Франц Вільгельм Зайверт

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Франц Вільгельм Зайверт
ням.: Franz Wilhelm Seiwert
Фатаграфія
Аўтапартрэт, 1928 г. Von der Heydt Museum
Дата нараджэння 9 сакавіка 1894(1894-03-09)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 3 ліпеня 1933(1933-07-03)[1][2][…] (39 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці мастак, скульптар, дызайнер, графік, паэт
Мастацкі кірунак канструктывізм і Фігуратыўны канструктывізм[d]
Член у
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Франц Вільгельм Зайверт (ням.: Franz Wilhelm Seiwert; 9 сакавіка 1894(1894-03-09)[1][2][…], Кёльн, каралеўства Прусія[3] — 3 ліпеня 1933(1933-07-03)[1][2][…], Кёльн, Вольная дзяржава Прусія[3]) — нямецкі мастак і скульптар, прадстаўнік канструктывізму. Таксама праяўляў палітычную актыўнасць левых поглядаў, зрабіў графічны і тэарэтычны ўнёсак у часопіс Die Aktion[d].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

У 1901 годзе, ва ўзросце сямі гадоў, Франц Зайверт стаў ахвярай эксперыментальнай рэнтгенаўскай працэдуры. Усё жыццё ён пражыў з гнойнымі ранамі і апёкамі ад наступстваў, што вызначала кірунак яго творчасці і прывяло да ранняй смерці.

У 1910—1914 гадах Франц Зайверт вучыўся ў Кёльнскай школе мастацтваў і рамёстваў[5]. У 1919 годзе ён пазнаёміўся з Максам Эрнстам і прыняў удзел у дзейнасці дадаістаў. Зайверт быў запрошаны да ўдзелу у вялікай выстаўкі дадаізму ў Кёльне, але ў апошні момант адмовіўся праз «буржуазнасць» гэтага мастацкага руху. У тым жа годзе ён стварыў групу «Stupid[d]», у якую ўвайшлі Генрых Хёрле і Антон Рэдэршайт.

У 1923 годзе ў кёльнскім Kunstverein адбылася першая вялікая персанальная выстаўка Франца Зайверта[5]. Д сярэдзіны 1920-х гадоў Зайверт быў лідарам «Групы прагрэсіўных мастакоў», якая імкнулася прымірыць канструктывізм з рэалізмам, адначасова выказваючы радыкальныя палітычныя погляды. Вялікая калектыўная выстава ў Barmer Museum у 1928 годзе надала Зайверту сусветную вядомасць. Дэтройцкі музей набыў некалькі яго работ, таксама Зайверт пазнаёміўся з Ласла Мохай-Надзем. З 1930 года Зайверт атрымаў некалькі буйных заказаў ад Кёльнскага музея дэкаратыўнага мастацтва. Прыкладна ў гэты ж час ён таксама выканаў карцінныя кампазіцыі ў выглядзе вітражоў. У 1929 годзе Франц Зайверт заснаваў часопіс прагрэсіўнага мастацтва «a-z»[6], які стаў сродкам экспазіцыянавання фігуратыўнага канструктывізму.

Пасля прыходу нацыстаў да ўлады ў Германіі Зайверт збег у Зібенгебіргэ, але па стане здароўя вымушаны быў вярнуцца ў Кёльн. Яўрэйскія сябры змясцілі пацыента ў яўрэйскую бальніцу ў Кёльне, дзе ён памёр пасля няўдалых спроб лячэння рэнтгенолага Вальтэра Бланка (1894–1943).

У 1937 годзе ў межах нацысцкай барацьбы з «дэгенератыўным мастацтвам» былі знішчаны 11 прац Зайверта[7].

Погляды[правіць | правіць зыходнік]

Франц Зайверт актыўна ўдзельнічаў у міжнародных дыскусіях у пытаннях пралетарскай культуры падчас рэвалюцыйнага ўздыму пасля Першай сусветнай вайны. «Кіньце старых фальшывых ідалаў! У імя будучай пралетарскай культуры»[8].

Зайверт быў галоўным тэарэтыкам фігуратыўнага канструктывізму[d], апісваючы яго паходжанне як «з экспрэсіяністычна-кубістычнай мастацкай формы развіўся абстрактны канструктывізм, які, у сваю чаргу, прывёў да фігуратыўнага канструктывізму»[9].

Галерэя[правіць | правіць зыходнік]

  • Дэмантрацыя, 1925 г. Прыватная калекцыя.
    Дэмантрацыя, 1925 г. Прыватная калекцыя.
  • Чацвёра перад фабрыкамі, 1926 г. Hamburger Kunsthalle
    Чацвёра перад фабрыкамі, 1926 г. Hamburger Kunsthalle
  • Садоўнік, 1929—1930 г.
    Садоўнік, 1929—1930 г.
  • Горад і вёска, 1932 г. Museum Ludwig
    Горад і вёска, 1932 г. Museum Ludwig

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ а б в г Franz Wilhelm Seiwert
  2. ↑ а б в г Franz Wilhelm Seiwert // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ а б в г Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 24 чэрвеня 2015.
  4. ↑ Museum of Modern Art online collection Праверана 4 снежня 2019.
  5. ↑ а б Michalski 1994, p. 218
  6. ↑ Michalski 1994, p. 218
  7. ↑ Datenbank zum Beschlagnahmeinventar der Aktion "Entartete Kunst", Forschungsstelle "Entartete Kunst", FU Berlin
  8. ↑ Seiwert, Franz Wilhelm (1920). "Das Loch in Rubens Schinken". Die Aktion. 10 (29/30).
  9. ↑ Grafická tvorba Augustina Tschinkela v kontextu moderního designu (1928 – 1940). Masarykova univerzita. Праверана 27 лютага 2024.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

commons: Франц Вільгельм Зайверт на Вікісховішчы
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Франц_Вільгельм_Зайверт&oldid=4684283"