Пінхас Палонскі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Пінхас Палонскі
руск.: Пётр Ефимович Полонский
іўр.: פינחס פולונסקי
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 11 лютага 1958(1958-02-11) (66 гадоў) ці 1958[1]
Месца нараджэння
Грамадзянства
Альма-матар
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці філосаф, сацыёлаг, іўдаіст, багаслоў, выкладчык універсітэта
Гады творчасці з 1977
pinchas.livejournal.com

Пі́нхас Пало́нскi, або Пётр Яфімавіч Палонскі (нар. 11 лютага 1958, Масква) — ізраільскі даследчык іўдаізму, папулярызатар іўдаізму ў асяроддзі рускамоўных яўрэяў. Апублікаваў некалькі арыгінальных работ, шмат папулярызатарскіх кніг, для іншых быў галоўным рэдактарам.

У гады сваёй падпольнай яўрэйскай дзейнасці ў Маскве (1977—1987) быў выкладчыкам іўдаізму, адным з заснавальнікаў арганізацыі «Маханаім». Сёння ў Ізраілі з’яўляецца актыўным удзельнікам працэсаў мадэрнізацыі іўдаізму, даследчыкам вучэння рава Кука. Аўтар каментара да Торы «Біблейская дынаміка». Таксама кіруе дзейнасцю рускага аддзела арганізацыі «Брыт олам»[2]. Пастаянна публікуецца ў прэсе і выдае кнігі.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

У савецкі час[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў Маскве ў 1958 годзе ў нерэлігійнай асіміляванай яўрэйскай сям’і[3].

У школьныя гады цікавіўся матэматыкай, вучыўся ў маскоўскай фізіка-матэматычнай школе № 7. У 1973 годзе атрымаў дыплом першай ступені на VII Усесаюзнай алімпіядзе школьнікаў па матэматыцы[4].

З моманту заканчэння школы (1975) прыняў рашэнне з’ехаць у Ізраіль, пачаў вывучаць (падпольна) іўрыт, і далей Тору і іўдаізм. Паступова прыйшоў да захавання запаведзяў іўдаізму[3].

У 1975—1980 гадах вучыўся на матэматычным факультэце Маскоўскага педагагічнага дзяржаўнага ўніверсітэта, атрымаўшы ступень магістра (MA) па матэматыцы і педагогіцы[3].

З 1979 — адзін з заснавальнікаў падпольнай сеткі вывучэння Торы ў Маскве. Выдаваў у «самвыдаце» фатаграфічным спосабам дапамогі па іўдаізму — выйшлі серыі кніг па яўрэйскіх святах і каментарыяў да Торы[3].

Пасля падачы заявы на выезд у Ізраіль 7 гадоў знаходзіўся ў «адмове»[3].

У Ізраілі[правіць | правіць зыходнік]

У 1987 годзе, у сувязі з пачаткам «Перабудовы», атрымаў дазвол на выезд з СССР і рэпатрыіраваўся ў Ізраіль[3].

У Ізраілі ў 1988 годзе разам з групай «Маханаім» пасяліўся ў Маале-Адумiм, затым з 1991 года і па цяперашні час (2015) пражывае ў Бейт-Эле. Разведзены, бацька васьмярых дзяцей.

Вучоба і выкладанне[правіць | правіць зыходнік]

Адразу па прыездзе ў 1987 годзе быў адным з ініцыятараў стварэння арганізацыі «Маханаім» ў Ізраілі, і да 2012 года працаваў там старшым выкладчыкам і галоўным рэдактарам.

У 1989—1990 гадах вучыўся ў ешыве «Інстытут Гары Фішала па даследаванні Талмуда» (Harry Fischel Institute for Talmudic Research) у Ерусаліме, стаўшы сертыфікаваным выкладчыкам іўдаізму.

У 1994—1997 гадах вучыўся ў акадэмічнай ешыве «Бейт Мараша» (Beit Morasha) у Іерусаліме (кірунак — яўрэйская філасофія).

У 1995—1999 гадах вучыўся на факультэце іудаізму ў універсітэце імя Бар-Илана ў Рамат-Гане, атрымаўшы другую акадэмічную ступень (MA) па вывучэнні Талмуда і яўрэйскай традыцыі.

