Гомсельмаш

ААТ «Гомсельмаш»
Тып	ААТ
Заснаванне	1930
Размяшчэнне	Гомель, вул. Шасэйная, 41.
Ключавыя постаці	Аляксандр Аляксандравіч Новікаў (генеральны дырэктар)
Галіна	сельскагаспадарчае машынабудаванне[d]
Прадукцыя	сельскагаспадарчая тэхніка і камбайн[d]
Колькасць супрацоўнікаў	8108 (2 квартал 2015)
Дэвіз	Самы галоўны капітал — наш згуртаваны і здаровы персанал
Даччыныя кампаніі	Лідаграпроммаш[d] і Гомельскі завод ліцця і нармаляў[d]
Сайт	www.gomselmash.by

Камбайны «Палессе»

Гомсельмаш (фірменнае найменне — Адкрытае акцыянернае таварыства «Гомсельмаш») — беларускі вытворца сельгастэхнікі (г. Гомель).

Гісторыя

1928—1941

Будаўніцтва завода сельскагаспадарчых машын у Гомелі пачалося ў 1928 годзе. Днём нараджэння завода «Гомсельмаш» лічыцца 15 кастрычніка 1930 года, калі выдаў першую плаўленне ліцейны цэх.

Выхад завода на праектную магутнасць і яго паспяховая праца ў 1930-я гады дазволілі СССР цалкам адмовіцца ад імпарту дзясяткаў найменняў машын для кормавытворчасці, збожжавай гаспадаркі, льно- і каноплеводства, першаснай перапрацоўкі лубяных культур — такімі машынамі сельгасвытворцаў забяспечваў «Гомсельмаш». У 1940 годзе 18 з 26 найменняў прадукцыі «Гомсельмаша» былі ўключаныя ў савецкі экспарт.

У эвакуацыі

У гады Вялікай Айчыннай вайны завод працаваў у эвакуацыі. У г. Курган прыбыло 1.100 вагонаў з абсталяваннем, няскончанай прадукцыяй і інш. Маёмасцю Гомельскага завода сельскагаспадарчага машынабудавання. Усё гэта паступіла на базу Курганскага машынабудаўнічага завода (дырэктар П. А. Маркаў). Разам з абсталяваннем прыбыло 290 кадравых рабочых, 135 інжынерна-тэхнічных работнікаў і 43 служачых. Заводы аб’яднаны ў адно прадпрыемства «Уралсельмаш», дырэктарам якога прызначаны Анатоль Калмановіч Генкін, сакратаром партбюро абраны Н. К. Соболенко. Завод атрымаў заданне арганізаваць выпуск мін і мінамётаў. 26 жніўня 1941 года кіраўніцтва заводу «Уралсельмаш» далажыла Курганскаму гаркаму УКП(б) аб адгрузцы першай партыі баявой прадукцыі. У канцы снежня 1941 года ў «Уралсельмаш» ўліўся эвакуяваны цэх Люберецкого завода сельскагаспадарчага машынабудавання імя Ухтомского і частка Кіраваградскай завода «Чырвоная зорка». Пяць разоў заваёўваў калектыў завода пераходзячы Чырвоны Сцяг ЦК УКП(б), Дзяржаўнага камітэта абароны, УЦСПС і Міністэрства ўзбраення. Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 7 студзеня 1946 «Уралсельмаш» пераведзены ў падпарадкаванне Міністэрства сельскагаспадарчага машынабудавання. У 1948 дырэктарам прызначаны А. Д. Шабельнік. У студзені 1950 «Уралсельмаш» падзелены на 2 самастойных прадпрыемствы: завод на старой пляцоўцы атрымаў найменне «Кургансельмаш», а на новай пляцоўцы захаваў назву «Уралсельмаш», пасля Адкрытае акцыянернае таварыства «„Русіч“ — Курганскі завод колавых цягачоў імя Д. М. Карбышава».

1944—1955

Цалкам разбураная матэрыяльна-тэхнічная база завода ў Гомелі адноўленая на даваенным узроўні за тры гады (1944—1947). У 1950 даваенны аб’ём вытворчасці пераўзыдзены ўдвая. Пасля стварэння ў 1947 спецыяльнага канструктарскага бюро выразна вызначаецца спецыялізацыя «Гомсельмаша»: стварэнне і вытворчасць машын для комплекснай механізацыі тэхналагічных працэсаў у кормавытворчасці. Пачаты работы па стварэнні першага айчыннага сіласаўборачных камбайна.

