Напалеон Цыбульскі

Напалеон Цыбульскі
Дата нараджэння	13 верасня 1854(1854-09-13)
Месца нараджэння	Крываносы, Кабыльніцкая воласць[d], Свянцянскі павет, Віленская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	26 красавіка 1919(1919-04-26) (64 гады)
Месца смерці	Кракаў, Польская Рэспубліка
Месца пахавання	Ракавіцкія могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  Польшча
Род дзейнасці	біёлаг, выкладчык універсітэта, палітык, урач
Навуковая сфера	эндакрыналогія
Месца працы	Ягелонскі ўніверсітэт
Навуковая ступень	доктар медыцынскіх навук
Альма-матар	Мінская мужчынская гімназія (1875) Ваенна-медыцынская акадэмія імя С. М. Кірава[d] (1880)
Навуковы кіраўнік	Іван Раманавіч Тарханаў[d]
Член у	Акадэмія ведаў[d]
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Напалеон (Нікадзім Восіпавіч) Цыбульскі (польск.: Napoleon Nikodem Cybulski; 13 верасня 1854, в. Крываносы, цяпер Пастаўскі раён Віцебскай вобл. — 26 красавіка 1919) — беларускі і польскі фізіёлаг, філосаф, грамадскі дзеяч. Доктар медыцыны (1885). Член АН Польшчы.

Біяграфія

У 1875 годзе скончыў Мінскую гімназію, а ў 1880 годзе - Пецярбургскую вайскова-медыцынскую акадэмію. 3 1885 у Польшчы. Працаваў у галіне фізіялогіі ў Ягелонскім універсітэце (Кракаў); загадчык кафедры ў ім (1885), дэкан, рэктар (1904).

Адзін з першых выкарыстаў унутрывеннае ўліванне солевых раствораў (1880). У Кракаве стварыў медыцынска-навуковую школу. Вызначыў фізіялагічныя ўздзеянне экстрактаў наднырачнікаў (1893—96). Зрабіў вынаходніцтвы і адкрыцці ў фізіялогіі і вызначыў хуткасць кровазвароту і масу крыві пры дапамозе прапанаванага ім прыбора — фотагематометра. Адкрыў уласцівасці адрэналіну, вывучаў гіпноз. Працаваў у гарадской радзе Кракава. Аўтар твораў «Фізіялогія чапавека», «Харчаванне людзей у Галіцыі», трактата па філасофіі «Аб сучасным віталізме і механізме».

Пасмяротна адзначаны Камандорскім крыжам Адраджэння Польшчы (1936).

Літаратура

• Кірыленка Л. Цыбульскі Напалеон // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 1).
• Грицкевич В. П. С факелом Гиппократа: Из истории белорусской медицины. — Мн.: Наука и техника, 1987. — С. 216. (руск.)