З 1998 па 2002 гады скончыў аспірантуру пры факультэце філасофіі і сацыялогіі ў Беларускім дзяржаўным універсітэце. У 2002 годзе Палонскаму была прысвоена ступень кандыдата сацыялагічных навук, тэма дысертацыі «Сацыялагічная канцэпцыя рава А.-I. Кука», спецыяльнасць «22.00.01 — Тэорыя, метадалогія і гісторыя сацыялогіі». Афіцыйным апанентам пры абароне дысертацыі быў доктар гістарычных навук Эмануіл Іофе[5]. Пасля дысертацыя была прызнана ў Ізраілі (PhD in Sociology of Religion), перакладзена і выдадзена на англійскай мове і на іўрыце.

У перыяд з 1991 да 2012 года выкладаў тэму «Яўрэйскія спадчына» на рускай мове ва ўніверсітэце імя Бар-Ілана.

З 2012 года па 2013 — старшы навуковы супрацоўнік і выкладчык у Арыельскім універсітэце ў Самарыі[6].

На валанцёрскіх пачатках кіруе дзейнасцю рускага аддзела арганізацыі «Брыт олам» (Ешыбот для Бней Ноах), якую ўзначальвае рабін Уры Шэркі[7].

Серыя каментаваць малітоўнікаў «Брама малітвы»[правіць | правіць зыходнік]

Выданне Палонскім каментарыяў літургічных тэкстаў пачалося з падпольнага выдання «пасхальнай Агады» з каментаром ў 1980у ў Маскве. Агада была выдадзена фатаграфічным спосабам і разыходзілася ў многіх сотнях асобнікаў па Маскве і іншым гарадам Савецкага Саюза. Гэта выданне Пасхальнай Агады давала магчымасць нават недастаткова падрыхтаваным яўрэйскім актывістам правесці цікавы Пасхальны сэдар[8].

У Ізраілі Палонскі ў супрацоўніцтве з Мэірам Левінавым, Мір’ям Кітроскай і іншымі супрацоўнікамі «Маханаіма» падрыхтаваў і выдаў ашкеназскі малітоўнік (сідур) з рускім перакладам і каментарыем «Брама малітвы»[9] (на сёння — найбольш папулярны малітоўнік з перакладам на рускую мову, маецца таксама выданне з транслітарацыяй), махзор «Брама раскаяння» на Рош а-Шана і Йом Кіпур, Пасхальная Агада з каментарыем, кніга «Доўг жывых» аб законах жалобы, а таксама серыя кніг пра яўрэйскія святы і іншыя[10].

Даследаванне вучэнні рава Кука[правіць | правіць зыходнік]

З моманту прыезду ў Ізраіль пачаў актыўнае вывучэнне філасофіі рава Кука. У 1991 годзе пачаў супрацоўніцтва з Домам-музеем рава Кука ў Ерусаліме, якая ўключала індывідуальную праграму вывучэння спадчыны рава Кука з прызнанымі знаўцамі гэтай спадчыны. У працэсе вучобы пераклаў на рускую мову класічную кнігу па філасофіі рава Кука «Песня жыцця»[11] прафесара Ёсефа Бэн-Шлома, і падрыхтаваў для выдання зборнік «Талерантнасць у вучэнні рава Кука»[12].

У ходзе даследавання сфармаваў уласную канцэпцыю філасофіі рава Кука, якая легла ў аснову яго дысертацыі, якая далей у 2006 годзе была выдадзена кнігай на рускай мове «Раў Аўраам-Іцхак Кук. Асоба і вучэнне»[13], у 2009 годзе асноўныя кіраўніка былі перакладзены і выдадзены на англійскай мове[14], а ў 2013 годзе — на іўрыце[15]. Гэта стала першым выпадкам, калі кніга па яўрэйскай філасофіі была перакладзена з рускай мовы на іўрыт[6]. Кніга атрымала падтрымку некалькіх выдатных рабінаў і спецыялістаў па раву Куку, якія рэкамендавалі ўключыць яе ў вучэбную праграму рэлігійна-сіянісцкіх навучальных устаноў[16], і не менш вострую крытыку з боку іншых рабінаў.

