Джэймс Фенімар Купер

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Джэймс Фенімар Купер
James Fenimore Cooper
Партрэт Джэймса Фенімара Купера (худы. — Джон Уэслі Джарвіс, 1822)
Партрэт Джэймса Фенімара Купера (худы. — Джон Уэслі Джарвіс, 1822)
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 15 верасня 1789(1789-09-15)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 14 верасня 1851(1851-09-14)[1][2][…] (61 год)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Бацька Уільям Купер[d]
Жонка Susan Augusta Delancey[d]
Дзеці С'юзан Фенімар Купер[d], Paul Fenimore Cooper[d] і Charlotte Fenimore Cooper[d]
Альма-матар
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці пісьменнік, афіцэр, раманіст, дзіцячы пісьменнік, біёграф
Гады творчасці 1820—1851
Жанр прыгодніцкая літаратура і нон-фікшн[d]
Мова твораў англійская
Дэбют «Засцярога» (1820)
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку

Джэймс Фенімар Купер (англ.: James Fenimore Cooper; 15 верасня 1789, г. Берлінпан, штат Нью-Джэрсі, ЗША — 14 верасня 1851) — амерыканскі пісьменнік, пачынальнік гістарычнага жанру ў амерыканскай літаратуры.

Біяграфічныя звесткі[правіць | правіць зыходнік]

Вучыўся ў Ельскім універсітэце. У 1806—10 служыў на флоце. У 1826—33 жыў у Еўропе.

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Першы раман «Перасцярога» (1820). Гістарычны раман «Шпіён» (1821) расказвае пра вайну за незалежнасць у Паўночнай Амерыцы 1775—83. Рамантычная паэтызацыя мора ў раманах «Лоцман» (1823), «Чырвоны карсар» (1827), «Марская чараўніца» (1830). У цэнтры нацыянальнай эпапеі з 5 раманаў («Піянеры», 1823; «Апошні з магікан», 1826; «Прэрыя», 1827; «Следапыт», 1840; «Зверабой», 1841) праблемы ўзаемастасункаў прыроды, чалавека і цывілізацыі. Пенталогія вызначаецца рысамі прыгодніцкай, гістарычнай і філасофскай прозы, дасканалай распрацоўкай індзейскай тэмы, якой упершыню нададзена трагічнае гучанне. Аўтар сатырычнага рамана «Манікіны» (1835), «Еўрапейскіх нататкаў» (т. 1—5, 1836—38) і інш. У 1840-я г. апублікаваў каля 20 раманаў.

На беларускую мову асобныя творы Дж. Ф. Купера пераклалі Г. Далідовіч, Я. Саламевіч.

Беларускія пераклады[правіць | правіць зыходнік]

  • Апопші з магікан, або Аповесць пра 1757 год. - Мн., 1996. (пераклаў Генрых Далідовіч);
  • Зверабой, або Першая сцяжына вайны. - Мн., 1997.

Зноскі

  1. а б James Fenimore Cooper // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б James Fenimore Cooper // Nationalencyklopedin — 1999. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. а б jeugdliteratuur.org
  4. Купер Джеймс Фенимор // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 25 лютага 2017.
  5. Find a Grave — 1996. Праверана 8 студзеня 2022.