Міхаіл Мацвеевіч Філіповіч

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Версія ад 10:28, 9 красавіка 2013, аўтар CzechoBot (размовы | уклад) (clean up, replaced: дзьдз → ддз, сытэ → сітэ, ны універсітэ → ны ўніверсітэ, е у → е ў (2), зьб → зб, у у → у ў, Бэз → Без (3), асцяў → асц using AWB)
Міхаіл Мацвеевіч Філіповіч
Фатаграфія
М. Станюта. «Партрэт М. Філіповіча»
Дата нараджэння 27 мая 1896(1896-05-27)
Месца нараджэння Мінск
Дата смерці 1947(1947)
Месца смерці Масква
Грамадзянства
Род дзейнасці мастак
Месца працы
Вучоба
Уплыў Анікіта Пятровіч Хатулёў, Канстанцін Аляксеевіч Каровін, Роберт Рафаілавіч Фальк і Aleksandr Drevin[d]
Член у
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Малюнак набіванкі «Вербніца» з альбома «Віцебская набіванка». 1920-я гады
Ілюстрацыя да паэмы «Босыя на вогнішчы» М. Чарота
На Купалле. 1921
Бітва на Нямізе.1922
Жанчына ў намітцы. 1928
Ілюстрацыя да беларускай народнай казкі «Паляшук і чорт»

Міхаіл Мацвеевіч Філіповіч (27 мая 1896), Мінск — 1947, Масква) — беларускі жывапiсец, графiк, этнограф, педагог. Адзін з першых айчынных мастакоў, хто звярнуўся да нацыянальнай тэматыкі[1].

Біяграфія

Вучыўся ў Мінскім рэальным вучылішчы (1910—1917) у К. Я. Ермакова, Д. М. Полазава, Маскоўскім Межавым інстытуце (1918—1919), адначасова ў прыватнай студыі А. П. Хатулёва; Дзяржаўных вольных мастацкіх майстэрнях / Вышэйшым мастацка-тэхнічным інстытуце (Масква, 1919—1921; 1925—1930) у К. А. Каровіна?!, А. Д. Дрэвіна  (руск.) (бел., Р. Р. Фалька?![2].

У 1921 г. удзельнічае ў першай савецкай выставе ў Мінску (супрэматычныя творы). У 1927 г. уступае ва Усебеларускае аб'яднанне мастакоў. У тым жа годзе прымае ўдзел у беларускім раздзеле савецкага павільёна міжнароднай выстаўкі «Мастацтва кнігі» у Лейпцыгу[3].

У 1922—1923 гг. — мастацкі інструктар аддзела выяўленчага мастацтва пры Галоўпалітасвеце ў Мінску[2]. У 1923 г. — загадчык афармлення Беларускага павільёна на Усесаюзнай сельскагаспадарчай выстаўцы ў Маскве[2]. 1923—1925 гг. — загадчык мастацкага аддзела ў Беларускім дзяржаўным музеі. У 1929 г. прымае ўдзел у 3-й усебеларускай мастацкай выстаўцы (карціна "Бітва на Нямізе і яшчэ каля 40 карцін). У 1930-х — працяглая творчая камандзіроўка ў Сярэднюю Азію[4].

Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны[2]. У 1944—1945 гг. — загадчык мастацкага аддзела Дзяржаўнага выдавецтва ў Мінску[2].

Творчасць

Працаваў у тэхніцы алейнага жывапісу і акварэлі, працаваў у кніжнай графіцы, у гады Вялікай Айчыннай вайны стварыў серыю антыфашысцкіх карыкатур. Вялікую значнасць маюць замалёўкі народнай вопраткі, зробленыя Філіповічам на Міншчыне, Случчыне, Магілёўшчыне, Палессі[5]. Творы М. Філіповіча вызначаюцца яркім нацыянальным каларытам, самабытнасцю[5].

Прыхільнасць да акадэмічнага рэалізму пад час навучання ў Маскве змяняецца захапленнем імпрэсіянізмам. Пасля знаёмства з творчасцю і тэорыяй К. Малевіча пачынаецца супрэматычны перыяд. У верасні 1921 г. у Мінску выстаўляе творы «Супрэматызм», «Максімальнае выяўленне колеру», «Канструкцыя плоскасцяў».

Пасля вяртання ў Беларусь працягвае вывучаць узоры беларускага народнага мастацтва. У выніку яго вандровак па Беларусі было складзена 10 альбомаў з замалёўкамі тканін, разьбы, народных строяў[6].

Адна з першых карцін на народную тэматыку — «Казка» («Казачны сюжэт»). У 1921—1922 г. стварае шэраг карцін на этнаграфічныя матывы: «На Купалле», «Вясна», «Скокі праз вогнішча», «Карагод», «Народнае гулянне»[6].

Адначасова працуе як ілюстратар. У 1922 г. ілюструе «Босых на вогнішчы» М. Чарота[6]. 3 (ст. 182) У 1924 г. стварае графічны цыкл ілюстрацый да беларускіх народных казак «Сучкін сын», «Іванка-дурачок», «Паляшук і чорт»[7].

У 1930-х з'яўляюцца творы на сярэднеазіяцкія матывы. У часы вайны прыймае ўдзел у афармленні перыядычных выданняў, у тым ліку ў часопісе «Партизанская дубинка». У апошнія гады жыцця працаваў у жанры лірычнага пейзажу[8].

Змітрок Бядуля апісаў свае ўражанні ад нацюрморта «Без і купальніца» наступным чынам[9]:

" …Букет безу — у розных пералівах, такая свежасць колераў, ажно здаецца: чуеш пах безу, чуеш вясну. А гэта ўсё — у невялічкім букеце… Праўда, ёсць часцяком незавершанасць. Адразу бачым, што мастак пэўнай дарогі ў сваёй творчасці яшчэ не знайшоў. Кожны вобраз як бы кажа: «Дамалёўвай сам!» — і будзіць фантазію гледача "

Зноскі

  1. ↑ Художники советской Белоруссии. Союз художников БССР. Минск, изд. «Беларусь», 1976. с. 256
  2. ↑ а б в г д «И дольше века…» Выстаўка твораў мастакоў-юбіляраў
  3. ↑ Баразна М. Р. Мастацтва кнігі Беларусі XX стагоддзя. Мінск, «Беларусь», 2007. с. 52
  4. ↑ Художники советской Белоруссии. Союз художников БССР. Минск, изд. «Беларусь», 1976.
  5. ↑ а б т. 5. Биографический справочник. Мн: Издательство «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. 29 с.
  6. ↑ а б в Харэўскі С. В. Гісторыя мастацтва і дойлідства Беларусі. Вільня, Еўрапейскі гуманітарны універсытэт, 2007, с. 182
  7. ↑ Баразна М. Р. Мастацтва кнігі Беларусі XX стагоддзя. Мінск, «Беларусь», 2007., с. 52
  8. ↑ Художники советской Белоруссии. Союз художников БССР. Минск, изд. «Беларусь», 1976., с. 357
  9. ↑ «Мітусяцца фарбы, ажно слепяць вочы…»

Спасылкі

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Міхаіл_Мацвеевіч_Філіповіч&oldid=1591515"