Каментарый да Торы «Біблейская дынаміка»[правіць | правіць зыходнік]

Серыя кніг, якія з’яўляюцца новым каментарыем да Торы, заснаваным на кабалістычнай канцэпцыі рава І. Л. Ашкеназі і распрацоўках рава Уры Шеркi, з дадаткам уласных канцэпцый.

Да 2014 года выйшлі 6 тамоў — каментарыі на кніг Быццё і Выхад. Плануецца выданне поўнага каментарыя на Тору. Пачаўся пераклад гэтага каментарыя на англійскую мову[17].

Іншая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

У 2009 годзе Палонскі стаў стваральнікам праекта «Ажына»[18] — «акадэмічнай вікі-энцыклапедыі па яўрэйскіх і ізраільскіх тэмах». Мэтай праекта з’яўляецца публікацыя камплементарнай (у адносінах да Вікіпедыі і іншых крыніц) якаснай, акадэмічна-дакладнай і кваліфікаванай інфармацыі аб яўрэйстве, іўдаізме і Ізраілі ў рускамоўным Інтэрнэце[19].

Палонскі з’яўляецца ініцыятарам і вядучым праекта «Захаванне памяці», мэтай якога з’яўляецца захаванне памяці аб яўрэйскім і сіянісцкім падпольным руху ў СССР, а таксама праекта «Барацьба з інтэлектуальным антысемітызмам»[20].

Займаецца пытаннямі навукі і рэлігіі. Рэгулярна піша артыкулы ў рускамоўныя ізраільскія газеты. Удзельнічае ў работах па рацыянальнай тэалогіі і тэорыі парадыгмаў, ініцыяваных Барысам Шапіра.

Рэлігійна-філасофскія погляды[правіць | правіць зыходнік]

Пінхас Палонскі адносіць сябе да радыкальна-мадэрнісцкага крыла рэлігійнага сіянізму, сутнасць якога — «артадаксальная мадэрнізацыя» іўдаізму, то ёсць правядзенне актыўнай мадэрнізацыі рэлігіі пры захаванні артадаксальнага падыходу[21]. У гэтым ён паслядоўнік падыходу равы Кука і равы Салавейчыка, і супрацоўнічае з равам Уры Шэркі.

Прытрымліваецца пазіцыі інтэграцыі ў рэлігію ўнівэрсалісцкіх каштоўнасцяў, за што падвяргаецца крытыцы як з боку ўльтраартадаксальнай супольнасці, так і з боку харэдымнай часткі рэлігійнага сіянізму. Выступіў за інтэграцыю ў іўдаізм святкавання грамадзянскага новага года як універсальнага свята «Дня Адама»[22], за што падвергся крытыцы з усіх бакоў.

Прасоўвае канцэпцыю рабіна І. Л. Ашкеназі (Маніту)[23] пра ўспрыманне персаналій Танаха як дынамічных асоб, за што падвяргаецца крытыцы ўльтраартадаксальнай супольнасці.

Палонскі прытрымліваецца вельмі радыкальных поглядаў на многія сучасныя праблемы рэлігіі:

  • Разглядае мадэрнізацыю рэлігіі як рэлігійную неабходнасць[24];
  • Лічыць рэлігійна каштоўнымі навуку, мастацтва, дэмакратыю і іншыя свецкія каштоўнасці, прыхільнік ўвядзення ў рэлігійных школах «дня навукі» для інтэграцыі навуковай і рэлігійнай пазіцый;
  • Падтрымлівае выклік жанчын да чытання Торы і іх выступ з каментарамі ў сінагозе;
  • Пазітыўна ставіцца да дыялогу і ўзаемаразумення з хрысціянствам;
  • Актыўна ўдзельнічае ў прасоўванні канцэпцыі Бнэй Ноах;
  • З’яўляецца прыхільнікам уздыму і малітваў яўрэяў на Храмавай гары;
  • Аўтар канцэпцыі «Трох стадый прыходу месіі» замест прызнанай сёння ў рэлігійным сіянізме канцэпцыі «Двух стадый прыходу месіі»;
  • Прытрымліваецца канцэпцыі «эвалюцiянiсцкага крэацыянізму» — гэта значыць лічыць эвалюцыйную канцэпцыю Дарвіна найважнейшай пазітыўнай вяхой у развіцці духоўнага ўзроўню чалавецтва, пры гэтым лічыць, што прыняцце канцэпцый эвалюцыі не супярэчыць Божаму Стварэнню свету, але эвалюцыя з’яўляецца «працэсам, запушчаным Богам пры Стварэнні, і далей якую накіроўваюць Звыш».
  • Высунуў канцэпцыю рэлігійнага анты-фундаменталізму — гэта значыць супрацьстаяння фундаменталізму на аснове канцэпцыі «далейшага натуральнага Адкрыцця»[25];
  • Лічыць галоўным крытэрыем манатэізма не толькі (і не колькі) «веру ў адзінага Бога», але, перш за ўсё, асобасны характар ​​Вышэйшай сілы і адчуванне жыцця як дыялогу з Богам — што адкрывае новыя магчымасці для паразумення розных відаў монатэізму, перш за ўсё іўдаізму і хрысціянства[26].

