Перпіньян
Горад
Перпіньян на карце Францыі   | ||||||||||||||||||||||||||||||
![Герб[d]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Arms_of_Perpignan.svg)
Перпіньян (фр.: Perpignan, катал.: Perpinyà) — горад у Францыі, на рацэ Тэт, адміністрацыйны цэнтр дэпартамента Усходнія Пірэнеі. Гістарычна з’яўляўся галоўным горадам правінцыі Русільён. Размешчаны за 13 км ад берага Міжземнага мора і за 31 км на поўнач ад франка-іспанскай мяжы. Насельніцтва 116 700 чал. (2004).
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Размешчаны на ўрадлівай раўніне горад з даўніх часоў лічыўся цэнтрам мясцовага вінаробства. Горад упершыню быў згаданы ў 927 годзе. Графы русільёнскія абралі яго сваёй рэзідэнцыяй і кіравалі Перпіньянам да 1172 года, пасля чаго яго атрымалі ў спадчыну графы барселонскія. Пры ажыццёўленым Хаймэ I падзеле каталонскіх зямель Перпіньян разам з Балеарскімі астравамі дастаўся малодшаму, Хаймэ II, і ў 1276—1344 гадах горад служыў сталіцай гэтага гаспадара і двух яго нашчадкаў.
У XVII стагоддзі, калі Францыя сутыкнулася з Іспаніяй у спрэчцы за ўладанне Русільёнам, Перпіньян быў ператвораны ў крэпасць. Паводле Пірэнейскага міру 1659 годзе горад быў пакінуты за Людовікам XIV. У XIX стагоддзі струхлелыя гарадскія сцены былі знесены за непатрэбнасцю. У 1936 годзе ў Перпіньян хлынулі ўцекачы з Іспаніі, дзе бушавала грамадзянская вайна. Пасля 1960 года тут сяліліся французы з паўночнаафрыканскіх калоній[6].
Насельніцтва
[правіць | правіць зыходнік]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Славутасці
[правіць | правіць зыходнік].jpg)
Візітнай карткай Перпіньяна лічыцца маленечкі форт Le Castillet, пабудаваны ў 1368 годзе і цяпер адкрыты для турыстаў у якасці музея. За бастыёнамі знакамітай Перпіньянскай цытадэлі часоў «старога рэжыму» хаваецца адноўлены ў апошні час палац сярэднявечных каралёў Маёркі. Сабор св. Іаана, закладзены ў 1324 годзе каралём Санча, будаваўся галоўным чынам у XV і XVI стагоддзях. Старадаўні марскі трыбунал (Loge de Mer) з часам быў перабудаваны ў тэатр.
З мастацкіх помнікаў увагу турыстаў прыцягвае Перпіньянскі вакзал, дэкараваны самім Сальвадорам Далі, які выпрабаваў у ім «прыступ касмаганічнага экстазу». У музеі Рыго выстаўлены палотны як самога гэтага мастака, так і майстроў каталанскага прымітыву.
-
Умацаванні Перпіньяна XVII—XVIII стагоддзяў. -
Эль-Кастэлет.
Гарады-пабрацімы
[правіць | правіць зыходнік]
Барселона, Іспанія (1994)[14]
Гановер, Германія (12 чэрвеня 1960)[15]- Жырона, Іспанія[16]
- Каталонія, Іспанія[17]
Ланкастэр, Вялікабрытанія[18]- Ланкастэр, Вялікабрытанія (1962)[19]
- Льейда, Іспанія[20]
Лэйк-Чарлз[d], ЗША (6 верасня 1991)[21]
Маалот-Таршыха[d], Ізраіль (6 ліпеня 1998)[22]
Мастаганем, Алжыр (7 кастрычніка 2011)[23]
Махамедыя[d], Марока- Сарасота, ЗША (6 верасня 1995)[24]
Тавіра[d], Партугалія (7 ліпеня 2001)[25]
Тыр, Ліван (15 лістапада 1997)- Фігерас, Іспанія[26]
.svg){kind=small}
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ а б France Bleu — Radio France, 1980. Праверана 2 лістапада 2020.
- ↑ а б база даных аб французскіх камунах — Institut national de l'information géographique et forestière. Праверана 26 кастрычніка 2015.
- ↑ а б https://it-ch.topographic-map.com/map-dzlv3l/Perpignano/?zoom=19¢er=42.69912%2C2.89449&popup=42.69942%2C2.89453
- ↑ а б в г база даных аб французскіх камунах — Institut national de l'information géographique et forestière, 2015.
- ↑ Géoportail — 2006.
- ↑ Perpignan: Артыкул з Encyclopædia Britannica
- ↑ Recensement de la population 2015 — 2017.
- ↑ Populations légales 2016 — Нацыянальны інстытут статыстыкі і эканамічных даследаванняў Францыі, 2018.
- ↑ Populations légales 2017 — Нацыянальны інстытут статыстыкі і эканамічных даследаванняў Францыі, 2019.
- ↑ Populations légales 2018 — Нацыянальны інстытут статыстыкі і эканамічных даследаванняў Францыі, 2020.
- ↑ Populations légales 2019 — Нацыянальны інстытут статыстыкі і эканамічных даследаванняў Францыі, 2022.
- ↑ Populations légales 2020 — Нацыянальны інстытут статыстыкі і эканамічных даследаванняў Францыі, 2022.
- ↑ Populations légales 2021 — Нацыянальны інстытут статыстыкі і эканамічных даследаванняў Францыі, 2023.
- ↑ Jumelage Perpignan – Barcelone — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 28 лістапада 2020.
- ↑ Jumelage Perpignan – Hanovre — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 29 лістапада 2020.
- ↑ Jumelage Perpignan – Gérone — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 29 лістапада 2020.
- ↑ Jumelage Perpignan – Catalogne — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 29 лістапада 2020.
- ↑ Jumelage Perpignan — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 29 лістапада 2020.
- ↑ Jumelage Perpignan – Hanovre — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 28 лістапада 2020.
- ↑ Jumelage Perpignan – Lleida — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 29 лістапада 2020.
- ↑ Jumelage Perpignan – Lac Charles — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 28 лістапада 2020.
- ↑ Jumelage Perpignan – Ma'alot-Tarshiha — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 29 лістапада 2020.
- ↑ Mostaganem : jumelage avec Perpignan — Le Quotidien d'Oran, 2010. Праверана 29 лістапада 2020.
- ↑ Jumelage Perpignan – Sarasota — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 28 лістапада 2020.
- ↑ Jumelage Perpignan – Tavira — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 29 лістапада 2020.
- ↑ Jumelage Perpignan – Figueras — Commission nationale de la coopération décentralisée. Праверана 29 лістапада 2020.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Перпіньян
| Фота, відэа і аўдыё | ||||
|---|---|---|---|---|
| Тэматычныя сайты | ||||
| Слоўнікі і энцыклапедыі | ||||
