3 км³; Расія)
- Гордан Хрум (70,1 км³; Канада)
Крыніцы
- Авакян А. Б., Шарапов В. А. Водохранилища гидроэлектростанций СССР, М.-Л., 1968.