Зноскі

  1. ↑ Czech National Authority Database Праверана 26 кастрычніка 2022.
  2. ↑ Міжнародны цэнтр нашчадкаў Ноаха Архівавана 23 верасня 2016.
  3. ↑ а б в г д е «Васемнаццаць», укладальнік З. Вагнер, выдавецтва «Шамір» , Ерусалім, 1989, с. 202—217 ISBN 965-293-010-5
  4. ↑ VII Усесаюзная алімпіяда школьнікаў па матэматыцы 1973
  5. ↑ Стралец М. В., Пцічкіна С. А. "Э. Г. Іофе: партрэт вучонага і педагога". — Брэст: Альтэрнатыва, 2009. — С. 158. — 160 с. — 99 экз. — ISBN 9789855210451.
  6. ↑ а б Інтэрв’ю c П. Палонскім ў сувязі з выхадам перакладу на іўрыт яго кнігі па філасофіі рава Кука
  7. ↑ «Міжнародны цэнтр нашчадкаў Ноаха»(недаступная спасылка)
  8. ↑ «Маханаім». Песах
  9. ↑ Сидур з транслітарацыяй
  10. ↑ Кнігі выдавецтва «Маханаім»(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 21 кастрычніка 2019. Праверана 6 снежня 2015.
  11. ↑ Poetry of Being: Lectures on the Philosophy of Rabbi Kook (англ.)
  12. ↑ ספרים על הרב קוק Архівавана 1 лістапада 2019. (іўрыт)
  13. ↑ П. Палонскi. Кніга «Раў А.-И. Кук. Асобу і вучэнне»
  14. ↑ Religious Zionism of Rav Kook. By Pinchas Polonsky. Translated from Russian by Lise Brody. Архівавана 26 сакавіка 2019. Reviewed by Israel Drazin (англ.)
  15. ↑ ספר « התפתחות היהדות בימינו על פי תורת הראי»ה קוק «מאת פ.פולונסקי (іўрыт)
  16. ↑ html המלצות לספר „התפתחות היהדות בימינו על פי תורת הראי“ה קוק»(недаступная спасылка) (іўрыт)
  17. ↑ «Продкі ў дынаміцы» — серыя кніг каментара да Торы П. Палонскага
  18. ↑ Ежевика. ejwiki.org. Праверана 27 сакавіка 2024.
  19. ↑ Яўрэі запусцілі ўласную «Вікіпэдыю»(недаступная спасылка)
  20. ↑ П. Палонскi. Праекты
  21. ↑ П. Палонскi. А што ты сказаў Б-гу?
  22. ↑ П. Палонскi. Ханука: свята дзяржаўнай незалежнасці і «Дзень Адама»
  23. ↑ Ашкеназі, Иеhуда Леон
  24. ↑ П. Палонскi. Не толькі рэлігійны сіянізм, але і глабальнае абнаўленне іўдаізму
  25. ↑ П. Палонскi. Канцэпцыя «Працягнутага Адкрыцьця» як следства з агульнанацыянальнага Дыялогу
  26. ↑ П. Палонскi. Што такое манатэізм?

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Пінхас_Палонскі&oldid=4701930"