Кацярына Мікалаеўна Клятнова

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Кацярына Мікалаеўна Клятнова
Дата нараджэння 3 лютага 1869(1869-02-03)
Месца нараджэння
Дата смерці 29 мая 1938(1938-05-29) (69 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці археолаг, этнограф, гісторык, геолаг, музеязнавец, перакладчыца, preservationist, паэтка, калекцыянер
Навуковая сфера археалогія[1], этнаграфія[1], рэгіянальная гісторыя[d][1], геалогія[1], перакладніцтва[d][1], ахова помнікаў гісторыі і культуры[1], творчае і прафесійнае пісьмо[d][1] і калекцыянаванне[1]
Месца працы
Альма-матар
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Кацярына Мікалаеўна Клятнова (руск.: Екатерина Николаевна Клетнова; 22 студзеня (3 лютага1869, Масква — 29 мая 1938, Ужгарад, Чэхаславакія) — руская вучоная-археолаг, этнограф, геолаг, краязнаўца, калекцыянер, музейны дзеяч, перакладчыца, педагог. Аўтар прац па археалогіі, этнаграфіі і гісторыі Смаленскага краю, вершаў і п’ес, літаратурных перакладаў.

Удзельнічала ў навуковых таварыствах і арганізацыях, звязаных з гісторыяй Смаленшчыны, археалагічных раскопках у Смаленскім і Вяземскім паветах. Выкладала краязнаўства ў Маскоўскім археалагічным інстытуце, Смаленскім інстытуце народнай адукацыі і іншых навучальных установах, аўтар навучальнага дапаможніка для педагогаў «Вывучэнне роднага краю» (1918). Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі ўдзельнічала ў працы арганізацый і камісій па ахове помнікаў. У 1924 годзе эмігравала ў Чэхаславакію, дзе працягвала навуковую дзейнасць, удзельнічала ў грамадскім і навуковым жыцці рускай дыяспары.

Вынікі навуковай дзейнасці ў вобласці гісторыі, геалогіі, археалогіі, этнаграфіі, фальклора, мастацтвазнаўства, прыродазнаўства знайшлі адлюстраванне ў працах «Карысныя выкапні Смаленскай губерні» (1908), «Водгукі Айчыннай вайны ў паданнях і казаннях Вяземскага павета» (1911), «Сяло Семлева ў 1812 годзе» (1912), «Археалагічныя разведкі Вяземскага павета» (1915), «Сімволіка народных упрыгожанняў Смаленскага краю» (1924), «Вялікі Гнёздаўскі магільнік» (1925), «Вытокі рускага народа (скіфа-сармацкія элементы ўсходняга славянства)», «Нараджэнне меандра, яго распаўсюджванне і развіццё» (1933) і іншыя. Літаратурная праца звязана з перакладамі замежных оперных лібрэта і п’ес, з уласных твораў найбольш вядомая п’еса «Слаўны горад Смалявец».

Большая частка археалагічных, этнаграфічных і архіўных калекцый Клятновай страчана пасля рэвалюцыі. Захаваныя матэрыялы знаходзяцца ў розных музеях і архівасховішчах (Дзяржаўны архіў Смаленскай вобласці, Дзяржаўны архіў Расійскай Федэрацыі, Дзяржаўны гістарычны музей, Расійскі дзяржаўны архіў літаратуры і мастацтва, Смаленскі дзяржаўны музей-запаведнік і іншыя). На пачатак XXI стагоддзя большая частка спадчыны застаецца нявывучанай.

З 1999 года ў Вязьме праходзяць навукова-практычныя канферэнцыі «Клятноўскія чытанні». Паводле ацэнак даследчыкаў, Клятнова была адной з першых расійскіх жанчын-археолагаў і першых археолагаў Смаленшчыны, пакінуўшы «глыбокі след у навуковым і культурным развіцці Смаленскага краю ў першай чвэрці XX ст.». Яе працы не страцілі навуковага значэння нават у XXI стагоддзі.

У 2014 годзе ў Вязьме ўстаноўлена прысвечаная ёй мемарыяльная дошка.

Зноскі

  1. а б в г д е ё ж Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]