Валасное праўленне

Валасно́е праўле́нне (руск.: волостное правление) — выканаўчы орган саслоўнага сялянскага кіравання воласцю ў Расійскай імперыі. Уведзена ў 1797 годзе для дзяржаўных сялян.

Пасля рэформы дзяржаўнай вёскі 1837—1841 гадоў выбіралася валасным сходам на 3 гады. Спачатку валасное праўленне складалася з валаснога старшыны (валаснога галавы), старасты цэнтральнага паселішча воласці і пісара. Праз скасаванне на Беларусі, Літве і Правабярэжнай Украіне воласці паводле рэформы 1837—1841 валасныя праўленні перасталі існаваць. Пасля сялянскай рэформы 1861 года дзейнічалі пры валасных старшынах і пад іх кіраўніцтвам на землях былых памешчыцкіх сялян, з 2-й паловы 1860-х гадоў і на землях былых дзяржаўных сялян. У склад валаснога праўлення сталі ўваходзіць памочнік валаснога старшыны, сельскія старасты, валасныя засядацелі, зборшчыкі падаткаў, таксама пры праўленні быў наёмны валасны пісар. Орган выконваў абмежаваныя функцыі: размеркаванне валасных грашовых сродкаў, продаж сялянскай маёмасці за даўгі, наём і звальненне наёмных службовых асоб воласці. Былі скасаваны разам з валаснымі сходамі Часовым урадам Расіі 21 траўня (3 чэрвеня) 1917 года.

Літаратура

• Вячаслаў Панюціч. Валасное праўленне // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 2: Беліцк — Гімн / Рэдкал.: Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1994. — С. 205. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-142-0.