Перайсці да зместу

Насельніцтва Зямлі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Насельніцтва Зямлі — бесперапынна аднаўляльная ў працэсе ўзнаўлення сукупнасць людзей, якія жывуць на Зямлі ў цэлым. Складае 7 мільярдаў чалавек (7,021,836,029 на ліпень 2012 года па дадзеных ЦРУ: CIA — The World Factbook).

У пачатку нашай эры на Зямлі было ўжо 300 млн чалавек, да канца 1-га тыс. н.э. — 400 млн, у 1500 годзе — 500 млн, у 1800 годзе — 980 млн, у 1900 годзе — 1,6 млрд, у 1960 годзе — 3 млрд, у 1993 годзе — 5,65 млрд, 12 кастрычніка 1999 года насельніцтва Зямлі склала 6 млрд чалавек, у 2003 годзе — 6,3 млрд, у 2006 годзе — 6,5 млрд, у 2010 годзе — 6,8 млрд, у канцы 2011 года — 7,0 млрд чалавек, прагноз на 2050 год — 9,5 мільярдаў чалавек. Аж да 1970-х гадоў колькасць насельніцтва свету расла па гіпербалічнаму закону, у цяперашні час назіраецца прагрэсавальнае запаволенне тэмпаў росту насельніцтва Зямлі.

У 2009 годзе ўпершыню за ўсю гісторыю чалавецтва колькасць гарадскога насельніцтва зраўнялася з колькасцю сельскага, склаўшы 3,4 мільярда чалавек. І далей чакаецца, што ўсё большая частка сусветнага насельніцтва будзе прадстаўлена гараджанамі (то бок гарадское насельніцтва працягне расці хутчэй, чым насельніцтва свету ў цэлым).

  • 1 мільярд — 1804 г.
  • 2 мільярды — 1927 г.
  • 3 мільярды — 1960 г.
  • 4 мільярды — 1974 г.
  • 5 мільярдаў — 7 ліпеня 1987 г.
  • 6 мільярдаў — 12 кастрычніка 1999 г. (6,5 млрд. — 26.02.2006 г.)
  • 7 мільярдаў — 31 кастрычніка 2011 г.
  • 8 мільярдаў — 15 лістапада 2022 г.[1]

Найбуйнейшыя паводле насельніцтва краіны свету

[правіць | правіць зыходнік]
Прагноз колькасці сусветнага насельніцтва. Па восі ардынат выкарыстоўваецца шкала (млн. чал.) у лагарыфмічнай маштабе

Краіны з колькасцю насельніцтва звыш 80 млн чалавек. па стане на ліпень 2012:

Краіна Насельніцтва Прырост
1  Кітай 1 354 790 000 0,481 %
2  Індыя 1 227 150 000 1,312 %
3  ЗША 314 705 000 0,899 %
4  Інданезія 237 641 326 1,040 %
5  Бразілія 199 321 000 1,102 %
6  Пакістан 190 291 000 1,551 %
7  Нігерыя 170 123 000 2,553 %
8  Бангладэш 161 083 000 1,579 %
9  Расія 143 180 000 0,013 %
10  Японія 127 368 000 -0,077 %
11  Мексіка 114 975 000 1,086 %
12  Філіпіны 103 775 000 1,873 %
13  В’етнам 91 519 000 1,054 %
14  Эфіопія 91 195 000 3,179 %
15  Егіпет 83 688 000 1,922 %
16  Германія 81 305 000 -0,200 %
Колькасць насельніцтва паводле краін

Колькасць насельніцтва ў цяперашні час

[правіць | правіць зыходнік]

На 31 кастрычніка 2011 года колькасць насельніцтва планеты склала 7 млрд чалавек. Згодна з дэмаграфічных даследаванняў, колькасць насельніцтва працягвае хутка павялічвацца, хоць прырост скараціўся амаль удвая ў параўнанні з паказчыкам 1963 гады, калі ён дасягнуў піка значэння.