1956—1976

У 1956 года на «Гомсельмашы» пачата масавае вытворчасць прычапных сіласаўборачных камбайнаў СК-2,6. На працягу наступных двух дзесяцігоддзяў з канвеера «Гомсельмаша» схадзілі новыя, больш дасканалыя мадэлі прычапных камбайнаў: СК-2,6А, УКСК-2,6, КС-2,6, КС-1,8 «Віхура». Было таксама асвоена вытворчасць спецыяльных трактарных прычэпаў-ёмістасцяў для перавозкі здробненай зялёнай масы.

1977—1986

У 1970-я гады растуць запатрабаванні жывёлагадоўлі ў магутнай кармавой базе і якасных кармах ўжо не маглі быць цалкам забяспечаны за кошт прымянення прычапных камбайнаў.

На «Гомсельмашы» была створана канструкцыя, праведзены выпрабаванні і ў 1977—1978 гг. арганізавана вытворчасць першага айчыннага самаходнага кормаўборачнага камбайна КСК-100. У 1978 на базе завода створана вытворчае аб’яднанне «Гомсельмаш», галоўнай задачай якога стаў масавы выпуск самаходных камбайнаў. У выніку буйнамаштабнай рэканструкцыі і новага будаўніцтва былі створаны вытворчыя магутнасці, якія ў некалькі разоў пераўзыходзілі ўзровень, дасягнуты «Гомсельмаш» за ўсю яго папярэднюю гісторыю. Да 1986 праведзена карэнная мадэрнізацыя камбайна КСК-100 і пачаты выпуск новых мадэляў КСК-100А і КСК-100А-1.

Камбайн КСК-100 і яго мадыфікацыі на дзесяцігоддзі сталі асноўнымі кормаўборачнымі машынамі ў СССР (пасля ў краінах СНД).

1987—1999

Далейшае развіццё сельскагаспадарчай вытворчасці вылучыла на першы план задачу павышэння яго рэнтабельнасці. Неабходна было стварэнне такой сельскагаспадарчай тэхнікі, якая нароўні з высокай прадукцыйнасцю і якасцю уборкі забяспечвае значнае зніжэнне ўдзельных выдаткаў на вытворчасць сельскагаспадарчай прадукцыі.

У 1987 «Гомсельмаш» у супрацоўніцтве з ВИМом і побач галіновых НДІ і КБ прыступіў да стварэння прынцыпова новага для айчыннага машынабудавання тыпу сельскагаспадарчай тэхнікі -Універсальны энергасродку (УЭС) са шлейфам навясных машын рознага прызначэння.

У 1989 пачаты выпуск універсальнага энергасродку УЭС-250 «Палессе». У машыне, абсталяванай рухавіком магутнасцю 250 л.з., рэалізаваная магчымасць перадачы 100 % магутнасці праз валы адбору магутнасці, што дазваляе эфектыўна агрэгаціраваліся з ёй машыны і камбайны з актыўнымі працоўнымі органамі, спажываюць значную частку магутнасці рухавіка. У УЭС-250 і створаных у 90-я гады новых мадэлях энергасродку выкарыстаны канструктыўныя рашэнні, якія вызначаюць сусветнай тэхнічны ўзровень.

Энергасродкаў УЭС-250 і створаны адначасова з ім полунавесной кормаўборачны камбайн КПК-3000 склалі кормаўборачны комплекс К-Г-6 «Палессе». Ужо ў 1990—1991 гг. комплексы К-Г-6 пастаўляліся ва ўсе асноўныя сельскагаспадарчыя рэгіёны СССР. У 1990-я гады, а таксама ў пачатку стагоддзя на «Гомсельмашы» створана і запушчана ў вытворчасць сістэма навясных машын для працы з УЭС:

• 1989 — камбайн полунавесной кормаўборачны КПК-3000 «Палессе»;
• 1994 — камбайн буракаўборачны навясны КСН-6 (у далейшым распрацаваны і выпускаюцца некалькі мадыфікацый камбайны, у тым ліку для цяжкіх глеб). Адначасова створаны падборшчык-пагрузчык карняплодаў ППК-6, а ў 1997 — сеялка дакладнага высеву СТВ-12;
• 1997 — касілка-плюшчылка ратацыйнай КПР-6 шырынёй захопу 6 м (з 2005 г. замест КПР-6 вырабляецца касілка-плюшчылка трохсекцыйнага навясная КПР-9 захопам 9м);
• 1999 — камплект абсталявання для зерноуборки, які ў агрэгаце з УЭС-2-250А (280А) утварае комплекс збожжаўборачны ротарны КЗР-10 «Палессе-Ротар»;
• 2002 — барана навясная ратацыйнай БНР-6, якая ў камплекце з сеялкай ўтварае агрегатируемый з УЭС універсальны камбінаваны агрэгат УКА-6.

