Ноўгарад-Северскае Палессе

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Ноўгарад-Северскае Палессе (укр.: Новгород-Сіверське Полісся) — вобласць Палескай фізіка-геаграфічнай правінцыі, частка Украінскага Палесся. Размешчана на крайнім усходзе Прыдняпроўскай нізіны і на схіле Сярэднярускага ўзвышша, у межах Чарнігаўскай і Сумскай абласцей Украіны.

У геаструктурным дачыненні Ноўгарад-Северскае Палессе звязана з паўднёва-заходнім схілам Варонежскага масіва. Ландшафтныя асаблівасці абумоўлены асаблівасцямі геолага-геамарфалагічных умоў — распаўсюджваннем крэйдавых адкладаў, якія выходзяць у многіх месцах на паверхню, нязначнай магутнасцю антрапагенавых адкладаў, нязначнай глыбінёй залягання грунтавых вод і больш кантынентальным кліматам (у параўнанні з іншымі абласцямі Палесся).

Сярод ландшафтаў пераважаюць марэнна-водна-ледавіковыя. Фонавымі ўрочышчамі тут ёсць плоскія і слабахвалістыя міжрэччы, складзеныя маламагутнымі пяскамі.

Лесастэпавыя ландшафты (займаюць больш за 15 %) прадстаўлены тут раздзеленымі ляснымі раўнінамі, размешчаныя невялікімі ўчасткамі, пераважна на правым беразе Дзясны. Тыповымі тут з’яўляецца складаныя ўрочышчы свежых і сырых глыбокіх бэлек з стромкімі схіламі з грабава-дубовымі і кляновыя-ліпавыя-дубовымі лясамі.

Пойменныя мясцовасці (каля 5 %) добра развіты ў даліне Дзясны, а таксама ў раёне яе левабярэжных прытокаў; яе выкарыстоўваюць у асноўным пад сенажаці і пашы. Распаўсюджаны высокія хвалістыя, звужаныя поймы з дзярновымі глебамі пад зёлкава-рознатраўнымі лугамі і нізкія, плоскія, пашыраныя поймы, складзеныя нізіннымі тарфянікамі.

У межах Ноўгарад-Северскае Палесся размешчаны заказнік дзяржаўнага значэння «Вялікі Бор».

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Географічна енциклопедія України: в 3 т. / Редкол.: А. М. Маринич и др. — К.: Українська радянська енциклопедія, 1989—1993. — ISBN 5-88500-015-8. (укр.)