Даніэль Дэфо

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Даніэль Дэфо
Daniel Defoe
DanielDefoe.jpg
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні Даніэль Фо (Daniel Foe)
Дата нараджэння каля 13 верасня 1660(1660-09-13)[1][2][…], 3 красавіка 1660(1660-04-03)[4] ці 30 верасня 1660(1660-09-30)[5]
Месца нараджэння
Дата смерці 24 красавіка 1731(1731-04-24)[1][7][…] ці 1731[9]
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Бацька James Foe[d][12]
Маці Alice Marsh[d][12]
Жонка Мэры Тафлі[d]
Дзеці Benjamin Norton Defoe[d] і Sofia Defoe[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці журналіст, раманіст, празаік, дзіцячы пісьменнік, іміджмейкер, пісьменнік, бізнесмен, публіцыст, паэт, выдавец
Гады творчасці 1700 — цяп. час
Мова твораў англійская
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку

Даніэль Дэфо (англ.: Daniel Defoe; нарадзіўся пад імем Daniel Foe; каля 1660, Крыплгейт — 24 красавіка[13] 1731, Мурфілдс) — англійскі празаік і публіцыст, вядомы галоўным чынам як аўтар «Рабінзона Круза».

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Скончыў дысентэрскую (пурытанскую) акадэмію. Пісаў палітычныя памфлеты, вершаваныя сатыры («Чыстакроўны англічанін», 1701; «Найкарацейшы шлях расправы з дысентэрамі», 1702), за якія быў прыгавораны да турэмнага зняволення. Аўтар дакументальнай прозы («Запіскі кавалера», 1720; «Дзённік чумнага горада», 1722), авантурна-прыгодніцкіх раманаў («Капітан Сінгльтан», 1720, «Гісторыя палкоўніка Жака» і «Моль Флендэрс», абодва 1722).

Дэфо лічаць адным з першых прыхільнікаў рамана як жанру. Ён дапамог папулярызаваць гэты жанр у Вялікабрытаніі, а некаторыя лічаць яго адным з заснавальнікаў англійскага рамана. Дэфо пладавіты і разнастайны пісьменнік, ён напісаў больш за 500 кніг, памфлетаў і часопісаў на розныя тэмы (палітыка, эканоміка, крымінальнасць, рэлігія, шлюб, псіхалогія, звышнатуральнае і інш.) Ён быў таксама заснавальнікам эканамічнага журналізма. Заснавальнік і кіраўнік брытанскай разведкі і контрразведкі ў 1709—1713 гадах.

Сусветную вядомасць яму прынёс раман «Жыццё і дзіўныя прыгоды марахода Рабінзона Круза» (ч. 1—2, 1719). Тэма «рабінзанады» як спроба стварэння асноў матэрыяльнай і духоўнай культуры ў адрыве ад цывілізацыі стала вельмі папулярная і выклікала ў далейшым шмат наследаванняў (у беларускай літаратуры «Палескія рабінзоны» Я. Маўра). На беларускую мову раман пераклала А. Васілевіч (1976).

Беларускія пераклады[правіць | правіць зыходнік]

  • Жыццё і дзіўныя прыгоды марахода Рабінзона Круза: Раман / Пер. А. Васілевіч. — Мн.: Юнацтва, 1994.

Зноскі

  1. а б в г Кагарлицкий Ю. И. Дефо // Краткая литературная энциклопедияМ.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 2.
  2. Daniel Defoe
  3. Daniel Defoe — 1999.
  4. BeWeB Праверана 14 лютага 2021.
  5. The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
  6. а б http://web.archive.org/web/20170402195533/http://jeugdliteratuur.org:80/auteurs/daniel-defoe
  7. Deutsche Nationalbibliothek Record #118524275 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 15 кастрычніка 2015.
  8. Daniel Defoe // Nationalencyklopedin — 1999. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  9. Library of the World's Best Literature / пад рэд. C. D. Warner — 1897.
  10. Oxford Dictionary of National Biography / C. MatthewOxford: OUP, 2004.
  11. Find a Grave — 1996.
  12. а б Lundy D. R. The Peerage
  13. Дата смерці ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.6., Мн., 1998, С.365.