Практыка прымянення комплексаў машын на базе універсальнага энергасродку паказала, што кожны з іх валодае добрымі якасцямі сучасных спецыялізаваных самаходных камбайнаў, спалучаючы высокую прадукцыйнасць з высокім якасцю уборкі. Пры гэтым комплексы «Палессе» забяспечваюць нізкія ўдзельныя выдаткі на ўборку і хуткую акупнасць.

Для кормавытворчасці ў 1990-я гады створаны новыя мадыфікацыі самаходнага камбайна КСК-100А, прычапной камбайн КДП-3000 «Палессе», самаходная касілка-плюшчылка КС-80, прычапная касілка-плюшчылка КПП-4,2, навясная касілка-здрабняльнік "Полесье- 1500 ".

1999—2009

У 1999 годзе у выйшлі на палі першыя збожжаўборачныя комплексы КЗР-10 «Палессе-Ротар» на базе ўніверсальнага энергасродку УЭС-2-250А «Палессе». Тым самым быў пакладзены пачатак стварэнню і развіццю беларускага збожжаўборачнага камбайнабудавання.

У 2001—2005 г. «Гомсельмаш» вырабляў таксама самаходны збожжаўборачны камбайн КЗС-7 «Палессе» (11,5 т / гадзіну). Аснашчэнне АПК Беларусі комплексамі КЗР-10 і камбайнамі КЗС-7 дазволіла ў асноўным вывесці з эксплуатацыі састарэлыя і выпрацавалі свой рэсурс камбайны СК-5 «Ніва» і «Дон-1500» і вырашыць праблему камбайнавага дэфіцыту з найменшымі выдаткамі сродкаў.

Канструктарамі «Гомсельмаша» створаны новыя мадэлі збожжаўборачных камбайнаў «Палессе-10К» (вырабляецца з 2005 года) і «Палессе-1218». Камбайны сучаснага тэхнічнага ўзроўню разлічаны на прадукцыйнасць па збожжу адпаведна 15-16 і 18 т / гадзіну і аснашчаны інфармацыйна-кіруючай сістэмай на базе бартавога кампутара. З 2005 а вядуцца работы па стварэнні звышмагутнага збожжаўборачнага камбайна.

Створаны і вырабляюцца мадыфікацыі буракаўборачных камбайна КСН-6-3 і КСН-6-2М, а таксама глебаапрацоўчыя машыны: культыватары-окучники-грядообразователи, культыватары фрэзерныя універсальныя, плугі-культыватары.

У 2005 пачата серыйную вытворчасць адразу чатырох канструктыўна і тэхналагічна складаных машын: комплексу высокапрадукцыйнага «Палессе-800», касілкі-плюшчылкі трохсекцыйнага КПР-9, камбайн збожжаўборачнага самаходнага «Палессе-10К» і полуприцепного бульбаўборачнага камбайна ПЧК-2/2 .

Асвойваецца новы напрамак — вытворчасць самаходных збожжаўборачных камбайнаў. Пачынаецца выпуск самага прадукцыйнага ў СНД камбайн GS 12. мадэрнізуюць Палессе 07 і на яго базе ствараецца новая машына Палессе GS 812. пачынаецца выпуск самых прадуктыўных і магутных: збожжаўборачнага камбайна Палессе GS 14, кормаўборачнага камбайна Палессе FS80, энергасродку Палессе 290/450.

Пасля 2014 года

11 жніўня 2014 Міністэрствам эканомікі РБ зарэгістраваны холдынг «Гомсельмаш» у Дзяржаўным рэестры холдынгаў за № 83.

Загадам Міністэрства прамысловасці РБ ад 2014/03/14 № 171 кіруючай кампаніяй холдынгу вызначана ААТ «Гомсельмаш». Астатнія ўдзельнікі холдынгу, застаючыся самастойнымі юрыдычнымі асобамі — адкрытымі акцыянернымі таварыствамі, маюць статус даччыных кампаній: ААТ «ГЗЛиН», ААТ «ГЗ СИиТО», ААТ «СМЗ», ААТ «НТЦК» і ААТ «СП-Буд».

