Дзядкі
Дзядкі | |||||||||||||||||||||
Дзядкі аптэчныя (Agrimonia eupatoria) | |||||||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||||
Тыпавы від | |||||||||||||||||||||
|
Дзядкі́́[1][2] (Agrimonia) — род кветкавых раслін сямейства Ружавыя (Rosaceae).
Батанічнае апісанне
[правіць | правіць зыходнік]Шматгадовыя залозіста-апушаныя травяністыя расліны з высокімі прамастойнымі простымі ці галінастымі сцябламі і кароткімі карэнішчамі. Вышыня да 100 см. Лісце чаргаванае, няпарнаперыстае, з прылісткамі. Кветкі дробныя, жоўтыя, духмяныя, двухлолыя, 5-членныя, у доўгіх коласападобных гронках. Плод — 1—2 арэшкі, укрыты кручкападобнымі шчацінкамі (адсюль беларуская назва роду), з дапамогай якіх плод чапляецца да шэрсці жывёл і вопраткі людзей.
Арэал
[правіць | правіць зыходнік]Адрозніваецца 10 (18[3]) відаў. Пашыраны пераважна ў Паўночным паўшар’і. На тэрыторыі Беларусі дзікарослыя віды: дзядкі аптэчныя, або звычайныя (Agrimonia eupatoria)[4] (нар. назвы смятаннік, сучкі, шчэрб), дзядкі валасістыя (Agrimonia pilosa) і дзядкі высокія, або пахучыя (Agrimonia procera). Растуць у шыракалістых і шыракаліста-хваёвых лясах, на сухіх схілах, у хмызняках і інш.
Значэнне
[правіць | правіць зыходнік]Лекавыя, эфіраалейныя, дубільныя, фарбавальныя і дэкаратыўныя расліны.
Зноскі
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 9. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
- ↑ Agrimonia Архівавана 5 верасня 2017. (англ.) // The Plant List
- ↑ Назва Дзядкі звычайныя згодна з Я. П. Шмярко, І. П. Мазан. Лекавыя расліны ў комплексным лячэнні. — Мн: Навука і тэхніка, 1989. — С. 388. — 399 с. — ISBN 5-343-00120-3.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Вынаеў Г. У. Дзядкі // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).
- Пашына Г. В. Дзядкі // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 184. — 522 с. — 10 000 экз.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Репешок — род Agrimonia: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
- Agrimonia Архівавана 5 верасня 2017. (англ.) // The Plant List
- Agrimonia // ИАС «ООПТ России» (руск.)