Даўжыня 3,5—35 см. Афарбоўка шэрая або карычневая, сярод трапічных відаў — яркаафарбаваныя. Вочы вялікія, звычайна без павек, з вертыкальнай зрэнкай. Пальцы растапыраныя, знізу ўкрытыя рагавымі пласцінкамі, якія дазваляюць перамяшчацца па вертыкальных паверхнях. Хвост ломкі, але хутка аднаўляецца (рэгенеруе).
У сусветнай фаўне каля 80 родаў, больш як 900 відаў. Выкапнёвыя рэшткі вядомы з эацэну.
Жывуць пераважна ў трапічных, субтрапічных, часткова ўмераных зонах. Большасць трымаецца на дрэвах, скалах, абрывах і інш. Селяцца ў дамах. Пустынныя віды звычайна рыюць норкі. Змрокавыя і начныя жывёлы. Найбольш вядомыя прадстаўнікі родаў геконы, гекончыкі і эўблефары, якія жывуць пераважна на Каўказе і Крыме, у пустынях і паўпустынях Казахстана, Сярэдняй Азіі.
