Марцін Беерынк
Марцін Вілем Беерынк | |
---|---|
нідэрл.: Martinus Willem Beijerinck | |
![]() | |
Дата нараджэння | 16 сакавіка 1851[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 1 студзеня 1931[1][2][…] (79 гадоў) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | энтамолаг, біёлаг, мікрабіёлаг, прафесар, вірусолаг, батанік, выкладчык універсітэта |
Навуковая сфера | мікрабіялогія, батаніка, вірусалогія |
Месца працы | |
Альма-матар | |
Вядомыя вучні | Jan Smit[d] |
Вядомая як | адзін з першаадкрывальнікаў вірусаў |
Член у | |
Узнагароды |
медаль Левенгука (1905) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (29 красавіка 1926) |
![]() |
Сістэматык жывой прыроды | |||
---|---|---|---|
Аўтар найменняў шэрага батанічных таксонаў. У батанічнай (бінарнай) наменклатуры гэтыя назвы дапаўняюцца скарачэннем «Beij.». Персанальная старонка на сайце IPNI Аўтар найменняў шэрага мікрабіялагічных таксонаў. Паводле кодэкса наменклатуры бактэрый гэтыя назвы дапаўняюцца абазначэннем «Beijerinck».
|
Марцін Вілем Беерынк (нідэрл.: Martinus Willem Beijerinck, 16 сакавіка 1851, Амстэрдам, Нідэрланды — 1 студзеня 1931) — галандскі батанік і мікрабіёлаг, адзін з заснавальнікаў вірусалогіі.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Скончыў тэхнічную школу ў г.Дэлфт. Атрымаў ступень доктара навук у Лейдэнскім універсітэце ў 1877 годзе.[4]. Працаваў настаўнікам мікрабіялогіі ў сельскагаспадарчай школе ў г. Вагенінген (цяпер Вагенінгенскі ўніверсітэт), а затым у Вышэйшай політэхнічнай школе ў г.Дэлфт (у цяперашні час Дэлфцкі тэхнічны універсітэт) (з 1895). Ён заснаваў Дэлфцкую школу мікрабіялогіі. Яго даследаванні ў сельскагаспадарчай і прамысловай мікрабіялогіі прынеслі фундаментальныя адкрыцці ў галіне біялогіі.
Марцін Беерынк лічыцца адным з заснавальнікаў вірусалогіі.[5][6][7][8] У 1898 годзе ён паўтарыў вопыты Дз.І.Іваноўскага і назваў атрыманыя мікраарганізмы «фільтруючыміся вірусамі»[9].
Беерынк, аднак, прытрымліваўся гіпотэзы аб тым, што вірус з'яўляецца нейкай вадкай матэрыяй, называючы вірусны раствор сontagium vivum fluidum[10]- заразнай жывой вадкасцю. Дадзенае прадстаўленне аб вірусах, не як часціцах, а растваральнай матэрыі, было аспрэчана неўзабаве пасля смерці Беерынка.
Вылучыў чыстыя культуры азотфіксавальных клубеньчыкавых бактэрый (1888) і азотбактэру (1901).
Аўтар навуковых прац па жыццядзейнасці мікраарганізмаў, глебавай мікрабіялогіі, развіцці вышэйшых раслін, пра ролю бактэрый у кругавароце рэчываў у прыродзе.
Беерынк вынайшаў культуру накаплення — асноўны метад вывучэння мікробаў з навакольнага асяроддзя. Яму часта няправільна прыпісваюць распрацоўку ідэі экалагічнай мікрабіялогіі, што «усё ёсць усюды, але, навакольнае асяроддзе выбірае", якая належыць Лоўрэнсу Баасу Бэкінгу.[11][12]
Замежны член-карэспандэнт Расійскай АН (1924), ганаровы член АН СССР (1929).
Беерынк быў неардынарнай асобай. Ён зневажальна ставіўся да студэнтаў, ніколі не ажаніўся, і меў мала прафесійных супрацоўніцтваў. Ён быў таксама вядомы сваім аскетычным ладам жыцця і сваімі несумяшчальнымі поглядамі на навуку і шлюб . Яго нізкая папулярнасць сярод яго вучняў перыядычна прыгнятала яго, таму што ён вельмі любіў распаўсюджваць свой энтузіязм у біялогіі ў школе.
Памяць[правіць | правіць зыходнік]
У гонар Беерынка быў названы кратар на Месяцы.