Самая буйная ў свеце дзяржава па колькасці насельніцтва — Кітай, пасля 2025 года, магчыма, яго дагоніць Індыя, да 1991 года трэцім па колькасці насельніцтва быў Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік, пасля яго распаду трэцім сталі ЗША, якія пасля 2006 года мелі 300 млн чал (больш, чым краіны СНД), Інданезія, Бразілія займаюць чацвёртае і пятае месца па колькасці насельніцтва, Пакістан, Бангладэш, Нігерыя, Расія займаюць шостае, сёмае, восьмае і дзевятае месца.

31 кастрычніка 2011 г. некалькі краін заявілі пра нараджэнне сямімільярднага чалавека планеты. Так напрыклад, Расія заявіла аб яго нараджэнні ў г. Калінінград. Тым не менш эксперты Міжнароднага інстытута прыкладнога аналізу сістэм у Лаксенбург (Аўстрыя) адзначаюць, што мяжа ў 7 мільярдаў чалавек будзе пераадолены паміж ліпенем 2012 і красавіком 2013 года. Па версіі сайта worldstat.info, які займаецца дэмаграфічнымі прагнозамі, гэтая падзея адбылася 20 лютага 2012 года. У ААН таксама заяўляюць, што немагчыма дакладна ведаць, дзе нарадзіўся «юбілейны немаўля». Менавіта таму ад практыкі называць такім канкрэтнага дзіцяці было вырашана адмовіцца.

Дэмаграфічныя прагнозы

[правіць | правіць зыходнік]

Адзін з найбольш дакладных прагнозаў колькасці насельніцтва быў даны англійскім біёлагам Джуліані Хакслі. У 1964 г. на аснове вылічэнняў ён заключыў, што да 2000 года насельніцтва планеты дасягне лічбы 6 млрд. Фонд ААН у галіне народанасельніцтва агаласіў, што 12 кастрычніка 1999 г насельніцтва Зямлі склала 6 млрд чалавек. 31 кастрычніка 2011 года ААН аб’явіла Дзень 7 мільярдаў.

Асноўныя тэндэнцыі росту колькасці насельніцтва Зямлі

[правіць | правіць зыходнік]
Дынаміка колькасці насельніцтва свету, у мільярдах чал., 10000 г. да н.э. — 2000 г. н.э.

У працах Хайнца фон Ферстэра, А. В. Каратаева, С. П. Капіцы, Майкла Крэмера і іншых вучоных паказана, што рост насельніцтва Зямлі на працягу апошніх 6 тыс. гадоў (аж да 60-70-х гадоў XX стагоддзя) ішоў па гіпербалічнаму законе, то ёсць абсалютныя тэмпы росту насельніцтва Зямлі былі ў тэндэнцыі прапарцыйныя квадрату яго колькасці. Але на самай справе насельніцтва ўсю гісторыю чалавецтва не толькі расло, але і памяншалася скачкападобна ў выніку асваення новых тэхналогій і з прычыны разбуральных войнаў і зацяжных канфліктаў. Колькасць насельніцтва, напрыклад, Блізкага Усходу апошнія 4000 гадоў расла ў 10 разоў больш павольна, чым у сярэднім на Зямлі. Пры перанасяленне перш шматлюдныя паселішчы часта ў выніку смяротных захворванняў звярталіся ў забытыя руіны. Да II тыс.. н.э. насельніцтва ў найбольшай меры канцэнтравалася ў стэпавай і напаўпустых прыродных зонах, а ў апошні тысячагоддзе найбольшы (стократные ў Англіі і на раўнінах Рэйна) прырост насельніцтва прыйшоўся на лесастэпы і шыракалістыя лясы. Пачынаючы з 1960-х гадоў, адносныя тэмпы росту насельніцтва сталі ўсё больш запавольвацца, і на змену сусветнаму гіпербалічных дэмаграфічнага росту прыйшоў прама супрацьлеглы тып росту, лагістычны. З 1989 года сталі зніжацца, у асноўным за кошт Усходняй Еўропы, і абсалютныя тэмпы прыросту колькасці насельніцтва свету, што можна лічыць цалкам лагічным вынікам глабальнага дэмаграфічнага пераходу.

Зноскі