Пачынаючы з 2018 года завод працуе са стратамі: 2018 — 67,8 млн бел. руб.; 2019 — 31 млн бел. руб.; 2020 — 407 млн бел. руб. Па стане на жнівень 2021 года завод быў вінен 1,1 млрд бел. руб. крэдытаў па доўгатэрміновых абавязаннях і 512 млн бел. руб. па кароткатэрміновых крэдытах.

12 мая 2023 года Украіна ўвяла санкцыі супраць «Гомсельмаша» і Гомельскага завода ліцця і нармалей.

Прадукцыя

«Гомсельмаш» мадэльныя шэрагі машын рознага прызначэння, што дазваляе забяспечыць тэхнікай ад аднаго вытворцы ўсе асноўныя тэхналагічныя працэсы раслінаводства, ад комплекснай апрацоўкі глебы і сяўбы да ўборкі ўраджаю.

Тэхналагічны шэраг: збожжаўборачныя камбайны і комплексы для ўборкі кармавых культур на сена, сянаж і сілас, збожжавых, крупяных культур і рапсу, цукровых буракоў, бульбы; касілкі, прычапныя і навясныя машыны для комплекснай апрацоўкі глебы.   Магутнаснага шэраг: самаходныя збожжаўборачныя камбайны і комплексы — ад 210 да 360 л.з., кормаўборачныя камбайны і комплексы — ад 235 да 450 л.з., прычапныя і навясныя машыны энергаёмістасцю ад 50 да 350 л.з.

Асноўныя заводы кампаніі «Гомсельмаш» размешчаны ў Гомелі — адміністрацыйным цэнтры паўднёва-усходу Беларусі, другім па колькасці насельніцтва і эканамічным значэнні горадзе краіны. Кампанія размяшчае таксама заводам у Светлагорску (Гомельская вобласць) па вытворчасці рэжучых апаратаў жняярак.

У Расійскай Федэрацыі, у Бранску, працуе сумеснае беларуска-расійскае прадпрыемства «Брансксельмаш», якое вырабляе ў кааперацыі з «Гомсельмашам» кормаўборачныя і збожжаўборачныя камбайны. У Аргентыне працуе філіял кампаніі, у Кітаі — пастаяннае прадстаўніцтва кампаніі. У Рэспубліцы Татарстан (Расійская Федэрацыя) і Казахстане створаны сумесныя вытворчасці збожжаўборачнай тэхнікі.

Акрамя асноўнай прадукцыі, ВА «Гомсельмаш» вырабляе запасныя часткі да ўсіх машын, якія выпускаюцца, і ажыццяўляе іх рамонт, а таксама выпускае шырокі асартымент тавараў народнага спажывання.

Паказчыкі ў 2008 годзе

Выручка ВА «Гомсельмаш» — 1772000000000 бел руб. (1 долар у 2008 г. — 2150 бел руб.). Рост — на 35,3 % (у параўнанні з 2007).

У тым ліку галаўное прадпрыемства «Гомсельмаш» у 2008 павялічыла аб’ём выручкі ад рэалізацыі на 30,2 % да 1300000000000 бел руб.

Аб’ём вытворчасці таварнай прадукцыі ў 2008 — 1177000000000 бел руб. (рост на 35,3 % у параўнанні з 2007). У тым ліку галаўное прадпрыемства нарасціла выпуск тэхнікі на 30,2 % да 795.039.000.000 бел руб.

Экспарт прадукцыі ў 2008 — $ 210 млн (рост у 2 разы да ўзроўню 2007).

Паказчыкі ў 2009 годзе

У 2009 годзе аб’ём экспарту ВА «Гомсельмаш» склаў $ 217 млн. У цэлым у 2009 годзе для АПК Беларусі «Гомсельмаш» вырабіў і адправіў у гаспадаркі 1612 адзінак кормаўборачнай і збожжаўборачнай самаходнай тэхнікі і павялічыў аб’ём вытворчасці таварнай прадукцыі ў фізічным выражэнні на 17,8 % у параўнанні з 2008 годам.

Генеральныя дырэктары

• Валерый Аляксеевіч Жмайлік (1995—2012)
• Аляксандр Іванавіч Камко (2013—2019)
• Аляксандр Аляксандравіч Новікаў (з 2019 года)

Літаратура

• Лён (руск.) / сост. Л. В. Ловчая; под общ. ред. И. А. Голуба; худож. В. В. Котович. — Минск: Беларус. Энцыкл. імя П. Броўкі, 2009. — 168 с.: ил..

Спасылкі

• Афіцыйны сайт прадпрыемства Архівавана 14 лістапада 2019.