Сферычная хваля

Сферы́чная хва́ля — хваля, радыяльна радыяльна ад крыніцы ваганняў або збягаецца да прыёмніка і мае хвалевы фронт у выглядзе сферы.

Адрозніваюць сіметрычную і несіметрычную сферычныя хвалі.

Сіметрычная сферычная хваля, якая распаўсюджваецца ў аднародным непаглынальным асяроддзі, апісваецца ўраўненнем

$u(r,t)={\cfrac {A}{r}}\cdot e^{i\omega t\pm ikr}$,

дзе

${\cfrac {A}{r}}$ — амплітуда ваганняў, якая ўбывае,

$r$ — адлегласць ад пункта назірання да крыніцы ваганняў,

$\omega$ — вуглавая частата,

$i$ — уяўная адзінка,

$k={\frac {2\pi }{\lambda }}$ — хвалевы лік.

Несіметрычная сферычная хваля мае сферычныя хвалевыя паверхні, а яе амплітуда залежыць ад вуглавых каардынат. Фазавыя франты пры гэтым застаюцца нязменнымі. Несіметрычная сферычная хваля звычайна фарміруецца ў аднародным асяроддзі на дастаткова вялікай адлегласці ад крыніцы выпраменьвання. Падборам вуглавога размеркавання інтэнсіўнасці сферычную хвалю магчыма сканцэнтраваць унутры пэўнага цялеснага вугла. Гэтая ўласцівасць, напрыклад, выкарыстоўваецца пры фарміраванні дыяграмы накіраванасці антэн).

Гл. таксама

• Плоская хваля
• Цыліндрычная хваля
• Прынцып Гюйгенса—Фрэнеля

Літаратура

• Сферы́чная хва́ля // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 303. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Сферическая волна // Физическая энциклопедия. В 5 т. Т. 5: Стробоскопические приборы — Яркость (руск.) / Гл. ред. А. М. Прохоров. — М.: Большая российская энциклопедия, 1999. — 692 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85270-101-7.
• Сферическая волна // Физический энциклопедический словарь (руск.) / Гл. ред. А. М. Прохоров. Ред. кол. Д. М. Алексеев, А. М. Бонч-Бруевич, А. С. Боровик и др. — М.: Советская энциклопедия, 1983. — 928 с. — 100 000 экз.
• Болсун А. И. Сфери́ческая волна́ // Краткий словарь физических терминов (руск.) / Сост. А. И. Болсун. — Мн.: Вышэйшая школа, 1979. — С. 332. — 416 с. — 30 000 экз. (руск.)
• Семенцов, Д. И. Основы теории распространения электромагнитных волн: учебное пособие / Д. И Семенцов, С. А. Афанасьев, Д. Г. Санников. − Ульяновск: УлГУ, 2012. — 112 с. — 100 экз. (руск.)

Спасылкі

• Звук и акустика (руск.) // Энцыклапедыя «Кругасвет»