Георгі Пулеўскі

Георгі Пулеўскі
Георгі Пулеўскі
	Георги Пулевски
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	балг.: Георги Пулевски
Дата нараджэння	1817
Месца нараджэння	Галічнік[d], абшчына Маўрава і Растуша[d], Паўночная Македонія;
Дата смерці	13 лютага 1893
Месца смерці	Сафія, абшчына Сталічна[d], гарадская вобласць Сафія[d], Балгарыя;
Грамадзянства	Асманская імперыя, Валахія, Румынія, Сербія, Балгарыя
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	рэвалюцыянер, публіцыст, паэт, празаік, архітэктар, лінгвіст
Мова твораў	македонская, балгарская, сербская
Подпіс
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Георгі Пулеўскі (балг.: Георги Пулевски; макед.: Ѓорѓи Пулевски; макед.: Ѓорѓија Пулевски) — балгара-македонскі нацыянал-рэвалюцыянер і публіцыст^[2]. Ён адным з першых у Новы час паставіў пытанне пра асобную македонскую нацыю, пра самастойную македонскую мову^[3], хоць і не даў на іх на іх адназначных адказаў. Публіцыст Крстэ Місіркаў лічыў Пулеўскага адным з заснавальнікаў македанізму. Быў яскравай і рознабаковай асобай, праславіўся і як лінгвіст, і як палявы камандзір гайдукоў, і як архітэктар.

Біяграфія

Георгі Пулеўскі нарадзіўся ў 1817 годзе, у горным македонскім сяле Галічнік, якое знаходзілася ў той час у складзе Асманскай імперыі. Георгі да македонскага племя міякаў (мијаци). У Галічніку існуе паданне пра тое, што «продкі Георгі Пулеўскага перасяліліся ў Галічнік у канцы XV стагоддзя з невялікага прыморскага гарадка Пула, размешчанага на поўдзень ад Скадара, у Паўночнай Албаніі». Пра юныя гады Пулеўскага мала што вядома. Ён доўга працаваў муляром у Дунайскіх княствах Валахіі і Малдавіі, які ў 1859 г. аб’ядналіся ў Румынію. У сталым узросце стаў архітэктарам^[4]. З княстваў Пулеўскі часта прыязджаў у родныя краі. У цяснінах Гола Брдо, на захад ад Галічніка, на стыку Македоніі з Албаніяй, ён сфарміраваў гайдуцкую чэту (дружыну), якая вельмі непакоіла турэцкіх акупантаў^[5].

У Румыніі, верагодна, ужо пасля Крымскай вайны, Пулеўскі пазнаёміўся са сваім цёзкай Георгі Ракоўскім — іншым праслаўленым балгарскім гайдуком. Чэта Ракоўскага паспяхова дзейнічала супраць туркаў на ўсходзе Балгарыі, у раёне Рогі Старой Планіны. У 1861—1862 гадах Ракоўскі стварыў у Бялградзе Першую Балгарскую легію. А Георгі Пулеўскі сфарміраваў у складзе Легіі чэту, неўзабаве якая даставіла шмат непрыемнасцей турэцкаму гарнізону Бялграда.

У хуткім часе пачалося супрацоўніцтва Пулеўскага з сербскай інтэлігенцыяй. У тыя гады актывізавалася сербская прапаганда ў Македоніі — і пэўныя бялградскія колы разлічвалі скарыстаць у сваіх мэтах македонскага ваяводу Пулеўскага, які пасяліўся ў Сербіі. Сербскія ўлады спансавалі^[6] издание двух уникальных словарей, составленных Пулевским. За ними закрепились названия «Четырёхязычник Пулевского»^[7] (Бялрад, 1873) і «Триязычник Пулевского»

Зноскі

↑ ^а ^б Dordi Pulevski // VIAF ID
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54919"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19832964"></a>
↑ Военна история на българите от древността до наши дни, Том 5 от История на Българите, Автор Георги Бакалов, Издател TRUD Publishers, 2007, ISBN 9546212350, стр. 335.
↑ Юлия Митева, Идеята за езика в македонския литературен кръжок — естетически и идеологически аспекти
↑ Гл.: «Речник от четири йезика. I, Српско-Албански, II Арбански-Арнаутски. III Турски. IV Гръцки. Скроена и написана от Джорджа М. Пулевски, архитекта у Галичник окружие дибранско 1872 година. I-ва част. Београд, штампария Н. Стефановича и дружине. 1873.»
↑ Филиповиħ, Миленко. С. Голо Брдо. Белешке о насељима, пореклу становништва, народном животу и обичаjима, Скопље 1940, с. 21, бел. 14.
↑ Тодев, Илия. Към друго минало, VIGAL, 1999, стр. 72.
↑ «Речник от четири йезика. I, Српско-Албански, II Арбански-Арнаутски. III Турски. IV Гръцки. Скроена и написана от Джорджа М. Пулевски, архитекта у Галичник окружие дибранско 1872 година. I-ва част. Београд, штампария Н. Стефановича и дружине. 1873.»

Літаратура

Αγγελοπούλου, Άννα (2008). Έθνος και γλώσσα στα Βαλκάνια: Η εικόνα του έργου του Gjorgija Pulevski (1822/1823;-1893) στην ιστοριογραφία της Πρώην Γιουκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, ΚΗ ́ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ, 25 - 27 Μαΐου 2007. Πρακτικά (PDF). Θεσσαλονίκη: Ελληνική Ιστορική Εταιρεία. pp. 185–198. Архівавана (PDF) з арыгінала 3 мая 2014. Праверана 2014-08-11.

Спасылкі

За националното определение на Георги Пулевски през 70-те и 80-те години на XIX век(недаступная спасылка)
Мияк Галички (Георги Пулевски), «Речник од три јазика», Държавна печатница, Белград 1875 г. Архівавана 5 сакавіка 2012.

[_534ccfee381c37e2-1] а ^б Dordi Pulevski // VIAF ID
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54919"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19832964"></a>

[2] Военна история на българите от древността до наши дни, Том 5 от История на Българите, Автор Георги Бакалов, Издател TRUD Publishers, 2007, ISBN 9546212350, стр. 335.

[3] Юлия Митева, Идеята за езика в македонския литературен кръжок — естетически и идеологически аспекти

[4] Гл.: «Речник от четири йезика. I, Српско-Албански, II Арбански-Арнаутски. III Турски. IV Гръцки. Скроена и написана от Джорджа М. Пулевски, архитекта у Галичник окружие дибранско 1872 година. I-ва част. Београд, штампария Н. Стефановича и дружине. 1873.»

[5] Филиповиħ, Миленко. С. Голо Брдо. Белешке о насељима, пореклу становништва, народном животу и обичаjима, Скопље 1940, с. 21, бел. 14.

[6] Тодев, Илия. Към друго минало, VIGAL, 1999, стр. 72.

[7] «Речник от четири йезика. I, Српско-Албански, II Арбански-Арнаутски. III Турски. IV Гръцки. Скроена и написана от Джорджа М. Пулевски, архитекта у Галичник окружие дибранско 1872 година. I-ва част. Београд, штампария Н. Стефановича и дружине. 1873.»

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]