Валерый Мікалаевіч Гурын

Валерый Мікалаевіч Гурын
Дата нараджэння	30 студзеня 1938(1938-01-30)
Месца нараджэння	Віцебск, Віцебская вобласць, БССР, СССР
Дата смерці	1 верасня 2007(2007-09-01) (69 гадоў)
Месца смерці	Мінск, Беларусь
Месца пахавання	Усходнія могілкі
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Род дзейнасці	фізіёлаг, урач, выкладчык універсітэта, загадчык кафедры
Навуковая сфера	тэрмарэгуляцыя
Месца працы	БДУ БДМУ Інстытут фізіялогіі НАНБ Мінская абласная клінічная бальніца[d]
Навуковая ступень	доктар медыцынскіх навук (1974)
Навуковае званне	замежны член РАМН[d] (2001) прафесар (1975) акадэмік НАН Беларусі (1994)
Альма-матар	Віцебскі медыцынскі інстытут (1961)
Прэміі
Узнагароды

Валерый Мікалаевіч Гурын (30 студзеня 1938, Віцебск — 1 верасня 2007) — беларускі вучоны ў галіне фізіялогіі чалавека і жывёл. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, замежны член Расійскай акадэміі медыцынскіх навук (2001), доктар медыцынскіх навук (1974), прафесар (1975).

Біяграфія

Скончыў Віцебскі дзяржаўны медыцынскі інстытут (1961). У 1966—1984 гадах асістэнт, дацэнт, загадчык кафедры Мінскага медыцынскага інстытута, у 1984—2005 гадах дырэктар Інстытута фізіялогіі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, адначасова ў 1991—2003 гадах загадчык кафедры, з 2003 года прафесар Белдзяржуніверсітэта.

У 1995—2002 гадах акадэмік-сакратар Аддзялення медыка-біялагічных навук Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. З 2001 года галоўны рэдактар часопіса «Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі». «Серыя медыка-біялагічных навук» (з 2004 года — «Навіны медыка-біялагічных навук»).

Навуковая дзейнасць

Навуковыя працы па праблемах тэрмарэгуляцыі і сістэмнай рэгуляцыі метабалічных працэсаў. Ім распрацавана канцэпцыя інтэгратыўнасці ролі холінергэтычных нейронаў мозгу, развіваецца ўяўленне аб растармажэнні як прынцыпе працы нервовых цэнтраў. Вывучана роля вегетатыўнай нервовай сістэмы і нейрамедыаторных сістэм мозгу ў рэгуляцыі ліпіднага абмену пры стрэсе. Праведзены даследаванні ролі протэіназ мозгу ў рэгуляцыі працэсаў цеплаабмену і механізмаў узаемадзеяння сістэм тэрмарэгуляцыі і імунітэту, распрацаваны новыя прынцыпы і метады размежавання рэчываў антаганістычнага дзеянні сярод нейратропных сродкаў і новыя спосабы выклікання гіпертэрміі. Пад яго кіраўніцтвам праводзяцца даследаванні, накіраваныя на вывучэнне магчымасці карэкцыі змяненняў, выкліканых у арганізме дзеяннем фактараў прамысловых экасістэм, з выкарыстаннем імунамадулятараў і рэгуляторных пептыдаў.

Аўтар больш за 350 навуковых прац, у т.л. 6 манаграфій.

Асноўныя працы

• Холинергические механизмы регуляции обменных процессов. Мн.: Беларусь, 1975.
• Центральные механизмы терморегуляции. Мн.: Беларусь, 1980.
• Обмен липидов при гипотермии, гипертермии и лихорадке. Мн.: Беларусь, 1986.
• Терморегуляция и симпатическая нервная система. Мн.: Наука и техника, 1989.
• Механизмы лихорадки. Мн.: Навука і тэхніка, 1993.
• Терморегуляция и биологически активные вещества крови. Мн.: Бизнесофсет, 2004 (совм. с Гуриным А.В).

Узнагароды і прэміі

• Дзяржаўная прэмія Рэспублікі Беларусь у галіне навукі і тэхнікі (1996, у аўтарскім калектыве) — за цыкл прац «Механізмы тэрмарэгуляцыі ў норме і паталогіі».
• Ганаровае званне «Заслужаны дзеяч навукі Рэспублікі Беларусь» (1998).

Літаратура

• Гурын Валерый Мікалаевіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 255. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
• Русецкий, А. В. Гурин Валерий Николаевич / А. В. Русецкий // Ученые-уроженцы Витебщины — для инновационной Беларуси / А. В. Русецкий, Н. К. Толочко. — Витебск, 2007. — С. 47—49. (руск.)
• Улащик, В. С. Академик В. Н. Гурин: творческий портрет / В. С. Улащик // Здравоохранение. — 2008. — № 1. — С. 59—62. (руск.)
• Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 5. — Мінск, 1997.
• Национальная академия наук Беларуси : персональный состав, 1928—2018. — Минск, 2018.
• Республика Беларусь : энциклопедия. [В 7 т.]. Т. 3. — Минск, 2006.

Спасылкі

• Валерый Мікалаевіч Гурын у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)