Панскія сяляне

Продаж дваровай дзяўчыны на карціне мастака Мікалая Неўрава «Гандаль. Сцэна з прыгоннага побыту. З нядаўняга мінулага» (1866; Масква, Траццякоўская галерэя).

Па́нскія сяля́не, таксама паме́шчыцкія сяля́не (руск.: помещичьи крестьяне) — прыгонныя сяляне ў Расійскай імперыі, якія да рэформы 1861 года належалі дваранам-памешчыкам. Былі найбольш колькаснай катэгорыяй сялян у Расійскай імперыі, на 1859 год складалі 23 млн чалавек абодвух палоў. Былі найбольш бяспраўнай часткай сельскага насельніцтва, маглі быць прададзены, закладзены, падораны або абмяняны на любую рэч.

Як асобная катэгорыя сялянства памешчыцкія сяляне сфарміраваліся ў канцы XVI стагоддзя. У залежнасці ад таго, як памешчыцкія сяляне выконвалі павіннасці, яны падзяляліся на паншчынных, аброчных і дваровых. Пасля скасавання прыгоннага права перайшлі ў катэгорыю часоваабавязаных сялян.

Літаратура

• Поміщицькі селяни Архівавана 21 травня 2017. // Юридична енциклопедія : [у 6 т.] (укр.) / ред. кол.: Ю. С. Шемшученко (відп. ред.) [та ін.]. — К.: Українська енциклопедія ім. М. П. Бажана, 2002. — Т. 4 : Н — П. — 720 с. — ISBN 966-7492-04-4.
• Уладзімір Сосна Саслоўная структура феадальна-залежнага сялянства Беларусі ў першай трэці XIX ст.. — С. 14—16.