Джэймс Джордж Фрэзер
Джэймс Джордж Фрэзер | |
---|---|
James George Frazer | |
![]() | |
Дата нараджэння | 1 студзеня 1854[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 7 мая 1941[1][2][…] (87 гадоў) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Бацька | Daniel Frazer[d][3] |
Муж | Lilly Frazer[d] |
Род дзейнасці | антраполаг, пісьменнік, гісторык, міфограф, класіцыст, багаслоў, фалькларыст, этнолаг, этнограф |
Навуковая сфера | антрапалогія, культуралогія, фальклор, гісторыя рэлігіі |
Месца працы | |
Альма-матар | |
Навуковы кіраўнік | William Robertson Smith[d] |
Член у | |
Узнагароды | |
![]() |
Джэймс Джордж Фрэзер (Фрэйзер) (Sir James George Frazer; 1 студзеня 1854, Глазга, Шатландыя - 7 мая 1941, Кембрыдж) — брытанскі антраполаг, культуролаг, фалькларыст і гісторык рэлігіі, прадстаўнік класічнай англійскай сацыяльнай антрапалогіі, які ўнёс вялікі ўклад у вывучэнне татэмізма, магіі і трансфармацыі рэлігійных вераванняў на працягу гісторыі чалавецтва. Аўтар 12-томнай працы «Залатая галіна» («The Golden Bough»).
Біяграфічныя звесткі[правіць | правіць зыходнік]
Атрымаў адукацыю юрыста, але ніколі не займаўся юрыдычнай практыкай. На выбар кірунку яго навуковых даследаванняў аказала кніга Э. Б. Тайлара «Першабытная культура», пасля азнаямлення з якой Дж. Фрэзер вырашыў стаць антраполагам і паступіў у Трыніці-каледж Кембрыджскага ўніверсітэта. Вучыўся таксама ва ўніверсітэце Глазга (Шатландыя).
У сваіх даследаванняў выкарыстоўваў параўнальны метад пры аналізе звычаяў і паўсядзённай жыццядзейнасці «прымітыўных народаў». Выкладаў сацыяльную антрапалогію ва ўніверсітэце Ліверпуля.
Меў шмат вышэйшых акадэмічных узнагарод, а ў 1914 атрымаў рыцарскую годнасць.
Навуковая і даследчыцкая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]
На працягу многіх гадоў Дж. Фрэзер займаўся даследаваннямі з'яў татэмізму і табу. Прытрымліваўся канцэпцыі т.зв. «псіхічнага адзінства», паводле якой універсальнае падабенства праяў чалавечага розуму з'яўляецца важнейшым фактарам эвалюцыі чалавецтва. Ва ўспрыманні Дж. Фрэзера антрапалогія — гэта «навука аб чалавечых пачатках». Найбольш вядомая праца Дж. Фрэзера «Залатая галіна», у якой сістэматызаваны фактычны матэрыял пра першабытнкю магію, міфалогіі, татэмізм, анімізм, табу, рэлігійныя вераванні, фальклор і звычаі розных народаў. Яна была ўпершыню апублікавана ў 1890, а пазней была перакладзена на мноства моў свету. Сярод іншых значных прац — «Татэмізм і экзагамія» (1910), «Фальклор у Старым Запавеце» (1918), «Галава Гаргоны» (1918).
Бібліяграфія[правіць | правіць зыходнік]
- Татэмізм = Totemism. — 1887.
- Залатая галіна: даследаванне магіі і рэлігіі = The Golden Bough: a Study in Magic and Religion. — 1890. (1-е выданне)
- Паўсаній. Апісанні Грэцыі = Descriptions of Greece. — 1897. (пераклад і каментары)
- Залатая галіна = The Golden Bough. — 1900. (2-е выданне)
- Psyche's Task. — London: Macmillan, 1909.
- Татэмізм і экзагамія = Totemism and Exogamy. — 1910.
- Залатая галіна = The Golden Bough. — 1906-15. (3-е выданне)
- Вера ў неўміручасць і шанаванне памерлых = The Belief in Immortality and the Worship of the Dead. — 1913-24.
- Фальклор у Старым запавеце = Folk-lore in the Old Testament. — 1918.
- Apollodorus: the Library. — 1921.
- Шанаванне прыроды = The Worship of Nature. — 1926.
- Галава Гаргоны = The Gorgon’s Head and other Literary Pieces. — 1927.
- Чалавек, Бог і неўміручасць = Man, God, and Immortality. — 1927.
- Адвакат д'ябла = Devil’s Advocate. — 1928.
- Авідзій. Фасты = Fasti. — 1929. (пераклад)
- Міфы пра паходжанне агню = Myths of the Origin of Fire. — 1930.
- Страх смерці ў прымітыўных рэлігіях = The Fear of the Dead in Primitive Religion. — 1933-36.
- Стварэнне і эвалюцыя прымітыўных касмагоній і інш. твора = Creation and Evolution in Primitive Cosmogenies, and Other Pieces. — 1935.
Зноскі
- ↑ а б J. G. Frazer // Internet Speculative Fiction Database — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б J.G. Frazer // KNAW Past Members Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Lundy D. R. The Peerage
- ↑ https://aibl.fr/academiciens-depuis-1663/ Праверана 3 красавіка 2023.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Культуралогія: Энцыклапедычны даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі. — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6
- Robert Ackerman Frazer, James G. // Encyclopedia of Religion. — 2005. — Т. 5. — С. 3190—3193. — ISBN 0-02-865738-1.
- John B. Vickery. The Literary Impact of «The Golden Bough». — Princeton, 1973.
- Robert Fraser. The Making of «The Golden Bough». — London, 1990.
- Robert Ackerman. J. G. Frazer: his life and work. — Cambridge: Cambridge University Press, 1987. — ISBN 0-521-34093-4.
- Robert Ackerman J. G. Frazer and the Jews // Religion. — 1992. — № 22. — С. 135-150.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Залатая галіна. — 1922. Архівавана 8 лютага 2009. (у 2-х тамах)
- Залатая галіна. — 1922. (англ.)
- Працы Фрэзера (англ.)
- Нарадзіліся 1 студзеня
- Нарадзіліся ў 1854 годзе
- Нарадзіліся ў Глазга
- Памерлі 7 мая
- Памерлі ў 1941 годзе
- Памерлі ў Кембрыджы
- Вучоныя Кембрыджскага ўніверсітэта
- Выпускнікі ўніверсітэта Глазга
- Выпускнікі Трыніці-каледжа (Кембрыдж)
- Выпускнікі Кембрыджскага ўніверсітэта
- Члены Лонданскага каралеўскага таварыства
- Члены Брытанскай акадэміі
- Члены Прускай акадэміі навук
- Члены Нідэрландскай каралеўскай акадэміі навук
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Даследчыкі міфалогіі
- Даследчыкі старажытнагрэчаскай міфалогіі і рэлігіі
- Антраполагі Вялікабрытаніі
- Гісторыкі Вялікабрытаніі
- Постаці брытанскага рэлігіязнаўства
- Постаці брытанскай культуралогіі
- Этнографы Вялікабрытаніі