Зноскі
- ↑ а б Martin Wilhelm Beijerinck // http://sdei.senckenberg.de/biographies/information.php?id=2005 Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Martinus Willem Beijerinck — 2009.
- ↑ dataset Library TU Delft — 2017. Праверана 20 мая 2019.
- ↑ Chung, K. T.; Ferris, D. H. (1996). "Martinus Willem Beijerinck (1851-1931): Pioneer of General Microbiology". ASM News (Washington, D.C.: American Society For Microbiology) 62 (10): 539–-543. http://asm.org/ccLibraryFiles/FILENAME/0000000251/621096p539.pdf. Retrieved on 2 лютага 2013. Архівавана 25 красавіка 2012. Архіўная копія(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 25 красавіка 2012. Праверана 2 лютага 2013.
- ↑ Lustig, Alice; Levine, Arnold J. (1992). "One Hundred Years of Virology". Journal of Virology (Washington, D.C.: American Society for Microbiology) 66 (8): 4629–-4631. ISSN 1098-5514. PMID 1629947.
- ↑ Bos, L. (1995). "The Embryonic Beginning of Virology: Unbiased Thinking and Dogmatic Stagnation". Archives of Virology 140: 613–-619. ISSN 03048608. https://archive.org/details/sim_archives-of-virology_1995_140_3/page/613.
- ↑ Zaitlin, Milton (1998). "The Discovery of the Causal Agent of the Tobacco Mosaic Disease" (PDF). In Kung, S. D.; Yang, S. F. (eds.). Discoveries in Plant Biology. Hong Kong: World Publishing Co. pp. 105–-110. ISBN 978-981-02-1313-8.
{{cite book}}
: Невядомы параметр|chapterurl=
ігнараваны (прапануецца|chapter-url=
) (даведка) - ↑ Lerner, K. L.; Lerner, B. W., eds. (2002). World of Microbiology and Immunology. Thomas Gage Publishing. ISBN 0-7876-6540-1.
Beijerinck asserted that the virus was liquid, but this theory was later disproved by Wendell Stanley, who demonstrated the particulate nature of viruses. Beijerinck, nevertheless, set the stage for twentieth-century virologists to uncover the secrets of viral pathogens now known to cause a wide range of plant and animal (including human) diseases
- ↑ Pennazio S (2007). "Genetics and virology: Two interdisciplinary branches of biology". Rivista di Bilogia 100 (1): 119–46. PMID 17592822.
- ↑ Beijerinck, M. W. Über ein Contagium vivum fluidum als Ursache der Fleckenkrankheit der Tabaksblätter ( (ням.)) // Verhandelingen der Koninklyke akademie van Wettenschappen te Amsterdam. — 1898. — Т. 65. — С. 1—22. Перакладзена англ.мову ў Phytopathological classics. Пад рэд. Johnson, J. — St. Paul, Minnesota: American Phytopathological Society, 1942. — Т. 7. — С. 33–-52.
- ↑ de Wit R, Bouvier T. (2006). "Everything is everywhere, but, the environment selects’; what did Baas Becking and Beijerinck really say?". Environmental Microbiology 8 (4): 755–758. doi: . PMID 16584487. http://www3.interscience.wiley.com/cgi-bin/fulltext/118567377/PDFSTART. Retrieved on 2008-09-16.(недаступная спасылка)
- ↑ Bass-Becking, Lourens G.M. (1934). Geobiologie of inleiding tot de milieukunde. The Hague: W.P. Van Stockum & Zoon
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.2: Аршыца — Беларусцы / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1996. — 480 с. іл.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Нарадзіліся 16 сакавіка
- Нарадзіліся ў 1851 годзе
- Нарадзіліся ў Амстэрдаме
- Памерлі 1 студзеня
- Памерлі ў 1931 годзе
- Памерлі ў Гелдэрландзе
- Выпускнікі Лейдэнскага ўніверсітэта
- Члены Лонданскага каралеўскага таварыства
- Члены АН СССР
- Члены Нідэрландскай каралеўскай акадэміі навук
- Члены РАН
- Узнагароджаныя медалём Левенгука
- Замежныя члены Лонданскага каралеўскага таварыства
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Аўтары батанічных таксонаў
- Аўтары мікрабіялагічных таксонаў
- Мікрабіёлагі Нідэрландаў
- Батанікі Нідэрландаў
- Члены-карэспандэнты РАН (1917—1925)
- Члены-карэспандэнты АН СССР
- Ганаровыя члены АН СССР
- Мікрабіялогія навакольнага асяроддзя