Ванда Марцінш душ Рэйш

Ванда Марцінш душ Рэйш
Ванда Марцінш душ Рэйш
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	19 лістапада 1959 (64 гады)
Месца нараджэння	Муляры, Камайскі сельсавет, Пастаўскі раён, Маладзечанская вобласць, БССР, СССР;
Грамадзянства	Беларусь;
Альма-матар	Віцебскі дзяржаўны ўніверсітэт імя П. М. Машэрава; эканамічны факультэт Віленскага ўніверсітэта[d];
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэтка, настаўніца, перакладчыца, грамадская дзяячка
Гады творчасці	з 2017
Мова твораў	беларуская і літоўская мова
Узнагароды

Ва́нда Марцінш душ Рэйш (літ.: Vanda Martinš duš Reiš; нар. 19 лістапада 1959, вёска Муляры, Пастаўскі раён, Віцебская вобласць, БССР, СССР) ― беларуская і літоўская паэтэса, перакладчыца, публіцыстка, грамадская дзяячка.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзілася ў 1959 годзе ў вёсцы Муляры на Пастаўшчыне. Маці была з літоўскамоўнай сям’і, а беларускую мову з яе мясцовым дыялектам Ванда ўспадкавала ад бацькі^[1].

У 1980 годзе скончыла Віцебскі педагагічны інстытут і пераехала жыць у Вільню, дзе напачатку працавала эканамісткай на заводзе лічыльнікаў і, адначасова, вучылася завочна на эканамічным факультэце Віленскага ўніверсітэта. Пасля працавала настаўніцай у Вільні, а ў самым пачатку 90-х выехала на сталае жыхарства ў Вялікабрытанію. З 1998 г. дзяліла свой час паміж Эдынбургам (Шатландыя) і Мадэйрай (Партугалія)^[2].

Апошнія гады жыве ў Літве, каля Трокаў.

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Вершы шмат гадоў пісала «ў стол». Прыслухаўшыся да парадаў вядомага беларускага паэта Алега Мінкіна і старшыні віленскага беларускага клуба «Сябрына» Валянціна Стэха, у 2019 годзе ў віленскім выдавецтве «Рунь» выдала зборнік вершаў «Плод авакада», а ў 2020 годзе ў выдавецтве «Кнігазбор» выйшаў другі зборнік вершаў «Мора мары», які ўвайшоў у доўгі спіс прэтэндэнтаў на прэмію імя Наталлі Арсенневай^[3].

З 2017 года друкуецца ў альманаху «Беларус», а таксама публікавала падборкі вершаў у часопісе «Дзеяслоў» і ў газеце «Літаратура і мастацтва». Шмат перакладае літоўскіх, польскіх (віленскіх), англійскіх, іспанскіх і партугальскіх паэтаў. Пераклала шмат літоўскіх паэтаў: Вітаўтаса Мачэрніса, Антанаса Ёнінаса і Антанаса А. Ёнінаса, Томаса Венцлаву, Юстына Марцынкявічуса, Генрыкаса Радаўскаса і інш^[4].

Актыўна ўдзельнічае ў грамадска-палітычным і культурным жыцці Вільні, падтрымліваючы прэстыж беларускай мовы ў Літве і ўшаноўвае багатую беларускую спадчыну Вільні^[5].

У 2022 годзе Ванда Марцінш дуж Рэйш пераклала з літоўскай на беларускую мову тэксты дысідэнткі і пісьменніцы Далі Грынкевічуце — «Літоўцы ля мора Лапцевых».

Таксама піша вершы па-літоўску.

Творы[правіць | правіць зыходнік]

Плод авакада, Рунь, Вільня, 2019.
Мора Мары, Кнігазбор, Мінск, 2020.
Даля Грынкявічутэ, Літоўцы ля мора Лапцевых, Клайпеда, 2022 (пераклад Ванды Марцінш душ Рэйш).

Зноскі

↑ Яна Будовіч (25.11.2020). «На тым баку Месяца». Звязда.
↑ Дзеяслоў, №4 (101) /ліпень-жнівень/ 2019, с. 250.
↑ «Прэзентацыя кніжкі Ванды Марцінш душ Рэйш „Мора Мары“». Сябрына, Віленскі гарадскі беларускі клуб.
↑ DALIOS GRINKEVIČIŪTĖS KNYGOS «LIETUVIAI PRIE LAPTEVŲ JŪROS» VERTIMO Į BALTARUSIŲ KALBĄ PRISTATYMAS, Maironio lietuvių literatūros muziejus, https://maironiomuziejus.lt/renginiai/dalios-grinkeviciutes-knygos-lietuviai-prie-laptevu-juros-vertimo-i-baltarusiu-kalba-pristatymas/
↑ «Ванда Марцінш душ Рэйш». Камунікат.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх

[1] Яна Будовіч (25.11.2020). «На тым баку Месяца». Звязда.

[2] Дзеяслоў, №4 (101) /ліпень-жнівень/ 2019, с. 250.

[3] «Прэзентацыя кніжкі Ванды Марцінш душ Рэйш „Мора Мары“». Сябрына, Віленскі гарадскі беларускі клуб.

[4] DALIOS GRINKEVIČIŪTĖS KNYGOS «LIETUVIAI PRIE LAPTEVŲ JŪROS» VERTIMO Į BALTARUSIŲ KALBĄ PRISTATYMAS, Maironio lietuvių literatūros muziejus, https://maironiomuziejus.lt/renginiai/dalios-grinkeviciutes-knygos-lietuviai-prie-laptevu-juros-vertimo-i-baltarusiu-kalba-pristatymas/

[5] «Ванда Марцінш душ Рэйш». Камунікат.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]